Volgens de bewindsman betekent dat slecht nieuws voor de hele agrarische branche omdat het kabinet niet per definitie alle uitonderhandelde maatregelen overneemt. „We gaan meer kijken naar onze standpunten waarvandaan we vertrokken waren”, zegt Adema over de opstelling van het kabinet.

Woensdag werd duidelijk dat de onderhandelingen officieel worden beëindigd, nadat boerenorganisatie LTO dinsdag was opgestapt uit het overleg. Volgens verantwoordelijk minister Adema waren de partijen in het landbouwoverleg er voor „95 procent of misschien wel meer” uit. „Maar LTO heeft de laatste stap niet durven zetten”, zegt hij. „Het kan nu niet zo zijn dat je een heel akkoord uitonderhandelt, geen verantwoordelijk neemt, maar dat het kabinet dat alsnog gaat uitvoeren. Vrijdag kijken we wat het kabinet vindt en met welke voorstellen we komen.”

Verrast

Het kabinet was „zeer verrast” door het vertrek van LTO van de onderhandelingstafel dinsdagavond. „Toen we aan tafel gingen, kwam LTO meteen met de mededeling: we stoppen ermee. Het kabinet heeft de kans niet gekregen om betere voorstellen te doen”, aldus Adema.

Het kabinet gaat zich op korte termijn beraden over het vervolgproces, staat in een Kamerbrief van de landbouwminister. Adema schrijft verder dat alle betrokken partijen aan de onafhankelijk voorzitter hebben gevraagd een analyse en eindverslag te maken van het maandenlange proces. Ook worden de conceptteksten van het landbouwakkoord openbaar.

Adema noemt het vooral voor jonge boeren „een hele trieste dag”. „Toen ik ben begonnen was duidelijkheid en zekerheid belangrijk voor de sector. Dat kunnen we nog niet bieden en dat vind ik een ongelooflijk gemis.”

CDA-leider Wopke Hoekstra wilde woensdag nog geen duidelijkheid geven wanneer zijn partij opnieuw wil onderhandelen over de stikstofparagraaf van het regeerakkoord. Aanvankelijk wilde hij wachten op onder meer het landbouwakkoord voordat de coalitiepartijen verder zouden praten over stikstof.

Stap voor stap

Nu wil Hoekstra eerst praten in het kabinet hoe het verder moet en met „de collega’s van gedachten wisselen” in de ministerraad. „We moeten dit echt even stap voor stap doen.” De partijleider en minister benadrukt dat het CDA ook de coalitieonderhandelingen in de provincies wilde afwachten voordat de landelijke regeringspartijen opnieuw in gesprek gaan over de doelen. „Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.” Zijn partij heeft moeite met 2030 als deadline om de stikstofuitstoot te halveren.

De gesprekken hierover zouden wel voor de zomer moeten plaatsvinden, was de bedoeling. De zomerstop van het kabinet begint begin juli al, de week erop is in principe de laatste ministerraad voor de zomervakantie.

De Tweede Kamer debatteert volgende week over het klappen van de onderhandelingen.

Meer overStikstof