Nu valt op die waardestijging wel wat af te dingen, al was het maar dat je er als huiseigenaar nauwelijks van profiteert. Niet voor niets wordt vaak gesteld dat dat geld ”in stenen zit”, wat betekent dat je het niet zomaar kunt opnemen bij de dichtstbijzijnde geldautomaat. Wie extra aflost, wordt beloond met lagere maandlasten, maar de overwaarde blijft een abstractie en resulteert niet automatisch in meer bestedingsruimte.

Om die reden kun je zelfs stellen dat je meer hebt aan een ton spaargeld op de bank dan aan vijf ton overwaarde. In sommige statisteken over het gemiddelde vermogen in ons land wordt de eigen woning meegenomen, in andere juist weer niet, wat al laat zien dat het om een onduidelijk schemergebied gaat. Fiscaal gezien valt de eigen woning nu in box 1, met hypotheekrenteaftrek en huurwaardeforfait als communicerende vaten.

Voorstellen om de eigen woning naar box 3 te verhuizen en net zo te behandelen als andere vormen van vermogen, zijn niet nieuw. Zelf noem ik die mogelijkheid al in een boek dat in 2013 verscheen en sindsdien wordt het met enige regelmaat aangekaart in verkenningen van het IMF en DNB. Maar nu gonst het in de wandelgangen ineens van de geruchten en melden zich steeds meer verontruste huizenbezitters in mijn inbox.

Belasting

Diezelfde mensen blijken niet zelden op het verkeerde been te zijn gezet door een filmpje van twee minuten dat op sociale media circuleert en eindeloos wordt doorgestuurd. Daarin wordt gesteld dat huizenbezitters straks 6 procent belasting zouden moeten gaan betalen over hun bezit en daarmee feitelijk zouden worden geruïneerd. In dat verband wordt zelfs het woord confiscatie gebruikt, omdat de bijbehorende fiscale lasten voor veel mensen niet op te brengen zouden zijn.

Op basis van die rekensom zou een oudere met een hypotheekvrij huis vier keer zo duur uit zijn, als iemand anders die zijn woning tot de nok heeft gefinancierd met een gunstige hypotheekrente van 1,5 procent. Dat voorbeeld geeft al aan dat de maker van het filmpje een klokje heeft horen luiden maar niet weet waar de klepel hangt en ook dat de soep waarschijnlijk niet zo heet wordt gegeten als die wordt opgediend.

Voor spaarzame huiseigenaren zal een verhuizing naar box 3 wellicht nadelig uitpakken. Tegelijk heeft het weinig zin om paniek te zaaien bij elk proefballonnetje in die richting en op voorhand wakker te liggen van wilde verhalen over torenhoge heffingen voordat de plannen concreet zijn en de gevolgen daadwerkelijk kunnen worden doorgerekend.

De auteur is publicist. Voor eerdere columns zie rd.nl/hormann. Reageren? hormann@refdag.nl.