De niet broedende broedvogel

Er is nog een vogel die niet broedt, maar die maakt zich er niet zo makkelijk van af als de koekoek. Dat is de grootpoothoender, ook wel thermometervogel of broedvogel genoemd. Deze bouwt namelijk een nest met verwarming en al. Hoewel hij de bescheiden afmetingen van een kip heeft, neemt deze ijverige vogel de taak op zich om met zijn grote poten een indrukwekkende heuvel voor de eieren te bouwen. Sommige bouwen wel heuvels van 3 meter hoog en 15 meter breed. Ze vullen de binnenkant van zo’n heuvel met allerlei soorten organisch materiaal, zoals takken, bladeren, schors en gras. Net als een composthoop begint dit organische materiaal te rotten, waardoor de temperatuur van de heuvel stijgt. Met behulp van hun snavels en tongen houden grootpoothoenders de temperatuur van de heuvel in de gaten. Wanneer het kwik tot ongeveer 30 graden Celsius is gestegen, legt het vrouwtje gedurende een halfjaar zo’n 20 tot 35 eieren. Een ei weegt ongeveer een half pond – een enorme afmeting voor een vogel van slechts 2 kilo. Na voltooiing van haar legtaak verlaat ze het nest, om er nooit meer terug te keren. Op dit punt begint het mannetje zijn taak uit te voeren. Om kuikens in de broedheuvel te laten overleven, hebben ze een precieze temperatuur van 33 graden nodig. Het is de verantwoordelijkheid van het mannetje om ervoor te zorgen dat de temperatuur van de heuvel niet meer dan een graad afwijkt. Om dat voor elkaar te krijgen is het mannetje de hele dag bezig. Op warme dagen kan hij extra zand op het nest stapelen om het tegen de zon te beschermen. Hij kan zelfs meerdere keren per dag de hele stapel rottende bladeren en grassen herschikken. Op koelere dagen duwen ze materiaal van de bovenkant van het nest om meer zonlicht door het rottende organische materiaal te laten dringen. Met behulp van zijn sterke klauwen komt het kuiken uit het ei. Daarna is hij nog vijftien uur lang bezig om zich op zijn rug een weg uit de heuvel te graven. In tegenstelling tot veel andere vogels, komen de kuikens volledig bevederd ter wereld, kunnen ze hun eigen voedsel vinden en vliegen ze al binnen 24 uur uit. En hun ouders? Die zien ze nooit weer terug. Van wie leren de jongen dan de kunst van het bouwen van een verwarmd nest? Van de Schepper Zelf. Dat antwoord geeft Hij in Job 39. Daar stelt God aan Job een lange reeks retorische vragen over wonderen in de dierenwereld. Vers 16: „Zijn van u de verheuglijke vleugelen der pauwen?, of de vederen des ooievaars en des struisvogels?” Het volgende vers zegt iets over de struisvogel, wat ook geldt voor de grootpoothoender: „Dat zij haar eieren in de aarde laat, en in het stof die verwarmt.”

De niet broedende broedvogel

Groen & duurzaamheid

RD.nl in uw mailbox?