Of wat te denken van de handdruk tussen de geallieerde leiders in Potsdam, enkele weken na de capitulatie van Duitsland in 1945. De Amerikaanse president Harry Truman, de Britse premier Winston Churchill en Sovjetleider Jozef Stalin staan glimlachend en handenschuddend op de foto. Het zou de zwanenzang van de geallieerde mogendheden zijn. De ontwikkelingen nadien leidden tot een lange periode van verwijdering tussen het Westen en de Sovjet-Unie.

De handdruk die de Japanse premier Fumio Kishida en de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol elkaar zondag in Seoul gaven, was zeker belangrijk genoeg om de voorpagina’s van vrijwel alle Japanse en Zuid-Koreaanse kranten te halen. Het gebaar markeerde het einde van een periode van fricties vanwege oud zeer uit het koloniale verleden. Meer nog legde het gebaar de grote geopolitieke spanningen in Oost-Azië bloot. Yoon zei dat Seoul en Tokio elkaar vinden in de overtuiging dat er zich in de regio „verschuivingen van historische proporties” aandienen. Ze voelen beide de nucleaire dreiging van Noord-Korea en vrezen de toenemende hegemonie van China.

De pijn over het verleden is daarmee niet weg. Van 1910 tot 1945 was Korea een Japanse kolonie en dat is een periode waar veel Zuid-Koreanen verbitterd op terugkijken. Zuid-Koreanen moesten Japanse namen aannemen en de Koreaanse taal en geschiedenis verdween uit het schoolcurriculum. De Japanse overheersers dwongen tienduizenden Koreanen bovendien te werken in industrie en prostitutie.

De wetenschap dat mensen in Korea zwaar hebben geleden onder de Japanse overheersing „breekt mijn hart”, zei premier Kishida zondag. Excuses waren het beslist niet. Yoon maakte echter duidelijk dat een officiële spijtbetuiging geen voorwaarde is voor het aanhalen van de banden. „We moeten het idee loslaten dat we geen enkele stap vooruit kunnen zetten in de samenwerking voordat (de pijn uit) het verleden is opgelost”, zei hij. De ruimhartigheid van Yoon leidde tot gefronste wenkbrauwen bij de Zuid-Koreaanse oppositie. Die vindt dat er nog wel een appeltje te schillen is met Japan over herstelbetalingen voor dwangarbeiders en troostmeisjes in de Tweede Wereldoorlog. „Onderdanige diplomatie”, schamperden politici.

Het is zeker niet ondenkbaar dat de open wonden tussen beide naties nog weer zullen opspelen. De gezamenlijke uitdagingen in het heden wegen nu echter zwaarder dan geschillen uit het verleden. Duidelijk is dat er in de regio grote belangen op het spel staan, waarbij ook de belangrijkste veiligheidspartner van beide landen, de Verenigde Staten, een cruciale rol speelt. De handdruk maakte dat alles nog eens ondubbelzinnig duidelijk.