Rijksfinanciering voor opvang uitgeprocedeerden blijft
De financieringsregeling voor mensen zonder verblijfsvergunning, zoals uitgeprocedeerde asielzoekers, blijft gewoon in de lucht.
Dat meldde staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) dinsdagavond aan de Tweede Kamer.
Een woordvoerder van het ministerie liet eerder deze week aan de Volkskrant weten dat de zogenaamde bed-bad-brood-regeling zou worden geschrapt. Met name de jaarlijkse kosten van zo’n 30 miljoen euro zouden daarbij een rol spelen.
Volgens het departement had Van der Burg geen keus, omdat het kabinet in de Voorjaarsnota geen geld meer zou hebben uitgetrokken voor de regeling. Het ministerie van Financiën weersprak die lezing. Dat wees erop dat al in de Voorjaarsnota van 2022 geld is gereserveerd om zo de overgang van de opvang „van de pilotfase naar een structurele fase” te kunnen bekostigen.
Volgens Financiën lag het initiatief uiteindelijk dus wel degelijk bij Van der Burg.
Dinsdag leidde de aankondiging van zijn woordvoerder tot ontzette reacties bij onder meer bij de coalitiepartijen D66 en ChristenUnie. In het coalitieakkoord was juist afgesproken dat de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV), die sinds 2019 bij wijze van proef wordt aangeboden in vijf grote centrumgemeenten, tot een landelijk dekkend netwerk zou worden uitgebreid. Die afspraak wil Van der Burg gestand doen, zo schreef hij dinsdag. „Het kabinet gaat met de gemeenten in gesprek over het vervolg van de LVV. Inzet is tot bestuurlijke afspraken te komen in lijn met het regeerakkoord, waarbij financiering wordt mogelijk gemaakt vanuit de asielgelden”, aldus de brief.
Aan de komst van de LVV ging een zwaar politiek gevecht vooraf. Het kabinet Rutte-II viel in 2015 bijna over de kwestie, doordat de VVD hard wilde optreden tegen gemeenten die op eigen initiatief een noodopvangvoorziening voor uitgeprocedeerden hadden opgetuigd. Dat vijf centrumgemeenten bij wijze van proef toch opvang mochten bieden, was destijds een zwaar bevochten compromis.
De evaluatie van de proeffase laat zien dat in de LVV’s tussen 2019 en 2022 ruim tweeduizend personen zijn opgevangen en begeleid. Ruim 1200 van hen konden de opvang na kortere of langere tijd weer verlaten. Van hen deed 41 procent een nieuwe asielaanvraag die de IND nog in behandeling heeft. Eenvijfde van hen kon de LVV voorgoed verlaten. De ene helft kreeg alsnog een verblijfsvergunning, de andere vertrok uit Nederland.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) noemt het verstandig dat de staatssecretaris snel op zijn besluit is teruggekomen. De VNG noemt de regeling blijvend noodzakelijk, „omdat ongedocumenteerden als gevolg van het falend terugkeerbeleid anders op straat belanden en buiten het zicht raken van hulpinstanties en de overheid.”
