Op de operatiekamer in het Amsterdam UMC ligt een baby van een paar maanden oud. Het meisje moet worden geopereerd aan een cyste, een holte vol vocht, in haar buik. De zwelling, die op een echo was geconstateerd, veroorzaakt problemen en dient daarom te worden verwijderd. De Jong voert de kijkoperatie uit, bijgestaan door een operatieassistent en een coassistent. Een kinderanesthesioloog heeft het kindje vooraf onder narcose gebracht. Over het meisje heen zijn groene doeken gespreid.

Via een gaatje onder de navel brengt de chirurg een endoscoop, een dunne buis met videocamera en verlichting, naar binnen. Op grote schermen rondom het bed brengt De Jong daarmee de organen in beeld. Ronde kwabben wijzen op de dikke darm. Een hoekig, paarsbruin orgaan stelt de lever voor. De baarmoeder is nog nauwelijks te herkennen.

Een grijsgroene ballon valt op: de cyste. Omdat deze is verbonden aan het omentum, een buikvlies, noemt De Jong het een omentumcyste.

Door de buikwand brengt de chirurg een naald naar binnen. Die prikt hij in de cyste, waarna hij er vocht uit zuigt. Dan trekt hij de lege ballon met een klemmetje naar buiten. De assistente maakt deze vervolgens los van het buikvlies. Het vlies gaat terug in de buik. Nog een paar hechtingen en de operatie zit erop.

Maagdelijk

„De buik van een baby ziet er maagdelijk uit”, zegt De Jong even daarvoor in de koffiekamer van het operatiecomplex. „Tussen de organen zit nagenoeg geen vet, zoals wel bij de meeste volwassenen. Bloedvaten kun je daardoor mooi zien.”

De Jong opereert hoofdzakelijk kinderen met een aangeboren afwijking, zoals een verkeerd aangelegde slokdarm of een ontbrekende anus. „Meestal functioneert alles goed, behalve één onderdeeltje. Daar kunnen we wat aan doen.”

Tot zijn patiënten behoren ook vroeggeboren kinderen, vanaf 24 weken oud en 500 gram zwaar. „Alle organen zijn dan al aangelegd, maar moeten nog verder groeien. De darmen zijn net wormpjes.”

De kinderchirurg, die ouderling is bij de hervormde gemeente van Linschoten: „Ik verdien brood bij de gratie van de zondeval, toen ziekte en ellende in de wereld zijn gekomen. Daar word ik elke dag mee geconfronteerd.”

Maagportier

Het lichaam steekt ingenieus in elkaar, vindt De Jong. „Neem alleen al het oog. De lens breekt lichtstralen en projecteert die op het netvlies. Zo kunnen we dingen om ons heen waarnemen. De hersenen slaan deze beelden op en kunnen die ook weer oproepen, waardoor we bijvoorbeeld mensen herkennen.”

Ook het helend vermogen van het lichaam vindt De Jong verbazingwekkend. „Het is bijzonder dat een wond uit zichzelf geneest en er meestal alleen een litteken resteert.”

De chirurg voert soms operaties uit waarbij hij stukken darm aan elkaar hecht. „De darmen groeien dan vanzelf aan elkaar vast. Heel bijzonder. Als dat niet goed gaat, ontstaat er lekkage.”

De Jong is gepromoveerd op het maag-darmstelsel. „Dat werkt fenomenaal”, zegt hij. „Het is net een fabriek. De maag en de alvleesklier maken spijsverteringssappen aan. De maagportier bepaalt de hoeveelheid voedsel die de maag mag verlaten. Als het eten heel vet is, zorgt een hormonaal proces ervoor dat deze kringspier weinig voedsel doorlaat. De dunne darm neemt de voedingsstoffen vervolgens op. Het restafval scheiden we uit. Een magnifiek systeem. Hoe meer ik me erin verdiep, hoe meer ik ervan onder de indruk raak.”

Rijk land

„Als iets niet werkt, ga je pas inzien hoe belangrijk het is dat alle onderdelen goed functioneren”, zegt de chirurg. Als voorbeeld noemt hij het ”pseudo-obstructiesyndroom”. Hoewel nergens afsluitingen in de darm te zien zijn, kunnen kinderen met deze aandoening niet eten. Het lichaam stoot alles weer af. Voedsel krijgen ze daarom per infuus, levenslang. „Wij leven in een rijk land en kunnen die behandeling betalen. Maar in bijvoorbeeld Suriname zou zo’n kind het niet overleven. We zijn bevoorrecht.”

serie Week van de Schepping

Serie interviews in de Week van de Schepping met christenen die zich verwonderen over de schoonheid van de schepping.