Let op: schokkende beelden. Toch blijf je kijken. Waarom? „Dat is iets heel ouds in ons systeem”, zegt Kleijer.

Hij werkte van Kosovo tot Sierra Leone en weet als geen ander wat oorlog met kinderen doet. Ernst Suur, directeur van War Child Nederland, zag kinderen die niet meer konden lachen en tieners die weer in bed plasten.

Bij uitbraak van de Eerste Wereldoorlog moest het Verenigd Koninkrijk zijn goedgetrainde, maar kleine leger in allerijl uitbreiden. De oprichting van plaatselijke Pals Battalions –Matenbataljons– leek een goede oplossing, maar trof sommige gemeenschappen zwaar.

Op het ereveld in Loenen liggen behalve slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog ook militairen en burgers begraven die omkwamen bij vredesmissies in Korea, Libanon, Cambodja, Joegoslavië en –meest recent– Afghanistan.

Werken konden de Chinezen wel twintig uur achter elkaar, maar dat kwam mede door hun lage tempo. De Ebbinge Wubbenlaan in Staphorst kwam tijdens de Tweede Wereldoorlog tot stand „met kleine hoopjes zand en kruiwagens nauwelijks halfvol.”

Ze konden geen kant uit. Enkele duizenden Belgen woonden tijdens de Eerste Wereldoorlog vier jaar lang in niemandsland tussen het neutrale Nederland en het bezette België. Om te overleven was smokkel pure noodzaak.

Met raketten, granaten en tijdbommen schiet een Engelse invasiemacht in augustus 1809 Vlissingen grotendeels in puin. Hun ultramoderne wapentuig ten spijt, blijken de Engelsen niet opgewassen tegen de Zeeuwse koorts. Duizenden soldaten sterven. Als de troepen zich een paar maanden later terugtrekken, valt Walcheren weer in Franse handen.

Na 65 jaar staat de Tweede Wereldoorlog nog volop in de belangstelling.

In tien dagen tijd een 15 kilometer lange linie aanleggen met vijf schansen en talrijke andere verdedigingswerken. In nog eens twintig dagen een vestingstad veroveren die als onneembaar bekendstond. Stedendwinger prins Frederik Hendrik kreeg het in 1627 voor elkaar bij Grol, het huidige Groenlo in de Achterhoek.

”Oorlog en vrede” is het thema van de zesde Week van de Geschiedenis die zaterdag begint. Meer dan 500 musea, archieven, bibliotheken en andere culturele instellingen spelen met tal van activiteiten in op het thema.