Sliedrechtse predikant schrijft boek over emoties van Jezus

Vanuit zijn woonkamer aan de Prins Hendrikstraat kijkt ds. Van der Veen (66) op de jachthaven van Sliedrecht. De mist legt een grijze deken over de schepen die er voor anker liggen. De predikant van de hervormde gemeente Sliedrecht kocht de eengezinswoning bijna een jaar geleden met het oog op zijn emeritaat dit jaar.

Op de tafel in de woonkamer ligt zijn boekje met Bijbelstudies over het emotionele leven van Jezus, dat begin januari uitkwam. Het idee hiervoor ontstond op een interkerkelijk predikantenoverleg dat jaarlijks in Sliedrecht plaatsvindt. Op verzoek van een van de predikanten besprak de groep een lezing van de christelijke gereformeerde predikant ds. P. den Butter over het emotionele leven van een prediker.

Op de vraag of iemand ooit een preek had gehouden over de emoties van Jezus antwoordde niemand van de aanwezigen bevestigend. „Ik vond dat onvoorstelbaar. Emoties nemen een steeds grotere plaats in in onze samenleving en in de kerk. Hoe verhoudt Jezus zich tot de emoties die wij hebben? Heeft Hij dezelfde emoties als wij?”

Ds. Van der Veen besloot een serie preken over het onderwerp te houden. Dat was in het voorjaar van 2018. „Ik kreeg er veel reacties op. Het thema roept iets in mensen wakker. Iedereen kent emoties. Als ik het heb over de gevoelens van de Heere Jezus, dan spiegelen mensen zich daaraan.”

De preken werkte ds. Van der Veen uit tot Bijbelstudies. In zeven hoofdstukken behandelt hij zeven emoties van Jezus: ontferming, boosheid, blijdschap, liefde, tranen, verlangen en droefheid. Elk gedeelte eindigt met een aantal gespreksvragen. „Ik heb geprobeerd de uitleg van elke emotie duidelijk en zakelijk te houden. In de gespreksvragen kom ik dicht bij de lezer en nodig ik hem uit tot gesprek.”

De kracht van Jezus’ emoties heeft de predikant verrast. „In het Grieks worden vaak de sterkste werkwoorden gebruikt. Als er staat dat Jezus met innerlijke ontferming is bewogen, staat er letterlijk: Zijn ingewanden rommelden. Wij zouden zeggen: Jezus’ maag draait om van medelijden. God is geen kille God, maar Hij is diep bewogen met mensen.”

Het kan toch niet zo zijn, zegt ds. Van der Veen, dat Jezus zo bewogen is met zondaren en ik mijn buurman gemakkelijk verloren laat gaan. „Als het goed is, wordt diezelfde innerlijke ontferming van Jezus over zondaren ook bij ons gevonden.”

Voor de toorn van Jezus in de geschiedenis van de man met de verlamde hand gebruikt de Bijbel in het Grieks het krachtige woord ”orge”. „Dat woord duidt op een aanzwellende toorn die zich langzaam opstapelt en op een zeker moment tot uitbarsting komt. Jezus had Zich dus al een paar weken ingehouden voordat Hij in woede uitbarstte.”

De Heere Jezus uit deze gevoelens, omdat Hij niet alleen God is, maar ook echt mens. „Hij heeft ons vlees en bloed aangenomen. Hij is ons volkomen gelijk geworden met uitzondering van de zonde. Hij kent ons door en door. Hij weet uit ervaring hoe ingewikkeld ons gevoelsleven in elkaar zit. Hij weet er raad mee.”

De emoties van Jezus kunnen herkenbaar zijn. De Sliedrechtse predikant raadt lezers echter wel aan om zich tijdens het lezen van de Bijbelstudies voortdurend de vraag te stellen uit welke bron hun gevoelens voortkomen. „Er zit een groot verschil tussen de tranen die wij huilen over een ziek kind en de tranen die vloeien om onze zonden. De eerste tranen komen voort uit onze menselijke emotie. De tweede tranen zijn het gevolg van het werk van de Heilige Geest in ons hart.”

Menselijke emotie kan zondig zijn, zegt ds. Van der Veen. „Als Jezus boos wordt, is dat een heilige woede, waarin zich iets van de heiligheid van God openbaart. Wij zijn onheilige mensen. Onze gevoelens komen voort uit een boos en verdorven hart. Wij moeten daarom altijd het onderscheid maken tussen emoties als vrucht van onze menselijke geest en emoties als vrucht van de Heilige Geest.”

Kan een mens zelf dat onderscheid maken? „Dat kan door je te spiegelen aan de Heere Jezus. Zijn gevoelens komen uit een geestelijk zuivere bron. Het lezen daarover kan een verlangen opwekken om op Hem te lijken.”

De spannendste geschiedenis in de Evangeliën vindt de predikant die van Jezus en de rijke jongeling. „Er staat dat Jezus hem beminde. De Bijbelschrijver gebruikt er het sterkste werkwoord voor liefhebben. Als ik dat lees, denk ik: Hoe is het mogelijk dat die jongen afhaakt. Dat kan toch niet? Om zo’n geschiedenis te duiden, heb je een gezond theologisch kader nodig, want anders gaat het mis.”

De kennis die de Sliedrechtse predikant voor het boek opdeed, komt hem goed van pas bij het pastoraat in de gemeente. „Mensen kunnen in de war of boos zijn bij ingrijpende gebeurtenissen. Het leven van Jezus leert ons dat ze deze emoties niet hoeven te onderdrukken. Jezus was tot de dood toe bedroefd, had hartstochtelijk lief, begeerde vurig en verheugde zich zeer in de geest. Van blijdschap tot droefheid, Jezus weet ervan.”

Jezus huilde, ds. H. J. van der Veen; uitg. KokBoekencentrum; 80 blz.; € 10,99.

Sliedrechtse predikant schrijft boek over emoties van Jezus

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?