Grenzen aan de groei? Voor anderen. Niet voor ons
De boerenpride in Stroe was nauwelijks voorbij, of uit het Gelderse provinciehuis rolde een topgeheim op straat. Stroe zou op termijn weleens een megastad kunnen worden. Het dorp kleurde rood van woede. De aap kwam dus uit de mouw. Apekool, reageerden de bestuurders geschrokken. Het kwaad was geschied.
Enkele dagen later schreef Trouw over een uitgekochte veehouder in de Noordoostpolder. Op zijn gewezen land komt een asielzoekerscentrum. Kunstmest op de verhitte gemoederen. In Telegramgroepen groeit de revolutie als kool. Landbreed wappert onze driekleur. Ondersteboven. Een land op zijn kop.
Stikstof werd de onzichtbare allesbepaler. Het AD meldde: Niet alleen boeren, maar „honderden bedrijven zitten klem. In Noord-Nederland moest een culturele instelling een voorstelling afgelasten; de bezoekers zouden te veel stikstof uitstoten.”
In de Telegraaf schreef demograaf Jan Latten: „De migratie explodeert, de bevolkingsgroei eveneens, resultaat van regeringsbeleid.” Maar economie en vergrijzing schreeuwen om handen. Haal ze van elders. Lok kanslozen uit Franse voorsteden, opperde een bewindsvrouw. Of krachten van buiten Europa. Alleen groeicijfers tellen nog. Grenzen aan de groei? Voor anderen. Niet voor ons. Maar al die mensen moeten onder dak en willen zich ook verplaatsen. Dus heeft de huizen-, energie- en stikstofcrisis voorlopig geen einde. Dit land is gewoon te klein voor alle ambities. En waar zijn de visionairs?
In Spanje wil firma Valle de Odieta een megastal bouwen voor 23.500 koeien. Een ‘Geval de Idiota’.
Trouw raadde woensdag onze boeren aan te emigreren. Zou ik in hun schoenen staan, en kansen en mogelijkheden elders hebben – ik geloof dat ik mijn karren, koeien en kippen zou inladen en vertrekken. Dit land wordt steeds meer onleefbaar. Maar of het elders beter is…?
Dat het neoliberale overheidsbeleid een vruchtbare bodem voor cynisme legt, is geen vraag meer. De onvrede van boeren, burgers en buitenlui loopt aan alle kanten over de dijken heen. Nu stuurt Den Haag probleemoplosser Remkes de boer op. Maar hij mag alleen over koetjes en kalfjes praten. Dus: zij dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was. Hoewel. Donderdag scherpte de EU de mestregels voor Nederlandse boeren aan. Een dag later bleek de veevoerindustrie plastic door het dierenmenu te mengen. Tel uit je winst. Dostojevski voorzag in de 19e eeuw de ontsporingen van zijn revolutionaire landgenoten en waarschuwde: „Wanneer God niet bestaat, is alles geoorloofd.”
