De Amerikaanse president deed zijn toezegging nadat hij afgelopen donderdag zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin 50 minuten aan de lijn had gehad. In het telefoongesprek waarschuwde Biden eveneens dat een Russische invasie van Oekraïne niet zonder gevolgen zal blijven. Poetin benadrukte van zijn kant dat zware sancties zullen leiden tot een breuk met het Westen.

Het gesprek tussen de twee staatsleiders leidde tot een nieuwe belafspraak, op 10 januari. Aansluitend volgt een ontmoeting tussen Rusland en de NAVO en er komt een overleg met de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). De OVSE houdt sinds 2015 in Oekraïne toezicht op de naleving van het bestand tussen pro-Russische separatisten en het Oekraïense regeringsleger.

De drie meetings moeten de spanningen wegnemen die zijn ontstaan nadat Rusland in november vorig jaar zijn troepen aan de grens met Oekraïne versterkte. Washington verleende de afgelopen jaren steeds meer steun aan Kiev, waardoor in Moskou de vrees is ontstaan dat er iets kan gebeuren in de richting van de gebieden die in handen zijn van de Russische rebellen. Zelenski geeft bovendien nadrukkelijk aan dat hij zich wil aansluiten bij de NAVO. Oekraïne gaat hiermee in de ogen van Poetin een rode lijn over.

Steeds is de vraag of Rusland daadwerkelijk Oekraïne gaat binnenvallen. De deskundigen verschillen hierover van mening. Volgens de ene groep specialisten komt het tot een inval en voegt Poetin Oekraïne weer bij Rusland. De andere deskundigen menen dat een inval voor Moskou te veel risico’s met zich meebrengt omdat het Oekraïense leger de afgelopen jaren zich heeft versterkt. Poetin zou slechts een ontmoeting met Biden willen afdwingen. Hij wil dat Rusland weer als grote mogendheid wordt gezien.

Met de afgesproken topontmoeting lijkt dat dit gaat gebeuren. Dit kan als een overwinning van Moskou worden uitgelegd: Poetin heeft gedicteerd, Biden reageert.

Het is goed dat er op het hoogste niveau wordt geprobeerd de spanning rond Oekraïne weg te nemen. Niemand zit op een oorlog te wachten.

Wat bij de ontmoeting tussen Biden en Poetin opvalt, is dat de Europese Unie (EU) niet van de partij is. Poetin wilde een vertegenwoordiger van de EU er niet bij. Biden is daarmee akkoord gegaan. We zien voor onze ogen gebeuren dat Amerika en Rusland samen de dienst uitmaken, ook als het gaat om de veiligheid in Europa. Dat voelt niet goed.

De EU en Oekraïne moeten tegelijkertijd hopen dat Biden zijn rug recht houdt tegenover Poetin. Het is natuurlijk bizar dat Rusland verbiedt dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. Alsof het land dat zelf niet mag bepalen.