Voor het gemeentehuis in Krimpen is het druk, deze zaterdagmiddag. Terwijl agenten een oogje in het zeil houden, staat het plein voor het gemeentehuis vol met mensen. Velen dragen regenboogvlaggen. Boven op de trappen voor het gemeentehuis staan de sprekers van deze middag al klaar: de voorzitters van COC Nederland en de afdeling Rotterdam, Tweede Kamerleden van D66, PvdA en GroenLinks, burgemeester M. W. Vroom en oud-Krimpenaar Leon Houtzager.

Vanwege de afstandsregels dienen de kleurig uitgedoste demonstranten op stippen te staan. De vele omstanders, veelal Krimpenaren, houden uit de losse pols de vereiste afstand. Niet alle agenten zijn er overigens voor de veiligheid: ook het politienetwerk Roze in Blauw steunt de demonstratie.

Aanleiding voor de demonstratie vormt een brief die ds. Kort maart 2020 aan het college en gemeenteraad van Krimpen aan den IJssel schrijft, vanwege de Covid-19-pandemie. Hierin verklaart hij zijn steun aan de coronamaatregelen, en bedankt hij het gemeentebestuur voor diens „zorg en leiding”. Hij schrijft verder in de pandemie Gods straffende hand te zien. Naast een kerkelijke reformatie ziet hij daarom ook bekering van de overheid als noodzakelijk: „Het leven in prille aanvang verdient alle bescherming. De praktijk van euthanasie moet ophouden, de zondag niet langer ontheiligd, de roepende zonden die tegen de scheppingsorde indruisen, dienen uitgebannen.”

Het voormalig Krimpense VVD-burgerraadslid Leon Houtzager krijgt de vertrouwelijke brief doorgespeeld. De zinsnede over de scheppingsorde, die hij als een veroordeling van onder meer homoseksualiteit opvat, valt bij hem verkeerd. Vooral omdat ds. Kort, na zijn oproep, een zwaarder oordeel stelt te vrezen als de overheid zal weigeren „het volk zelf voor te gaan in de ware godsdienst.”

Houtzager, vicevoorzitter van COC Rotterdam, doet daarom aangifte van discriminatie tegen de predikant van het als de ”Mieraskerk” bekendstaande gebedshuis van de oud gereformeerde gemeente in Nederland in Krimpen aan den IJssel.

Zowel de gewraakte passages uit de brief als Houtzagers protesten ertegen doen landelijk veel stof opwaaien. Het openbaar ministerie oordeelt in september echter dat de bewoording van ds. Kort binnen de kaders van de grondwettelijke vrijheid van godsdienst en meningsuiting vallen.

Eind februari van dit jaar trekt een uitzending van het BNNVARA-programma #BOOS grote aandacht. Houtzager probeert hierin, opnieuw vergeefs, een reactie te krijgen van de Krimpense voorganger.

Houtzager verwijt ds. Kort niet met hem in gesprek te willen. Ds. Kort heeft vorige week echter in een schriftelijke reactie laten weten niet rechtstreeks te zijn benaderd door Leon Houtzager. „Moet ik mij verdedigen tegen de leugens die hij rondstrooit? Moet ik gaan uitleggen wat ik nooit gezegd heb, of de uitspraken die hij verdraait, niet snapt of vals interpreteert onder de loep leggen? Ben ik dat aan hem verplicht als dienaar van God? Heb ik geen werk genoeg om me met deze man en zijn samenzwerende beweging bezig te houden?” De kerkenraad vindt dat Houtzager op een correcte manier contact had moeten zoeken met predikant of kerk. De deur staat dan altijd open voor gesprek, aldus de kerkenraad vorige week in een reactie.

De grote demonstratie van deze zaterdag, met onder meer Tweede Kamerleden van D66, PvdA en GroenLinks, is een direct gevolg van deze veelbekeken uitzending. Naar schatting trekt de demonstratie tussen de 250 en 400 mensen, voor een deel omstanders.

COC-voorzitster Astrid Oosenbrug hekelt in haar openingstoespraak de brief van ds. Kort. Ze koppelt zijn bewoordingen aan de in de #Boos-uitzending getoonde escalatie. „Zoiets verwacht je van een ongure onderklasse uit een kroeg, niet uit een kerk. Wat de reden ook was, dit kán gewoon niet. Dit is het gevolg van de woorden die in deze kerk klinken. Waar is de naastenliefde? Deze woorden beschadigen lhbti’ers in de kerk. Zij krijgen wekelijks deze haat over zich uitgestort.”

Ds. Wielie Elhorst, predikant in de Protestantse Kerk in Nederland voor de LHBT-gemeenschap, neemt ook het woord. Hij verklaart dat hij als homoseksueel, ondanks dat hij opgroeide in het „homofobe Leger des Heils”, zijn geloof heeft behouden, dankzij zijn ouders. „En ik ben woedend dat er nog steeds kerken onveilig zijn voor lhbti’ers. Collega Kort, hoe integer u uw eigen intenties ook waardeert, uw woorden kunnen niet. Zeker omdat u niet bereid bent het gesprek hierover aan te gaan. Dat noem ik laf. Op deze manier lokt u uit dat de vrijheid van godsdienst wordt aangevochten, en terecht. Het geduld raakt een keer op. Kerken, kruip uit je schulp. Ga meer het gesprek aan in de openbare ruimte. En lhbti-jongeren in zo’n kerk: schud het stof van je schoenen en ga weg. Die kerk is jou niet waard.”

Voorzitter Arjan Beune van COC Rotterdam overhandigt daarop aan burgemeester Vroom een doos vol brieven, zo’n 72 stuks. Ze zijn geschreven door lhbti’ers naar aanleiding van de tv-uitzending. „Ik ga ze allemaal lezen,” belooft Vroom, „om mij nog beter te kunnen inzetten voor een veilige gemeente.” Krimpenaren die zich onveilig voelen om hun geaardheid, daagt hij uit om bij hem langs te komen.

Hierop voeren de drie aanwezige Tweede Kamerleden het woord. „Helaas is in Nederland nog een wereld te winnen”, verklaart Nevin Ozutok (GroenLinks). „Dat zagen we bij de Nasvilleverklaring en nu weer bij de uitzending van #Boos.” Samen met haar eveneens aanwezige collega’s Kirsten van der Hul (PvdA) en Vera Bergkamp (D66) nam zij het initiatief voor aanpassing van grondwetsartikel 1, om daarin ook handicaps en seksuele geaardheid expliciet te benoemen. Na de verkiezingen moet het wetsvoorstel nogmaals door de Tweede en Eerste Kamer. Vera Bergkamp: „In onze rechtsstaat is geen ruimte voor uitsluiting. Liefde overwint alles.”

Tot slot neemt Leon Houtzager het woord. „Jullie hebben allemaal in de uitzending gezien hoe bang ik was”, houdt hij de aanwezigen voor. „De afgelopen week heb ik veel over mij heen gekregen. Zelfs mijn gegevens liggen op straat, voor wraakacties tegen mij. Tegen dat soort mensen wil ik zeggen: ik voel mij niet meer bang.” Er volgt applaus. „Ik heb lang alleen gestaan”, vervolgt Houtzager. „Ik heb hier weleens met tien anderen de regenboogvlag gehesen. Nu zijn we met honderden!” Hij richt zich hierop tot burgemeester Vroom: „De brief was een oproep aan u: wij mogen er niet zijn. Dat was voor mij de grens. Dit mag in geen enkele gemeente meer gebeuren. Ik vraag daarom het college: neem afstand van de brief. Als jullie dit hadden gedaan, had ik dit niet hoeven doen. Laat zien dat u staat voor inclusie en diversiteit.”

Hierbij laat Houtzager het niet. „Het gaat niet alleen om mij. Krimpen is misschien de plaats waar het protest begint. Maar de kwestie speelt op heel veel punten in de Biblebelt. Samen met de hier aanwezige Tweede Kamerleden gaan we daarom kijken of we iets kunnen doen met het feit dat het OM op grond van artikel 6 van de grondwet niets kan doen tegen overtreding van artikel 1. Ik wil niks afpakken; het enige dat ik wil is dat we allemaal gelijkwaardig zijn.”

Hij onthult hierbij iets van zijn drijfveren: „Mijn man komt uit een kerkelijk milieu: mijn schoonfamilie woont hier in Krimpen. We kunnen prima met elkaar omgaan. Het kan dus gewoon. Zo wil ik het.”

Ter afsluiting roept COC-afdelingsvoorzitter Arjan Beune van Rotterdam op om niet naar „die ene kerk” te gaan, vanwege een rouwdienst die er op dat moment plaatsvindt. De menigte verspreidt zich.

Burgemeester Vroom legt de oproep van Houtzager om afstand van de brief van ds. Kort te nemen naast zich neer, laat hij na afloop weten. „Ik ben burgemeester van alle 30.000 inwoners hier. Diversiteit en inclusiviteit betekent dat iedereen er mag zijn, niet dat de ene wel mag zeggen wat hij vindt en de ander niet. Daar doe ik niet aan mee.”

Op enige afstand van de kerk van de oud gereformeerde gemeente in Nederland houden agenten toezicht op de vereiste rust. Naast het gebouw zelf staan twee mannen, de een met een forse herdershond. Ze houden uit persoonlijke betrokkenheid eveneens een oogje in het zeil, geeft een van hen toe. „En wij zijn niet de enigen.” Maar de rouwdienst in de kerk vindt deze zaterdagmiddag ongestoord doorgang.

Zondag hebben zich geen incidenten rond de kerk van de oud gereformeerde gemeente in Nederland voorgedaan, meldde de scriba maandagmorgen desgevraagd.