Bloedplasma is een gele vloeistof die grotendeels bestaat uit water en wat eiwitten – waaronder antistoffen. En daar is het Sanquin om te doen. Mensen die flink ziek zijn geweest van corona hebben tijdens hun ziekte antistoffen aangemaakt die specifiek binden aan het virus. Geef je die stoffen aan iemand die net het virus heeft opgelopen, dan helpt dat het lichaam een handje in de bestrijding – althans, dat is de gedachte. Het moet nog blijken of dat inderdaad zo is.

Voor wie zijn de antistoffen bestemd?

Metaal: „We denken aan mensen met een zwakke weerstand, zoals ouderen en mensen met een onderliggende aandoening. Of mensen bij wie hun immuunsysteem is aangetast als gevolg van bijvoorbeeld een chemotherapie of medicatie bij een orgaantransplantatie. Zij zouden de antistoffen preventief kunnen krijgen of bij de eerste symptomen van corona.”

Denkt u dat de methode werkt?

„We weten het nog niet zeker, maar hebben wel een sterk vermoeden. De praktijk zal dat uitwijzen.”

Andere studies wereldwijd laten teleurstellende resultaten zien met antistoffen. Waarom zijn jullie toch hoopvol gestemd?

„In die studies kregen ernstig zieke coronapatiënten plasma met antistoffen een-op-een toegediend. Maar zij maakten zélf al antistoffen aan. Eigenlijk best logisch dat dat weinig effect heeft. Maar geef je de antistoffen al in een vroeg stadium bij mensen met een zwakke weerstand, dan kan het wel degelijk zinvol zijn. Daar hopen we op.”

Sanquin wil maar liefst 30.000 kilo aan bloedplasma. Waarom zoveel?

„Het geneesmiddel dat we ervan gaan ontwikkelen–we noemen dat alvast Covig– kun je niet opschalen in de fabriek, maar moet je maken van bloedplasma.

Het is nog onduidelijk hoeveel ampullen we kunnen maken van die 30.000 kilo plasma. Dat hangt af van de concentratie antistoffen. We gaan ervan uit dat dat genoeg is voor duizenden patiënten.”

Denkt u dat zoveel kilo haalbaar is?

„We denken van wel. Daar zijn ongeveer 16.000 donoren voor nodig, die we vragen vier tot zes keer 600 tot 800 gram te doneren. Inmiddels hebben bijna 8000 mensen zich al aangemeld. Dat ging meestal via de GGD, na een positieve test. Sinds kort mogen ook mensen deelnemen die een sterk vermoeden hebben dat ze corona hebben gehad. We testen dan vooraf of ze daadwerkelijk antistoffen tegen het virus hebben opgebouwd.”

Wie mogen doneren?

„Mensen tussen de 18 en 65 jaar, die ten minste twee weken klachtenvrij zijn. Meer voorwaarden lees je op de website bij het aanmelden: sanquin.nl/corona.”

Wanneer kunnen mensen het geneesmiddel krijgen?

„We hopen dat het middel in het najaar klaar is, als we ook een tweede coronagolf verwachten.

Raakt dan bijvoorbeeld iemand in een verpleeghuis besmet, dan zouden de andere bewoners het middel kunnen krijgen. We gaan dan ook kijken of het middel hen tegen corona beschermt.”

Dus het is een soort trial-and-error?

„Zo zou je het kunnen noemen. De methode is overigens niet nieuw, wel het virus.

Het is afwachten wat het middel gaat doen. Bij andere SARS-achtige virussen werkt de procedure in ieder geval wel, weten we uit ervaring.”