Niemand minder dan James Clyburn, de leider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, zei begin vorige week: „Als Sanders deze week geen overwinningen behaalt, dan moet het Democratic National Committee (DNC) de resterende voorverkiezingen afblazen en ook geen debatten meer organiseren.”

De resultaten die Bernie Sanders vorige week behaalde, waren erg mager. Maar hij wist niet van ophouden. Met de moed der wanhoop ging hij afgelopen zondag in debat met zijn rivaal Joe Biden. Er was geen publiek in de zaal. Dat kon uitsluitend via het televisie- of computerscherm volgen hoe Sanders probeerde zijn tegenstander meer in de linkse hoek te drijven. Want dat was volgens veel politieke commentatoren zijn oogmerk: Biden beloften ontfutselen die tegemoet komen aan de uitgesproken progressieve ideeën van Sanders.

Deze week dinsdag raakte ”old Bernie” nog meer achterop bij Biden. Die won de voorverkiezingen in Arizona, Florida en Illinois. De druk op Sanders nam woensdag toe om de handdoek in de ring te gooien. Mocht dat gebeuren, dan heeft de partijleiding in verschillende staten de ruimte om de ”primary” af te gelasten. Immers, als er maar één kandidaat is, Biden, dan heeft het weinig zin om nog een wedstrijd te houden. Hoewel: bij de Republikeinen is al sprake van die situatie. Trump is die enige kandidaat. Toch zijn er in sommige staten voorverkiezingen.

Afmeldingen

De gouverneurs van een aantal staten hebben inmiddels al wel besloten de voorverkiezingen te verschuiven naar een latere datum. Dat gebeurde deze week bijvoorbeeld –op het allerlaatste moment– in de staat Ohio. Andere voorbeelden zijn Louisiana, Georgia, Maryland en Kentucky.

Of de voorverkiezingen echt kunnen worden gehouden, hangt mede ervan af of er voldoende vrijwilligers, meestal 65-plussers, zijn die helpen bij de organisatie. Lokale partijbesturen zeggen dat sinds de uitbraak van de corona-epidemie voor elke nieuwe aanmelding van een vrijwilliger er drie afmeldingen zijn. Een optie die nu wordt gestimuleerd, is het stemmen per brief of per e-mail. Maar binnen de partij wordt gewaarschuwd dat met name het digitaal stemmen erg fraudegevoelig is en de beveiliging tegen hackers onvoldoende.

De aanpassingen van het proces van voorverkiezingen beperken zich niet tot het verschuiven van data. Ook de campagnebijeenkomsten zijn afgelast. In plaats daarvan wordt er nu virtueel campagne gevoerd. Zo’n bijeenkomst met een beperkt publiek die vanuit de huiskamer is te volgen, vergt een andere regie, een goed doordacht concept en vooral ook een uitstekende technische staf.

Hoe belangrijk de techniek is, bleek afgelopen vrijdag toen Biden in de staat Illinois een digitale partijbijeenkomst hield. Die moest hij al na een half uur (dus voortijdig) afbreken omdat de techniek haperde. Binnen een mum van tijd stuurde de campagnestaf van Trump een mail. Daarin werd gemeld dat de president alle moderne technische middelen wil inzetten om zijn herverkiezing te bevorderen. Zijn campagnechef, Brad Parscale, zei: „We hebben op het terrein van techniek en media een grote voorsprong op de Democraten.”

Daar zou hij weleens gelijk in kunnen hebben. Trump had al voor zijn presidentschap eigen televisiestations en hij was al zeer getraind in het optreden voor de camera, onder andere door de roemruchte televisieserie The Apprentice. Het soms stuntelige optreden van Biden of de vaak ongepolijste presentatie van Sanders steken daar schril bij af.

Ontreddering

De voorverkiezingen lopen altijd uit op de partijconventies die in de zomer worden gehouden. Daar wordt formeel de presidentskandidaat aangewezen. Deze bijeenkomsten zetten niet alleen de presidentskandidaat, maar ook de partij in de schijnwerpers. De Democraten komen half juli in Milwaukee bijeen; de Republikeinen ruim een maand later in Charlotte.

Binnen de Democratische partij gaan inmiddels stemmen op om over alternatieven voor de massabijeenkomst na te denken. Xochitt Hninojasa, de woordvoerder van het bestuursorgaan van de partij (DNC), houdt vol dat een alternatief niet aan de orde is. Andere prominenten zeggen dat er wel degelijk wordt gezocht naar oplossingen als de conventie vanwege het coronavirus niet kan doorgaan. En op het grondvlak gaat het gerucht dat Trump welbewust aanstuurt op een lockdown tot eind juli. Dan kunnen de Democraten niet vergaderen en dan kan hij zelf eind augustus op de conventie van zijn partij de show stelen. Samenzweringstheorieën doen het in de VS nog altijd goed.

Iets verder in de tijd, in november, zijn de presidentsverkiezingen zelf. Algemeen wordt ervan uitgegaan dat de epidemie dan voorbij is. Toch denkt in Washington een kleine groep ambtenaren na over oplossingen– voor het geval dat.

Uitstel is voor veel Amerikanen echter nauwelijks denkbaar. Zij volgen daarin de opvatting van Abraham Lincoln. Toen die in 1864 werd gevraagd de verkiezingen uit te stellen in verband met de Burgeroorlog zei hij: „Daar is geen sprake van. Als je dat doet, geef je als land je vrijwillig aan de chaos en de ontreddering over.”