Herstel streektaal begint op basisschool
Streektaalgebruik loopt terug, bleek uit de interviewserie van de afgelopen weken in het Reformatorisch Dagblad. Tegelijkertijd werken overal liefhebbers aan behoud en versterking van hun taal of dialect. Vooral in het Nedersaksische taalgebied werden het afgelopen jaar tal van nieuwe initiatieven ontplooid.
In navolging van vooral Friesland heeft nu ook Oost-Nederland het belang van streektaalonderwijs ontdekt. Sinds de betrokken provincies samen met streektaalorganisaties in 2018 het Convenant Nedersakisch ondertekenden, slaan dialectorganisaties de handen ineen om de terugloop van het streektaalgebruik te keren. Dat lukt niet als de kinderen niet bereikt worden.
Daarom is het niet genoeg als de ouders hun kinderen de taal van hun geboortestreek leren, maar moet er ook op de basisschool aandacht voor zijn, zag vooral het Huus van de Taol in Drenthe al snel in. De door de provincie gesteunde organisatie maakte daarom het tijdschrift ”Wiesneus”, dat gretig aftrek vond. Vervolgens werd het idee overgenomen in Groningen, Overijssel en Gelderland en dit jaar komen er vier versies uit. In een speciale bevrijdingsuitgave ter gelegenheid van de herdenking van 75 jaar vrijheid. En gratis.
De Overijsselse uitgave wordt gecoördineerd vanuit het Twentehoes, gelieerd aan de IJsselacademie in Zwolle, die ook ondersteuning biedt voor andere dialect(les)initiatieven. „De Wiesneus is volledig in het dialect”, vertelt projectmedewerkster Ellen Peters. „En dat is leuk, want dan kan iedereen in maart, de dialectmaand, een beetje plat praten met klasgenoten, opa’s, oma’s, buren of met de juf of meester.”
Het lesblad is ook geschikt voor –en wordt al gebruikt door– reformatorische scholen, benadrukt ze. Grof taalgebruik is zorgvuldig vermeden.
Er wordt nu ook gewerkt aan een Veluwse versie, die wellicht volgend jaar verschijnt. De eerste in het Oost-Veluws vertaalde teksten worden binnenkort geplaatst op wiesneus.nl. Nu kunnen Veluwse scholen om een indruk te krijgen ook al een Overijsselse of Achterhoekse versie bestellen; de verschillen zijn niet zo groot.
De verschillende regionale uitgaven worden aangeboden door de respectievelijke streektaalorganisaties. De Overijsselse Wiesneus kan worden besteld door middel van een berichtje naar e.peters@twentehoes.nl.