In een periode waarin binnen onze organisatie de jaarlijkse beoordelingsgesprekken worden gevoerd, kreeg ik van een van mijn kinderen een interessant boek aangereikt. Het is vijf jaar geleden geschreven door de bekende Amerikaanse predikant Tim Keller en ook de Nederlandse uitgave is al een paar jaar op de markt. ”Goed werk. Ons dagelijks werk en Gods plan voor de wereld” luidt de titel. Het zwierf al een tijdje bij ons thuis rond, maar had nog steeds niet mijn aandacht getrokken. Jammer genoeg niet, zeg ik nu. Keller schrijft op een heel toegankelijke manier over werk, ons beroep en onze roeping. Een aanrader voor iedereen die tegen het einde van het jaar terugblikt op een jaar vol drukte en zich soms afvraagt: waar doen we het allemaal voor?

De auteur steekt in met de scheppingsgeschiedenis uit Genesis. Hoe God werkte en hoe Hij rustte. God werkte en zag dat het resultaat van Zijn werk „zeer goed” was. Als we het hebben over ons dagelijks werk zijn we nogal eens geneigd om te verwijzen naar Genesis 3. Daar zegt de Heere tegen Adam dat de aarde vanwege zijn zonde is vervloekt, met als gevolg dat hij in het zweet zijns aanschijns zijn brood zal eten. Daaruit zouden we de conclusie kunnen trekken dat ons werk een gevolg is van de zondeval, en dus een vloek van God is.

Keller vraagt aandacht voor het gegeven dat God Zelf werkte, in de morgenstond van de schepping. En, met eerbied gesproken: Hij genoot van het resultaat ervan. Vervolgens rustte Hij op de zevende dag „van al Zijn werk”, zoals Genesis 2:2 expliciet zegt. Aan de mens gaf Hij de opdracht om de aarde te onderwerpen en heerschappij te hebben over de dieren.

Werk op zich is door de Heere dus niet bedoeld als vloek. Maar door de zondeval is het dat vaak wel geworden. Tegelijk is het voor zondige mensen zaak om ook het goede in het werk te zien. Juist als we vermoeid raken, is het raadzaam om Genesis 1 en 2 nog eens op te slaan. Om niet alleen te lezen dat God werkte en rustte, maar ook om te vernemen dat het werk dat Hij deed goed was. Volmaakt zelfs.

Daarmee worden de doornen en distelen in onze werkelijkheid niet weggemaaid. Die blijven er. Het zweet des aanschijns blijft ook. Reformatoren als Luther en Calvijn wisten dat maar al te goed. Toch benadrukten ze dat al het werk een roeping van God is, wat we ook voor werkzaamheden verrichten. Ze keerden zich tegen de heersende gedachte in hun tijd dat het kloosterleven een geestelijk tegenover zou zijn van het seculiere, werkzame leven.

Werk is er niet alleen om daarmee in je onderhoud te voorzien. Het is evenmin in de eerste plaats bedoeld om daarmee zin en betekenis aan je leven te geven. Ook werken christenen niet om almaar hoger te stijgen op de maatschappelijke ladder of steeds meer geld te verdienen. Werk is een roeping van God, waarmee Hij geëerd en gediend wil zijn, maar waarin we ook onze naasten dienen. God schiep de wereld. Hij onderhoudt die ook. En bij dat onderhouden schakelt Hij werkende mensen in. Ze moeten de aarde bebouwen en bewaren. Ze mogen heersen over Gods schepping, als rentmeesters.

Maar de Heere geeft ook een dag per week rust. Een werkend mens moet van ophouden weten. Een rustend mens trouwens ook. Het is juist die heilzame afwisseling die ons goed doet.

Wie werk ziet als roeping van God zal klachten over werkdruk overigens niet gemakkelijk wegwuiven. Onderzoek toont aan dat juist een serieuze benadering van werkstressklachten kan voorkomen dat werknemers in een burn-out belanden. Genoeg werk te doen dus. Voor mánagers in dit verband.

De auteur is adjunct-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad.