De trouwjurk van Den Breejen is een artistiek project. Dat past bij de juf, die vroeger van plan was om een creatieve opleiding te gaan doen. „Toen ik tijdens een zomerkamp ontdekte dat ik het leuk vond om dingen over te dragen, ben ik toch een lerarenopleiding gaan volgen. En als juf kun je best wat creativiteit kwijt in je werk.”

Bredere blik

In Amerika is geen reformatorische pabo, dus volgde Den Breejen een seculiere opleiding. „Ik vind dat niet erg. Ik heb daardoor meer kijk gekregen op wat er in de wereld speelt. Ik zie dat wat ik daar twintig jaar geleden meekreeg, nu steeds meer doordringt in de samenleving. Het man-vrouwverschil werd door sommige leraren helemaal weggeredeneerd. Nu zie je dat die genderneutraliteit ook naar Nederland overwaait. Het wordt hier rustiger ingevoerd en christenen reageren er niet zo sterk op. In Amerika zijn de uitersten groter en de protesten feller. Ik weet dat zij die zo vechten voor dit soort idealen het met de beste bedoelingen doen. Maar zij zien niet in dat Gods weg de beste is.”

Na het afronden van haar opleiding werkte Den Breejen korte tijd als juf in een achterstandswijk in Newark, een stad in de staat New Jersey. „Ik voel me aangetrokken tot zulk werk; vind het mooi om iets te betekenen voor die kinderen. Zo trekt pleegzorg me ook nog altijd.”

Daarna ging ze in Alberta voor twee jaar aan de slag op Calvin Christian School in Coalhurst, die uitgaat van de Gereformeerde Gemeenten. „Ik had verwacht dat ik een cultuurschok zou krijgen als ik naar Nederland ging. Maar de overgang naar Alberta was voor mij groot, veel groter dan ik dacht. Ik kwam daar echt op het platteland terecht. Ik heb door al die verschillende plaatsen waar ik gewoond heb geleerd om alles te waarderen zoals het is. Ik heb aan de twee jaar die ik er werkte goede vriendschappen overgehouden. Er zijn verschillende vrienden die vanuit Alberta naar onze bruiloft hopen te komen.”

Wennen

Als 25-jarige trok Den Breejen naar Lisse, het dorp waar haar vader opgegroeid was. „Wat een baksteen. Dat kleine van Nederland kwam echt op me af in het begin, al was ik daarvoor al twaalf keer in Nederland geweest. Dan was het altijd voor vakantie, nu moest ik hier gaan wonen en werken. Maar ik werd goed opgevangen door collega’s en een gezin uit de kerk.”

Ook met het Nederlands spreken had Den Breejen eerst wat moeite. „Ik kende veel uitdrukkingen niet. En die lidwoorden! Tijdens vergaderingen schreef ik woorden op die ik niet kende –bagatelliseren, bijvoorbeeld–, en dan vroeg ik na afloop aan iemand de betekenis.”

Op basisschool De Akker voelde Den Breejen zich thuis. Ze vond het leuk om haar leerlingen op een speelse manier kennis te laten maken met Engels. „Je reikt hun steeds bouwstenen aan. Gaan we bidden, dan zeg ik: „Fold your hands and close your eyes” (vouw je handen en sluit je ogen). Dat woordje ”close” komt ook weer terug als ik een kind vraag: „Close the door.” Zo wordt hun woordenschat langzaam maar zeker groter.”

Soms dacht Den Breejen wel over een terugkeer naar Amerika om haar familie weer wat vaker te zien. „Maar ik wachtte en wist niet of het Gods bedoeling was. Als daar bijvoorbeeld een groot lerarentekort zou zijn geweest, dan had ik me misschien geroepen gevoeld.”

Leiding van God

In oktober 2016 kwam er echter een onverwachte wending. „John Sinke, ook uit de Verenigde Staten, kwam naar Nederland. Hij was een vriend –ook met Nederlandse wortels– die ik al meer dan twintig jaar kende. Hij had heel weinig met de kerk. Ik vond hem leuk, maar wist dat het niet mogelijk was om een relatie op te bouwen, omdat wij niet hetzelfde geloofden.”

De vrienden met wie John naar Nederland zou gaan haakten echter af, waardoor hij zijn plan wijzigde. Hij kwam bij vrienden van Den Breejen in Lisse terecht. „En toen vroeg hij mij of we samen naar de kerk konden gaan. ’s Morgens hebben we samen een Engelse preek geluisterd, ’s middags is hij meegegaan naar de Salemkerk en heb ik voor hem vertaald.”

Het was het begin van een spannende tijd voor Den Breejen. Ze merkte dat Johns leven veranderde, maar wilde niet dat hij dingen om haar zou gaan doen of laten. Ze pakt het schrijfblok erbij waarin ze een lijst maakte met haar verlangens. „Ik schreef bijvoorbeeld op: „Ik wil dat John de zondag gaat waarderen als rustdag en dag voor God.” Deze dingen zei ze niet tegen John, maar ze legde ze aan de Heere voor in het gebed. „Ik moest het totaal uit handen geven, en wachten wat er zou gebeuren. Toen John met vrienden op skivakantie ging, vertelde hij me dat hij op zondag wel geskied had, maar dat hij zich daar erg ongemakkelijk bij had gevoeld. Dat wilde hij niet meer. En zo ging het steeds. Ik kon uiteindelijk alle punten van mijn lijst afstrepen. God heeft in alles willen voorzien.”

Bruiloft

Als Den Breejen contact had met John via Skype en het was tijd om te eten, ging ze eerst zelf voor in gebed. Later gingen ze samen lezen en bidden via Skype. „We hebben samen een thema gezocht waar we Bijbelstudie over gingen doen. John stelde voor om het over Gods geboden te doen, niet echt een thema dat mijn eerste keuze zou zijn. Maar we gingen er samen over uit de Bijbel lezen en luisterden er preken over.”

Ook dat verdiepte hun band. Eind februari 2017 besloten de twee dat ze wilden trouwen en in oktober is de bruiloft in Franklin Lakes. „We hebben dan maar kort verkering gehad. Maar er is wel een heel lange periode van vriendschap aan voorafgegaan. Vanwege de afstand hebben we maandenlang alleen maar met elkaar kunnen praten. Dat hebben we veel en intensief gedaan. Het is spannend om elkaar het jawoord te geven, want het is een beslissing voor het leven. Maar ook dat is een weg die we in vertrouwen op God willen gaan.”

Beeldend vertellen

In New Jersey kan Den Breejen weer als lerares aan de slag op de reformatorische school, maar dan in het voortgezet onderwijs. Ze gaat aan de Netherlands Reformed Christian School in Pompton Plains werken, waar ze vroeger zelf leerling was.

Ze is blij dat ze ook het vak godsdienst mag gaan geven in groep 8. „In Nederland heb ik veel geleerd over hoe je beeldend Bijbelverhalen kunt vertellen. Die vaardigheid neem ik graag mee naar Amerika.”

Verder zal ze de vakken Engels, physical science en verzorging gaan geven. „Physical science is een leuk vak. Het is een soort mengvorm van techniek, natuurkunde en scheikunde. Leerlingen moeten bijvoorbeeld een brug gaan bouwen of proeven doen bij welke temperatuur een vloeistof gasvormig wordt. Mijn aanstaande man werkt bij de brandweer en hij heeft al toegezegd dat hij me gaat helpen om goede ideeën voor die lessen te verzinnen.”

Ze vindt het moeilijk om na vijftien jaar afscheid te nemen van Lisse. „Ik ga mensen missen. En van die simpele dingen, zoals dat je alles op de fiets af kunt. Ik vind het heel anders om op mijn veertigste te verhuizen dan toen op mijn vijfentwintigste. Toen was ik zo onvoorbereid. Nu neem ik veel meer de tijd voor nieuwe dingen.

Mijn man en ik hebben voorlopig een huurhuis, zodat we pas later op ons gemak een huis kunnen gaan kopen. En de goede dingen neem ik mee. Als afscheidscadeau heb ik geld gekregen voor een fiets voor mijn man. Al kun je daar niet zo vaak fietsen als hier, het is heerlijk om te gaan doen in onze vrije tijd.”

Vroeg Engels op school

Jacqueline J. den Breejen werd in 1976 in de Amerikaanse staat New Jersey geboren. Ze stond in Amerika en Canada voor de klas, en vanaf 2002 in Lisse op basisschool De Akker.

Den Breejen spande zich in de afgelopen jaren in voor een vroege introductie van Engels op de Nederlandse basisscholen. In een interview zei ze: „Zelf heb ik groep 3. Spelenderwijs doe ik daar al het een en ander aan Engels. Op die leeftijd vinden kinderen het interessant en kan het spelenderwijs. Op latere leeftijd is er schroom en schaamtegevoel. Dat zie ik als een van de redenen van het soms lage niveau. Onder de examenkandidaten die ik bijles geef, kom ik dat schaamtegevoel vaak tegen.”

Vanaf de start in 2009 zat Den Breejen in de redactie van Schoolyard, een van de Engelstalige bladen van de Erdee Media Groep, met de bijbehorende website yord.nl/schoolyard. Ze werkte ook mee aan het andere Engelstalige blad van EMG: Scope, en de digitale opvolger ervan, Scovr.

Om het lezen van Engels te bevorderen schreef Den Breejen twee kinderboekjes in die taal: ”Midnight Train” (2015) en ”Red Crocs” (2017).