„Jongeren waardevolle dingen van het leven bijbrengen”
Paul Verkade, docent culturele vorming: „Al 31 jaar geef ik Nederlands op de Guido. Sinds zeventien jaar geef ik ook een aantal uren ckv erbij. Het mooie aan deze vakken is voor mij dat ik jonge mensen wat kan bijbrengen over de waardevolle dingen van het leven. Kunst is voor mij een verrijking van het leven. Dat geldt ook voor literatuur, in het bijzonder poëzie.
Het mooie van het vak Nederlands is jongeren te leren zich goed uit te drukken in hun moederstaal, zowel mondeling, met presentaties, als schriftelijk. Ik beleef gouden momenten als ik met de klas gedichten analyseer. Daarin is veel te ontdekken. Mooie gedichten vind ik ”De Japanse visser” van Ida Gerhardt, ”Bekering” van Gerrit Achterberg, ”Herfstmiddag” van Guillaume van der Graft en ”Klein danklied” van Ad den Besten.
Bij ckv behandel ik bepaalde uitingen van kunst. Leerlingen zelf gaan ook de confrontatie aan met kunst, ze gaan beelden bekijken of een concert bijwonen. Ckv-docenten bezoeken met leerlingen de Sint-Jan in Gouda. Daar komen veel soorten kunst samen: de glas-in-loodramen, architectuur en muziek, via het orgel.
Tijdens een deel van de lessen gaan leerlingen naar andere vakdocenten om zelf kunst te maken: een tekening, een gedicht, verhaal, toneelstuk, fotoserie of film. Als we daarna weer samenkomen en leerlingen hun presentaties houden, raakt de kwaliteit van hun werk me soms. Met name ckv, maar ook poëzie schrikt veel leerlingen in het begin af. Na twee, drie jaar les hierin zijn de ogen opengegaan voor iets moois bij velen, al haal ik geen 100 procent. Overigens zou ik het contact met mijn ckv-collega’s niet willen missen. Docenten Nederlands zijn punctuele types, die van ckv vooral creatief.
Het docentschap heeft ook nadelen. Voor Nederlands is de werkdruk erg hoog. Er zijn volle klassen. Naast de normale overhoringen en repetities kost ook de correctie van schrijfopdrachten en leesmappen zeer veel tijd. De begeleiding van leerlingen om hen goed te leren schrijven is erg intensief. In landen als Frankrijk en Polen geven docenten van de moedertaal –vanwege die intensiteit–, veel minder les dan hun collega’s.
Ook neemt onder de jongeren de kletscultuur toe, alsook het gebrek aan concentratie, onder andere door de sociale media. Ik moet daarom meer uit de kast halen, bijvoorbeeld door het maken van powerpointpresentaties. Dat was vroeger niet nodig.
Ik vind het leraarschap heel mooi. Niet als ik ’s avonds nog zit na te kijken, maar wel als ik overdag voor de klas sta. Het belangrijkste wat ik wil meegeven is: Zoek eerst het Koninkrijk van God. En: Gij zult Mijn getuigen zijn. Dat kan mooi bij Nederlands én bij ckv.
Naam: Paul Verkade
Leeftijd: 58
Vak: Nederlands en culturele en kunstzinnige vorming (ckv) aan de bovenbouw van havo en vwo.
School: Wartburg College Rotterdam, locatie Guido de Brès.
Opleiding: Tweede- en eerstegraads lerarenopleiding Nederlands.
Vrije tijd: Vrijwilligerswerk voor stichting Hulp Oost-Europa in Polen, reizen, poëzie lezen en analyseren.