Brits hof torpedeert brexitplannen
Het Britse gerechtshof High Court heeft donderdag de plannen van premier Theresa May om uit de Europese unie te stappen (brexit) in het honderd doen lopen. De rechters concludeerden dat de regering niet zo maar het lidmaatschap kan opzeggen, maar dat het parlement daarover gaat.
May vindt dat de regering het lidmaatschap van de EU kan opzeggen en heeft daar ook een tijdschema voor. Ze wil vroeg in het voorjaar formeel met de brexit beginnen. Ze liet weten door te gaan met haar plannen, maar haar tijdschema lijkt behoorlijk in de war.
De regering gaat in beroep bij de opperrechters van het Hooggerechtshof (Supreme Court). Die buigen zich naar verwachting begin december over de vraag of de regering buiten het parlement om het lidmaatschap kan opzeggen. De opzegging moet gebeuren zoals staat in artikel 50 van het Verdrag van Lissabon.
Het besluit uit de EU te stappen vloeit voort uit het omstreden referendum in juni. Toen stemde een kleine meerderheid, vooral oudere Engelsen, voor het afscheid van de EU. De Conservatieve regering heeft onder de in juli aangetreden May beloofd de brexit te realiseren. Het referendum is weliswaar niet bindend. Sommige Britse media suggereren dat de juridische obstakels die May op haar weg vindt, haar kunnen dwingen voor een eventuele brexit eerst vervroegde parlementsverkiezingen te houden.
Het huidige parlement heeft zich voor het referendum over EU-lidmaatschap in meerderheid uitgesproken tegen de brexit. Ook May was voorstander van EU-lidmaatschap. Veel parlementsleden zouden volgens Britse media de brexit nu niet meer durven blokkeren. Talrijke traditioneel socialistische kiesdistricten in Engeland bijvoorbeeld, bleken fel tegen de EU, terwijl de socialistische partij Labour de brexit had afgewezen.
De Nederlandse minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zei dat de uitspraak tot extra onzekerheid over de brexit leidt. „Ik hoop niet dat dit leidt tot meer vaagheid en meer vertragingen, want dat is slecht voor het Verenigd Koninkrijk, de EU en voor Nederland”, zei Dijsselbloem.
Het Britse pond sterling ging donderdag in waarde omhoog na de uitspraak van het hof. Naast de Britse munt zaten ook aandelen van financiële bedrijven in de lift. Het pond staat overigens nog altijd wel bijna een vijfde lager dan voor het referendum van juni.