De politie deed vorige week de ontdekking dat marmer toch niet zo’n monolitische steensoort is als altijd wordt aangenomen. In de Zuid-Italiaanse havenplaats Gioia Tauro onderschepte ze grote blokken marmer met daarin verborgen een grote hoeveelheid zakken met elk 15 kilogram aan cocaïne.

De nieuwe toepassing van marmer was bij de politie in principe bekend sinds zij er een paar jaar geleden achter kwam dat de Calabrese maffia een enorme boormachine in het Toscaanse Carrara -het centrum van de Italiaanse marmerverwerking- had aangeschaft. De kopers hadden de machine naar hun leveranciers in Colombia gestuurd. Die vervoeren hun drugszendingen in het marmer door er diepe gaten in te boren, er de drugs in te laten zakken en het geheel af te dichten met stukken cilindervormig marmer. Geen politiehond of detectiesysteem die dat kon opsporen.

De vangst in Gioia Tauro is om meer redenen opmerkelijk. Onderzoekers wijzen erop dat het eens te meer de uitstekende band aantoont die bestaat tussen Colombiaanse drugscriminelen en de maffia in Calabrië, een Zuid-Italiaans gewest dat overeenkomt met de teen van de Italiaanse ’laars’. De Calabrese versie van de maffia heet ”’ndrangheta”, een woord dat uit het Grieks komt en ”zich als een bekwame man gedragen” betekent. Het behoeft geen uitleg dat zo’n gedrag overeenkomt met alles wat verboden is.

Een paar dagen geleden becijferde een Italiaanse onderzoeksinstelling dat de jaarlijks inkomsten van de vier grote georganiseerde misdaadorganisaties (die uit Sicilië, Calabrië, Apulië en rondom Napels) overeenkomt met eentiende van het gehele bruto binnenlands product van Italië. Met name de drugshandel levert goudgeld op.

Juist in deze sector heeft de ’ndrangheta het voor het zeggen. De Calabrezen hebben hun eigen mensen geposteerd in Colombia en Venezuela om bij de oogst van de coca en de productie van de cocaïne een oogje in het zeil te houden. Omdat de lijnen tussen de Colombianen en de Calabresen kort zijn en er kennelijk veel wederzijds vertrouwen heerst, lukt het de ’ndrangheta de prijs laag te houden. „Ze heeft daarmee de mogelijkheid om de cocaïne door te verkopen aan de maffia in Sicilië en de camorra in Napels”, zei Nicola Gratteri, de hoogste procureur van de antimaffiadivisie in Calabrië vorige week tegen het dagblad Corriere della Sera.

Het prestige van de ’ndrangheta is in Zuid-Amerika groot. Gratteri verhaalt over een maffiabons uit Palermo die door de Colombianen niet werd vertrouwd en daarom werd ontvoerd. De ’ndrangheta moest eraan te pas komen om de Siciliaan los te krijgen.

Dat de ’ndrangheta bijna een monopolie heeft op de cocaïnesmokkel, heeft te maken met de structuur van deze criminele organisatie. Ze is opgebouwd uit verscheidene families, die elk wel 200 personen kunnen omvatten en die allemaal op de een of andere manier een bloedband met elkaar hebben. Ook de Siciliaanse maffia is opgebouwd uit families, maar de familieleden hoeven niet per se met elkaar verwant te zijn.

De familiestructuur van de ’ndrangheta behoedt de mogelijke neiging van familieleden uit de school te klappen. Het aantal pentiti -spijtoptanten die met justitie samenwerken- is in Calabrië veel kleiner dan in Sicilië. Sinds de jaren ’90 werken op het eiland zo’n 250 maffiosi samen met de autoriteiten. In Calabrië hebben sindsdien maar veertig mensen hun mond opengedaan. De politie is daardoor slecht geïnformeerd over de organisatie van de ’ndrangheta.

Wel is bekend dat de ’ndrangheta de cocaïnehandel in Europa beheerst. Vanuit Calabrië vinden de drugs hun weg naar West-Europa en Australië, een land met een grote Calabrese immigrantengemeenschap. Illustratief is dat de drugsvangst in Gioia Tauro gelijktijdig plaatsvond met arrestaties in Spanje, Frankrijk, Nederland en Australië.

Ondanks de slag die de ’ndrangheta is toegebracht, is de maffia onverslaanbaar als niet ook haar basis wordt aangepakt. „Word wakker, Calabrië,” zei de Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken onlangs. „Doorbreek de zwijgplicht en de stilte.” Maar de Calabrese bevolking is met handen en voeten gebonden aan de maffia.

Vorige week nog bleek uit het rapport over landbouwcriminaliteit van de Italiaanse milieudefensie dat „geen boer in Calabrië niet wordt bestolen van een tractor of een ander landbouwwerktuig.” Het rapport maakt ook melding van zwendel ten tijde van de gekkekoeienziekte en van de illegale verwerking van vlees.

De moedeloos makend lijst met criminele activiteiten van de ’ndrangheta is niet af. De Calabrese criminelen verdienen ook aan publieke aanbestedingen, afpersing, prostitutie en wapensmokkel. De minister van Binnenlandse Zaken luidde twee weken geleden de noodklok: „De ’ndrangheta is de grootste en machtigste criminele organisatie van het land.”