Turkije is alleen in naam een bondgenoot van de NAVO
Het was maar een kort berichtje, vanmorgen van een van de persbureaus. Drie Amerikaanse matrozen –niet in marine-uniform– werden gisteren in de Turkse stad Istanbul belaagd door een boze menigte. „We zien jullie als moordenaars en willen dat jullie vertrekken uit ons land”, wordt het trio toegeschreeuwd. Er wordt geprobeerd een van de Amerikanen een zak over het hoofd te trekken. Het drietal weet zich uiteindelijk al rennend in veiligheid te brengen.
Die Turkse woede had alles te maken met het Amerikaanse militaire optreden tegen strijders van de Islamitische Staat (IS) in Irak en Syrië. Al eerder is vastgesteld dat de AK-partij van de Turkse president Erdogan ideologisch gezien grote verwantschap heeft met het gedachtegoed van IS. Alleen het brute geweld dat de beweging hanteert, zou de Turken tegen de borst stuiten. Maar verder stroken de strikte opvattingen over de uitleg van de islamitische leer en de toepassing van de sharia vrij nauwkeurig.
Dat verklaart ook waarom Turkije al maandenlang erg terughoudend is met het faciliteren van de strijd tegen IS, laat staan dat Ankara zelf aan de strijd deelneemt. Per gratie mocht onlangs een groep Koerdische strijders de grens met Syrië over om hun broeders in de belegerde stad Kobani bij te staan. Maar via diezelfde grens vonden de afgelopen tijd massa’s wapens en grote aantallen jihadisten hun weg naar de brandhaarden in Syrië en Irak.
En dan te bedenken dat Turkije een volwaardig lid van de NAVO is. En terwijl NAVO-lidstaten –Nederland incluis– in de Turkse achtertuin het alsmaar dreigender gevaar van IS een halt proberen toe te roepen, weten in Istanbul militairen van een bondgenoot ternauwernood het vege lijf te redden. Rennen voor hun leven, heette het in het bewuste bericht.
O ja, Turkije wil wel meewerken in de aanpak van IS. Maar dan moet de Syrische president Assad eerst het veld ruimen. En er dient een no-flyzone boven het grensgebied tussen Turkije en Syrië te komen. En nog een lijstje met aanverwante eisen. Allemaal zaken die duidelijk maken dat Ankara helemaal geen zin heeft om zich in een militair avontuur te storten.
Dat hoeft ook niet. Want de Turken zitten nu eenmaal in een lastige positie. Strijden tegen IS zou al snel hulp aan de Koerden betekenen. En dat ligt nu eenmaal gevoelig. Maar blijf dan wel met je handen van westerse soldaten af.
Dan nu de andere kant. Te beginnen met de Amerikaanse reactie op het incident met de matrozen. Dit zal geen gevolgen voor de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en Turkije hebben, was de eerste reactie vanuit Washington.
Hoezo? Laat de Turken hun zaakjes dan zelf opknappen. En zorgen voor stabiliteit aan hun grenzen. Het Westen wordt weer eens voor moordenaar uitgemaakt, terwijl de landen in de regio er voor de zoveelste keer een puinhoop van maken.
En laat Nederland zo snel mogelijk die Patriotraketten uit Turkije terugtrekken. Dat scheelt weer een paar miljoen in de EU-naheffing. En het voorkomt dat onze jongens misschien binnenkort voor hun leven moeten rennen.
