Commentaar: Jammer voor Kerry
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, beleeft momenteel niet de gelukkigste dagen in zijn politieke carrière. De vredesbesprekingen tussen Israël en de Palestijnen zijn in de diepste crisis beland sinds het overleg vorig jaar werd hervat.
Rond deze tijd had er zo ongeveer een raamwerkakkoord tussen Israël en de Palestijnen op tafel moeten liggen. Dat was het vaste voornemen van het Witte Huis. De term alléén al: raamwerkakkoord. Zelfs de doodverklaarde Osloakkoorden van 1993 gingen verder dan dat.
Maar zelfs een raamwerkakkoord lijkt momenteel niet tot de reële mogelijkheden te behoren. Gisteren tekende de Palestijnse leider Mahmud Abbas maar liefst vijftien aanvragen om toe te treden tot VN-organisaties en -verdragen. Tegen het zere been van Israël, dat de eenzijdige pogingen van de Palestijnen om volwaardig lid van de Verenigde Naties te worden met kracht afwijst.
Israël liet zich ook niet onbetuigd. Het weigerde een voor vorige week afgesproken vrijlating van Palestijnse gevangenen uit te voeren. De regering van premier Netanyahu wil daarmee de garantie van de Palestijnen afdwingen om ook na het verstrijken van de deadline op 29 april door te praten. Afspraak is afspraak, is kennelijk in het Midden-Oosten een onbekend spreekwoord.
En intussen is het natuurlijk de vraag waar er dan na 29 april nog over moet worden gepraat. Want de struikelblokken zijn inmiddels na al die jaren genoegzaam bekend. Wat valt er nog te melden over de terugkeer van Palestijnse ‘vluchtelingen’? Iedereen weet dat Israël dat nooit zal accepteren.
Wat moet er nog worden gezegd over de status van Jeruzalem? De eeuwige en ondeelbare hoofdstad van Israël, heeft de regering-Netanyahu herhaaldelijk benadrukt. En zo gaat het lijstje met notoire geschilpunten nog wel even door.
De rivaliserende partijen zijn grootmeester geworden in het opwerpen van zaken die verdere besprekingen in de weg staan. Lange tijd weigerden de Palestijnen aan de overlegtafel aan te schuiven omdat Israël geen bouwstop in de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever wilde afkondigen. Maar ook toen Israël dat –tijdelijk– wél deed, kwam er geen schot in het overleg.
Nu stelt Israël weer de vrijlating van gevangenen uit. Toegegeven, het is geen aanlokkelijk perspectief om mensen die bloed aan hun handen hebben op vrije voeten te stellen, enkel en alleen om vredesoverleg te continueren. En nee, het is niet fair dat de Palestijnen zich in deze fase van de besprekingen opnieuw eenzijdig tot de VN wenden. Beide zijden weten haarfijn waar de gevoeligheden bij de tegenpartij liggen.
Dat alles tekent eens temeer dat de politieke wil om tot een oplossing voor dit decennialange conflict te komen simpelweg niet aanwezig is. Dat is jammer voor John Kerry. Het had de Amerikaanse bewindsman vele vlieguren –met bijbehorende jetlag– van en naar het Midden-Oosten kunnen besparen. Evenals vele symbolische handdrukken en geforceerde glimlachen.
