De 33-jarige Nederlander Erkel stond aan het hoofd van de AzG-missie in de noordelijke Kaukasus toen hij op 12 augustus 2002 door drie gewapende mannen werd ontvoerd in Dagestan, dat aan Tsjetsjenië grenst. Artsen zonder Grenzen vindt dat de Russische regering veel belooft, maar te weinig doet om Erkel vrij te krijgen. Drie weken geleden verklaarde de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Igor Ivanov, dat Erkel in leven zou zijn.

Ook Erkels vader was woensdag in Rome om te pleiten voor de vrijlating van zijn zoon. Hoewel de delegatie van AzG niet door de politici zelf werd ontvangen, had de voorzitter toch goede hoop dat de zaak aan de orde zou komen. De internationale voorzitter van de humanitaire hulporganisatie, Morten Rostrup, heeft goede hoop. „We blijven de politieke druk opvoeren en zien in de praktijk dat er lichte beweging zit in de zaak. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de openlijke uitlatingen van de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Ivanov, en van president Poetin zelf, die nu eindelijk publiekelijk over de ontvoering praten en herhaaldelijk beloven aan een oplossing te werken. We hopen dan ook dat we binnen enkele weken iets aan resultaat merken”, aldus Morten Rostrup.

In de Italiaanse krant Corriere della Sera werd woensdag in een paginagrote advertentie aandacht gevraagd voor de situatie. In de advertentie, met een foto van Arjan Erkel, doet Artsen zonder Grenzen een beroep op EU-voorzitter Berlusconi om Poetin aan te sporen daadkrachtig op te treden om tot de vrijlating van de hulpverlener te komen.

NRC Handelsblad berichtte woensdag dat Erkel is ontvoerd in opdracht van een Dagestaanse parlementariër, imam en zakenman. De Nederlandse krant baseert zich op onderzoek van de Dagestaanse journalist Vjateslav Izmailov. Izmailov bemiddelde voorheen zelf in ontvoeringszaken en doet al enige tijd onderzoek naar de zaak-Erkel. Recentelijk publiceerde hij in zijn krant Novaja Gazeta voor het eerst zijn theorie over de ontvoering van de Nederlander.

Volgens Izmailov is Erkel op 12 augustus vorig jaar in de Dagestaanse hoofdstad Machatsjkala ontvoerd door de bende van de parlementariër en zakenman. Twee agenten van de Russische geheime dienst FSB zouden dit hebben gezien zonder in te grijpen. Izmailov zegt de werkelijke naam van het parlementslid te weten, maar geeft hem de schuilnaam Imam.

Volgens de theorie van de Dagestaanse journalist is Arjan ontvoerd om 5 miljoen dollar losgeld op te brengen. Izamilov baseert zich op veertien bronnen, onder wie politieagenten en bemiddelaars in gijzelingszaken.

Artsen zonder Grenzen (AzG) liet woensdag weten op de hoogte te zijn van de theorie. „We vinden dit een plausibel verhaal, maar we blijven openstaan voor andere scenario’s”, aldus een woordvoerder van AzG.

De organisatie zegt niet van plan te zijn actie te ondernemen naar aanleiding van de publicaties van Izmailov. „Wij wachten nog steeds op de officiële eisen van de ontvoerders. Het is aan de autoriteiten om op te sporen.”

Poetin begon zijn staatsbezoek woensdag met een gesprek met de Italiaanse president Carlo Azeglio Ciampi. Over de internationale ophef over de arrestatie van de Russische Yukos-topman Michail Chodorkovski zei Poetin dat er geen sprake was van politieke vervolging en dat medewerkers van het Russische openbaar ministerie die zich daar eventueel aan schuldig maken, zullen worden gestraft. Woensdag ontstond er opnieuw ophef, toen de Russische minister van Natuurlijke Rijkdommen dreigde vergunningen voor oliewinning van Yukos in te trekken. Poetin zei dat geen goed idee te vinden.

Later had Poetin een ontmoeting met paus Johannes Paulus II. Anders dan hij had gewild werd de paus door Poetin niet uitgenodigd voor een bezoek aan Rusland. De Russisch-Orthodoxe Kerk is er beducht voor dat de Rooms-Katholieke Kerk in Rusland aan invloed wint en houdt een pauselijk bezoek tegen. In de slotverklaring over hun ontmoeting verklaren de paus en Poetin beiden te hopen op „verdere positieve ontwikkelingen” in de betrekkingen tussen Rusland en het Vaticaan. Voor zijn bezoek aan Rome zei Poetin zich te willen inzetten om een einde te maken aan het conflict tussen de Russisch-Orthodoxe Kerk en het Vaticaan, maar hij voegde eraan toe dat Rusland de identiteit van de orthodoxe kerk zal verdedigen.

De top tussen de EU en Rusland werd vandaag gehouden. Op de agenda stonden de onderlinge economische betrekkingen, justitie, onderwijs, de Europese wens van strengere grenscontroles en de Russische ratificatie van het Verdrag van Kyoto over het tegengaan van het broeikaseffect. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International wil dat de EU-leiders ook de mensenrechtensituatie in Tsjetsjenië aankaarten.