Duizend monumenten als erfgoed

Begrijpelijk is het wel, vindt ook Dordrechts jongste wethouder, Mos (Cultuur). „Wat de jury vooral opviel, was dat Dordrecht met Erfgoedcentrum DiEP zijn erfgoed in brede zin wil uitdragen. Dordrecht is een stad met zo’n duizend monumenten. Dat is veel voor een gemeente van onze omvang. Er is gelukkig een brede consensus over het omgaan met erfgoed”, zegt de 33-jarige VVD’er.

Zo werd met geld van de gemeente in een oude watertoren en het ernaast gelegen pompgebouw aan de rand van het centrum het „eigentijdse horecaconcept” villa Augustus gestart. En in het moderne barokgebouw aan de Burgemeester De Raadtsingel, ontworpen door Sybold van Ravesteyn, komt binnenkort het Nationaal Onderwijsmuseum uit Rotterdam. Voorheen was hier een doe-het-zelfzaak gehuisvest. „Je moet vernieuwing toestaan”, stelt Ineke Middag. „De stad is groot geworden door de handel. Daardoor werden er vroeger ook oude panden afgebroken en moderne opgebouwd.”

Aan de erfgoedprijs, die vanaf 2010 ieder jaar wordt uitgereikt, is een bedrag van 25.000 euro verbonden. Mos: „Wij hebben dat geld niet gekregen. Het was de eerste keer en het ging vooral om de eer.” Toch is zowel Mos als Middag blij met de positieve aandacht die de prijs Dordrecht opleverde. „Er ontstond weer een extra reden om Dordrecht te bezoeken”, zegt Mos. „En voor ons is het de uitdaging om mensen niet één, maar twee dagen in de stad te laten blijven”, voegt Middag daaraan toe.

De Merwestad moet –vertellen de twee– de komende jaren op de kaart worden gezet als de stad van het begin. Hier werd in 1572 de eerste vrije Statenvergadering gehouden en in 1618-1619 vond er de nationale synode plaats, die van internationaal belang was voor alle kerken uit de Reformatie. In 2013 viert Nederland 200 jaar koninkrijk en in 2015 hebben we 200 jaar een Grondwet. Deze jubilea grijpt de gemeente aan om Dordrecht als stad waar Nederland ‘begon’ op de kaart te zetten. „Dordrecht is de oudste stad van Holland en kreeg in 1220 stadsrechten”, vertelt Middag. „Maar ook landschappelijk is het eiland heel oud. Uit dit landschap zie je de polderwaarden voortkomen, want de mensen moesten er samen voor zorgen dat ze geen natte voeten kregen. Dit zijn waarden die in heel Nederland belangrijk zijn.”

Hebben Dordtenaren een opvallende karaktertrek? „Zeker”, stelt de wethouder. „Ze zijn behoudend en doelgericht. En ze lopen niet met zichzelf te koop.” En die reclameposters waarin Dordrecht als alternatief voor Amsterdam wordt aangeprezen? „Dat was een reclame met een knipoog, bedoeld om de aandacht te trekken. En dat is gelukt.”

Ook godsdienstig is Dordrecht een stad van het begin volgens Middag en Mos. „Er is met zo’n 35 kerkelijke gezindten sprake van een rijke schakering in het kerkelijk leven”, aldus Mos. „Tijdens de synodeherdenking in 2018 willen we kijken wat deze verschillende nominaties onderscheidt en ook bindt.”

Volgens Mos kunnen de kerken meer samendoen met de burgerlijke gemeente. Wel vindt hij de kerken „heel benaderbaar.” Middag stemt daar mee in: „Vertegenwoordigers van kerken in Dordt staan open voor contact. Een kerk wil natuurlijk het liefst zelfstandig zijn, maar samenwerken wordt ook voor hen noodzakelijk, dat besef leeft onder kerkmensen.”

Ook dit jaar worden er weer gemeenten genomineerd voor de erfgoedprijs. De prijs is voor de gemeente die volgens de jury het beste beleid voert op het gebied van erfgoed. Mos kan de gemeenten die in aanmerking komen een paar tips geven. „Draag het uit, laat zien wat je doet met je erfgoed en betrek de stad, de inwoners. En zorg dat je een paar dingen goed doet, en andere dingen laat liggen.”

Het belangrijkste is daarmee volgens de wethouder nog niet gezegd: „Wees authentiek. Vertel een verhaal dat bij je past. Dat hebben wij in Dordrecht ook gedaan, en dat bleek succesvol. Het bezoekersaantal in Dordrecht is de laatste jaren, tegen de landelijke trend in, gegroeid.” Middag kent het succes van deze formule ook. „We hebben hier een unieke combinatie van water en zichtbaar erfgoed. Dat moeten we benutten.”

Dit is het zevende deel in een serie over gemeenten die een prijs hebben behaald.

Duizend monumenten als erfgoed

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?