Samir plakt graag banden in de fietsentoko in Zuidwolde
”Fietsentoko” vermeldt een bord aan de Noordwolderweg in het Groningse Zuidwolde. De tweewielers op het terrein wijzen klanten de weg. Anders maakt Marcel het bezoek wel wegwijs. Hij neemt buiten met een ijzerzaag een fiets onder handen. „Je moet wel recht zagen. Het is niet mooi als het scheef gaat, zegt Egbert altijd.” Egbert Kamstra is de begeleider van Marcel en de andere mensen met een verstandelijke beperking die in de Fietsentoko Opmaat werken. Een vrijwilliger helpt hem vaak.
De werkplaats –onderdeel van een dagactiviteitencentrum van ’s Heeren Loo– ziet er opgeruimd uit. Iedereen is rustig aan het werk. Henk maakt een fiets schoon, maar „nieuwe banden omleggen” is zijn specialiteit. Johnny huist in de koffiehoek en bladert in een autoblad. Voor hem is de fietsentoko een belevingsplek. Lyda en Lena zitten in hun rolstoel met een poetsdoek in de hand bij een opgehangen tweewieler. Lena glimlacht: „De fiets wordt opgeknapt.” „Lena is zo fanatiek dat ik haar af en toe moet afremmen”, vertelt Egbert. En inderdaad, een velg van het bejaarde stalen ros glimt alsof hij nieuw is.
Ook Samir weet van wanten. „Banden plakken en sleutelen”, zijn favoriet bij hem. Hij zoekt ijverig in een bak moertjes naar een geschikt exemplaar om een zadel vast te zetten. „Het lukt niet”, zegt hij na een tijdje en zoekt vervolgens maar een ander zadel in het magazijn. „Maak maar even een proefrit”, adviseert Egbert. „En vergeet niet de fiets in de tweede versnelling vast te zetten, want dat wil de klant graag.” Samir vertrekt niet meteen, maar pompt eerst de banden van de tweewieler op.
Kamstra is blij mij ‘zijn’ toko, die al dik twaalf jaar draait. „We poetsen fietsen, verrichten kleine reparaties en vernieuwen bijvoorbeeld banden en jasbeschermers. Als we er zelf niet uitkomen, bellen we een mobiele fietsenmaker. De medewerkers zijn trots op hun product. Het werk geeft hun een gevoel van eigenwaarde. Een vaste klantenkring heeft een band met onze mensen opgebouwd. Bezoekers drinken een kop koffie met hen of gaan een sigaretje roken.”
De werknemers knappen ook afdankertjes op. Op de eerste verdieping wachten dik dertig fietsen op potentiële kopers. „Er komen hier regelmatig ouders die iets voor hun studerende kind zoeken.”
Jaap Sikkens uit Bedum komt al jaren in de fietsentoko. „Met name voor eenvoudige reparaties en voor het vervangen van banden bij de fietsen van onze kinderen. Het is een mooi initiatief en de kosten zijn laag in vergelijking met de reguliere handel.”
Marcel probeert zijn eigen producten te slijten. Hij noemt zichzelf een ”klingelman” die van fietsstangen „klingels”, windorgels maakt. Hij werkt stug door. „Mijn kist met klingels moet vol komen. Egbert heeft me streng aangepakt, maar verder is hij heel lief.”
Dit is het vierde deel in een serie over werkplekken waar mensen met en zonder verstandelijke beperking elkaar ontmoeten. Volgende week deel 5.