Uit onderzoek blijkt dat ouders en kinderen langs elkaar heen praten over roken. Het merendeel (91 procent) van de ouders zegt ten minste eenmaal per jaar met zijn kind over roken te praten, terwijl 35 procent van de jongeren beweert het afgelopen jaar nooit een dergelijk gesprek te hebben gevoerd.

Ouders kunnen behoorlijk wat invloed uitoefenen op het (toekomstige) rookgedrag van hun kind, zo blijkt uit onderzoek. Stivoro wil met haar huidige campagne ouders bewust maken van hun invloed en hen motiveren om het gesprek over roken met hun kinderen aan te gaan. Betere communicatie tussen ouder en kind kan een hoop gezondheidswinst opleveren. Elk jaar overlijden er 20.000 mensen door aan roken gerelateerde ziekten. Dat leidt niet alleen tot veel menselijk leed, maar ook tot hoge kosten voor de gezondheidszorg, door hoger verzuim en door vroegtijdige uitval uit het arbeidsproces. Geschat wordt dat roken de Nederlandse samenleving 6 miljard euro per jaar kost.

Onschuldig experimenteren bestaat niet. Op de leeftijd van 10 tot 12 jaar rookt 1 procent van de jongeren. In de brugklas rookt een op de vier kinderen wel eens. Op 19-jarige leeftijd rookt 39 procent regelmatig. Kinderen raken sneller verslaafd dan volwassenen. Een belangrijke drempel voor het stoppen met roken is het niet meer zonder nicotine kunnen. Kinderen schatten de kans dat ze zelf verslaafd raken aan sigaretten echter steeds kleiner in.

Het is daarom belangrijk dat ze goed geïnformeerd worden over de schadelijkheid en het verslavende effect van roken. Ook rokende ouders kunnen, als ervaringsdeskundigen, deze informatie geloofwaardig overbrengen. Als kinderen weten dat hun ouders negatief staan ten opzichte van roken, zullen zij minder snel gaan roken. Het is daarom belangrijk dat ouders niet alleen bespreken wat de gevaren zijn van roken, maar dat zij ook duidelijk laten weten dat zij het belangrijk vinden dat hun kind niet rookt.

In een samenleving waarin roken minder geaccepteerd, minder wenselijk en minder zichtbaar is, beginnen minder jongeren met roken. Ook scholen spelen een belangrijke rol om jongeren bij te brengen hoe ongewoon roken feitelijk is. Een rookvrij schoolplein werpt drempels op voor experimenteergedrag.

Daarnaast zijn verdergaande verkoopbeperkingen nodig ten aanzien van jongeren en zou de leeftijdsgrens verhoogd moeten worden van 16 naar 18 jaar. Wanneer de verkoop van sigaretten verder wordt beperkt, wordt het niet alleen minder gemakkelijk voor jongeren om aan sigaretten te komen; ook kan de leeftijdsgrens beter worden gehandhaafd.

De auteur is senior projectleider campagnes en implementatie bij Stivoro, expertisecentrum voor tabakspreventie.