Bijna zeven jaar lang wacht Vera Janisjeva (60) op antwoord van de politie van Basjkirië, een Russische deelrepubliek in de Oeral. Op 13 juni 2003 werd haar dochter Natasja Selina op 21-jarige leeftijd dood gevonden in haar appartement in de stad Birsk. Volgens de politie zou het gaan om zelfmoord. Maar Janisjeva zet hier vraagtekens bij. Volgens haar zijn getuigen die het tegendeel beweren, zoals haar buren, nooit verhoord en op het gebruikte pistool waren de vingerafdrukken van Selina niet te vinden. Er zou met haar lichaam zijn geknoeid om de onderzoekers te misleiden. Volgens Janisjeva is de dader Selina’s echtgenoot, tevens agent. Op de ochtend van 13 juni kwam hij dronken thuis en schoot haar dood.Maar Janisjeva krijgt Selina’s man niet voor de rechter. Hij geniet bescherming van de politie, want in Basjkirië vormt die een hechte groep. Niemand valt een ander af, weet Janisjeva.

Ze is niet de enige die de Russische politie wantrouwt. Voor de Russen staat de politie niet symbool voor orde, maar voor de grootste bedreiging van die orde. De corruptieschandalen stapelen zich sinds vorig jaar april op. Ze voeden het gevoel dat de politie er alleen is voor zichzelf en de elite en niet voor gewone burgers. Zo reed eind februari de vicepresident van het olieconcern Lukoil met zijn chauffeur op de Leninboulevard in Moskou en botste op een auto waarin een bekende gynaecologe zat met haar schoondochter, ook een arts. De twee vrouwen kwamen om het leven. De topman en zijn chauffeur overleefden het ongeluk.

De politie beweerde dat de vrouwen op de verkeerde weghelft reden. Omstanders zeiden het tegenovergestelde. Camera’s langs de weg moesten het bewijs vormen, maar slechts één van de vijftien bleek het doen, en op die ene viel niets van het ongeluk te zien.

Corruptie zit bij de Russische politie diepgeworteld. Het is de manier om bij te verdienen als agent. Een ervaren politieman in Moskou verdient 25.500 roebel (653 euro) per maand, terwijl de Russische hoofdstad geldt als een van de duurste ter wereld. President Dmitri Medvedev rekende voor dat er vorig jaar 15.000 corruptiezaken waren waarbij de politie was betrokken. „En dat was het topje van de ijsberg”, sprak hij verontrust.

De talloze schandalen dwingen Medvedev tot hervormingen. Van de agenten moet 20 procent verdwijnen. Daarnaast kan de helft van het personeel op het ministerie van Binnenlandse Zaken, alsook twee viceministers en vijftien hoge politiefunctionarissen vertrekken. Ook wil hij betere agenten opleiden door nieuwe selectieprocedures toe te passen. Agenten die zich aan corruptie schuldig maken, moeten zwaardere straffen krijgen.

De plannen van Medvedev maken geen indruk op de onafhankelijke politievakbond in Moskou. Oud-agent Michail Pasjkin is voorzitter van de organisatie, waarvan het kantoor verstopt zit in de kelder van een kantoorgebouw. „De overheid is helemaal niet geïnteresseerd in een goed functionerende politie”, zegt Pasjkin van achter zijn bureau. „Het Kremlin is bezig met geld verdienen. Met olie en gas. Daar wordt in geïnvesteerd. Niet in de politie. Daar kun je niet aan verdienen. En daarom wil de regering geen eerlijke politie die haar controleert. Dat staat immers haar werk in de weg.”

Pasjkin noemt de Russische politie een ziek orgaan. „Ze behoort tot de maffia. Agenten werken voor het geld en niet voor de bevolking, maar beschermen alleen de rijken aan wie ze geld kunnen verdienen.”

De ontslagen keurt hij af. Hij noemt die 20 procent „een lukraak getal” dat niets zal veranderen. Het is volgens hem ook een populistische maatregel. Volgens Pasjkin ontbreekt enige vorm van toezicht op de politie. „Om die reden moet er een onafhankelijke commissie komen die de politie van hoog tot laag controleert.”

Voor Janisjeva komt het allemaal te laat. Ze heeft alles geprobeerd. Haar laatste hoop is nu het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.