Prins verdiept zich in Bijbel, islam, Calvijn en Kuyper
Prins Willem-Alexander komt al achttien jaar lang elke vier weken met vrienden bij elkaar om religieuze en vooral Bijbels thema’s te bespreken. Zo passeerde onderwerpen als de islam, christelijke kunst, maar ook Luther, Calvijn en Abraham Kuyper kwamen ter sprake.

Dat vertelde de huispredikant van de Oranjes, ds. Carel ter Linden, donderdagmiddag in Den Haag bij de presentatie van het boek ”Willem IV. Van prins tot koning” van de Volkskrant-journalisten Jan Hoedeman en Remco Meijer.De kring ging in 1992 van start toen een aantal jaargenoten van de prins zich meer wilden verdiepen in „geloofszaken.” Zij klopten bij ds. Ter Linden aan of die de kring wilde leiden. De predikant adviseerde nog een paar mensen extra uit te nodigen. Zo kwam de prins erbij.
Sindsdien is de kring elke vier weken bij elkaar blijven komen om zich te verdiepen in religieuze thema’s. „Het is ongelooflijk, maar deze groep is al die jaren springlevend gebleven.”
De prins hecht er erg aan de bijbelkringbijeenkomsten, zo vertelde ds. Ter Linden donderdagmiddag. „Som moet de prins echter verstek laten gaan. Zo ook die keer dat hij naar Eritrea moest voor een bezoek aan de Nederlandse militairen. Na het eten, om half acht stapte hij toch binnen in zijn soldatenpak. Wij verbaasd: „Waar kom jij vandaan?” „Van Eritrea, ik kon eerder weg en wou het niet missen.””
De groep komt samen in Leiden. Bij een van de deelnemers thuis. „Een glas wijn en een goede hap gaan aan de meer serieuze zaken vooraf”, aldus de predikant die met veel enthousiasme over de bijeenkomst spreekt.
De eerste zes jaar lazen de deelnemers „bijna uitsluitend verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament, daarbij steeds op zoek naar de eigenlijke betekenis van het verhaal, naar de inhoud achter de vorm, om dan te ontdekken hoe actueel die eigenlijk steeds weer is”, aldus de predikant die de Bijbel vooral ziet als een boek van mooi verhalen vol rijke lessen.
Toen prins Willem-Alexander halverwege de jaren negentig aangaf dat hij overwoog belijdenis te gaan doen, verdiepte de groep zich een jaar lang in de „hoofdzaken van het christelijk geloof en in de hoofdstromingen binnen de kerk”, zo klonk het donderdagmiddag in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag.
In die tijd kwamen de rooms-katholieke monseigneur Bär, de kerkhistoricus Jan van den Berg langs. De remonstrantse voorvechter van de oecumene Harry de Lange sprak op de bijbelclub over het werk van de Wereldraad van Kerken en de Nederlandse Raad van Kerken.
Op palmzondag 1997 deed de prins met vier mannen uit de groep belijdenis. De betekenis van het belijdenis doen van de prins kan volgens de huispredikant van de Oranjes moeilijk overschat worden. Dit „heeft vanwege zijn bijzondere positie ongetwijfeld een draagwijdte die uitgaat boven zijn persoon. Het zal velen in het land hebben aangesproken als een teken door welke waarden en normen de prins zich in zijn leven wilde laten leiden.”
Over de inhoud van het geloof wil en kan de predikant niets zeggen. „Maar typerend vind ik wat hij in de brief die hij ter voorbereiding op zijn huwelijk schreef, hierover zei: Het geeft mij houvast in moeilijke tijden en bij moeilijke beslissingen. Het geeft me ook iets waaraan ik uiteindelijk verantwoording kan en mag, ja moet afleggen.”
Ds. Ter Linden merkt in het boek bij dit citaat op: „Ik neem waar dat hij gelooft in een God die een kracht in je leven is en achter je staat. Niet een God die alles bestuurt en bedisselt. Wel een God Die een stuwende kracht is in de geschiedenis.”
Na de eerste jaren bijbelkring kwamen er andere thema’s naar boven, aldus ds. Ter Linden bij de boekpresentatie. Zo behandelde de groep „vragen als: waarin verschilt het christelijk geloof van het jodendom, waaruit het voortkomt? Wat is het karakter van de islam?”
In 1999 maakte de groep een reis naar Israël na zich een tijd in het jodendom te hebben verdiept. Rabbijn Soetendorp en CIDI-oprichter Bob Levisson en anderen hielpen de groep op weg.
Daarna dook ”De Bende van Twaalf” twee jaar lang in meer ethische thema’s. „De zin van het huwelijk, over ziekte en dood, over euthanasie en de Bijbelse gezichtspunten daarbij”, aldus ds. Ter Linden in Den Haag.
De kerkgeschiedenis bleef de achterliggende jaren niet liggen. „Een jaar lang verdiepten we ons in figuren die vanuit hun christelijk geloof de samenleving of zelfs de geschiedenis hebben beïnvloed: Luther, Calvijn, Dietrich Bonhoeffer, Johannes XXIII, Martin Luther King, Beyers Naudé en, op voorstel van de prins, Abraham Kuyper.
Daarna volgde twee jaar met als thema het christelijk geloof en de kunst, inclusief een reis naar Rome. Prof. Henk van Os, oud-directeur van het Rijksmuseum, inspireerde de groep die jaren. In het boek zegt Van Os over de bijeenkomsten: „Mij is vooral opgevallen dat de sfeer in de Bijbelgroep buitengewoon kameraadschappelijk is en dat de levens van deze twaalf mannen heel sterk met elkaar verweven zijn. Er was een godsdienstige atmosfeer en een vanzelfsprekende omgang met de Bijbelse verhalen.”
In 2008 en 2009 bestudeerde de prins en zijn vrienden de islam, aldus ds. Ter Linden. „We lazen verschillende fragmenten uit de Koran.” Godsdienstwetenschapper Anton Wessels was regelmatig bij de gesprekken en ook imam Abdulwahid van Bommel was er een keer bij. De groep bezocht ook een dienst in een Rotterdamse moskee.
Het onderwerp islam is de club „blijven bezighouden”, vertelde ds. Ter Linden. „De prins las er dan ook de nodige boeken omheen, zodat een van ons wel eens schertsend heeft gezegd: „Waarom zouden we Wessels nog vragen, we hebben Alex toch?””
De prins vindt zichzelf „gelovig, niet kerkelijk”, stelde de predikant gisteren. Hij hoorde dat de prins niet zo lang geleden zelf zeggen. De prins gaat niet regelmatig naar de kerk, volgens ds. Ter Linden. „Maar wie houdt het vol achttien jaar lang om de vier weken een bijbelclub bij te wonen. Ik vindt dat een moderne vorm van kerkzijn.”
De predikant heeft het wel toegejuicht dat de prins zich met zijn gezin heeft aangesloten bij de kerk in Wassenaar. „Dat is kerkelijk.” Afgelopen kerst is de prins met zijn gezin in Wassenaar naar de kerk geweest en niet met zijn moeder naar de Kloosterkerk.