Hoe ging dat in Engeland? De campagne daar heet een groot succes. Journaliste Ariane Sherine fungeert als initiator. Zij schrijft in bladen als The Guardian en The Independent. Ze stoort zich aan christelijke teksten op openbaar vervoer. Nu rijden er vier weken lang bussen door de Londense wijk Westminster met de gewraakte leus. En het is de bedoeling dezelfde spreuk binnenkort ook als advertentie op bussen in Birmingham, Manchester en Edinburgh te publiceren.Wie zitten er achter het Nederlandse initiatief? Het Center for Inquiry Low Countries, de vereniging de Vrije Gedachte en de Verlichtingshumanisten. De vroegere secretaris van het COC, Rob Tielman, is voorzitter van het CILC. Ook de Vrije Gedachte volgt het spoor van atheïsme. De ooit lutherse ds. F. Domela Nieuwenhuis was lid. Later ontpopte hij zich als anarchist. Een staflid van het Nederlands Kanker Instituut zit in het comité van aanbeveling van de Verlichtingshumanisten.

Wat beogen de mensen achter het actuele plan? Zij noemen de atheïstische actie ludiek. Een echte christen vindt het plan echter helemaal niet leuk. Manfred Lüttke, lid van de Duitse CDU, typeerde de zich tegen Hitler kerende theoloog Bonhoeffer als verrader. Hij moet 3000 euro betalen wegens belediging. PVV-leider Wilders wordt vervolgd wegens hoon van de islam. Maar vroegere procedures rond godslastering doen vrezen dat de nu op poten gezette reclame niet valt tegen te houden.

Dat mensen vrij hun atheïsme mogen propageren, heeft voor christenen die God hoogachten iets schokkends. Vooral voor hen die zich verbonden weten met het christelijke verleden. Op de lagere school leerden zij over Willem de Zwijger, die volgens een brief uit 1573 een vast verbond maakte met de alleropperste Potentaat. De huidige samenleving zit echter anders in elkaar. Nederland is geen christelijke land meer. Dat is de verdrietige, maar nuchtere realiteit.

De levensstijl van de samenleving, de cultuur is veranderd. In 1998 schreef H. M. Kuitert daarover: Met de „cultuur is ook de rechte leer –als rechte leer– op drift geraakt.” Datzelfde gebeurde echter met het denken over het belang van de rede. Ook de hoogachting voor het verstand ging in de twintigste eeuw totaal teloor. Dat de Nederlandse organisaties achter de actie de rede promoten in plaats van geloof, is ouderwets. Ze lopen achter.

En tegelijk zijn de initiatiefnemers trendvolgers. Hun actie sluit aan bij de huidige culturele malaise. Primair door de formulering: „Er is waarschijnlijk geen god.” In die uitspraak zit iets van de postmoderne twijfel. En ook in de oproep: „Durf zelf te leven en geniet van dit leven!” Zo’n slogan smaakt naar neohedonisme. De drie organisaties weten bovendien niet te voorkomen dat religieuze, ietsistische gevoelens terrein winnen. Het zit de mens nu eenmaal in de genen.

De vraag blijft of christenen iets tegenover het gewraakte plan stellen. Kregen de initiatiefnemers ooit de kans iemand te spreken die God kent? Niet vanuit ideeën. Maar door de levende omgang met Hem. Spreken wij –publiek of persoonlijk– nog goed van God? Is een atheïst bereid te luisteren naar iemand die in de operatiekamer –als de pijn kwam opzetten– troost, rust, ruimte putten mocht uit de Zaligmaker in Zijn lijden? Is een christen bereid ervan te vertellen?