In haar boek beschuldigt Del Ponte leden van de voormalige Kosovaarse rebellenbeweging UCK van orgaanhandel. In Kosovo ontvoerde Serviërs zouden in de zomer van 1999 zijn overgebracht naar Albanië, waar chirurgen hen ontdeden van organen als nieren en longen. Die zouden naar klinieken in het buitenland zijn vervoerd, waar ze werden ingebracht bij patiënten die daarvoor flink betaalden.De beulen aarzelden niet, aldus Del Ponte, om tot het uiterste te gaan. Slachtoffers die waren ontdaan van een nier werden opnieuw gevangengezet tot het moment waarop ze werden gedood voor nieuwe organen.

De hoogste leiders van het UCK waren volgens de Zwitserse bij deze handel betrokken. Onder hen waren in de zomer van 1999 Agim Ceku, premier van Kosovo van maart 2006 tot januari 2008, en huidig minister-president Hashim Thaci.

Beide politici zijn niet de eersten die in opspraak raken. Eerder gebeurde dat met Ramush Haradinaj. De Kosovaarse ex-premier (december 2004-maart 2005) moest zich voor het Joegoslaviëtribunaal verantwoorden voor het plegen van oorlogsmisdaden tijdens de oorlog tegen de Serviërs in Kosovo. Begin deze maand werd hij vrijgesproken.

Dat betekent niet dat Haradinaj werkelijk onschuldig is. Feit is alleen dat de aanklagers het bewijs niet rond konden krijgen - niet in de laatste plaats omdat een aantal cruciale getuigen weigerde zich uit te spreken uit angst voor represailles. Dat is niet vreemd wanneer men beseft dat een aantal getuigen werd gedood voordat ze een verklaring konden afleggen. „De Kamer kreeg sterk de indruk dat het proces plaatsvond in een atmosfeer waarin de getuigen zich onzeker voelden”, zo zei een van de rechters van het Haagse tribunaal.

Voor de beschuldiging van orgaanhandel mag Del Ponte dan niet over concreet bewijs beschikken en Haradinaj mag dan zijn vrijgesproken, wat het ware gezicht is van het zogenaamde Kosovaarse bevrijdingsleger UCK -en van het huidige bewind van Kosovo- blijkt wel uit een geheim rapport van de Duitse inlichtingendienst BND van februari 2005, waarop het Zwitserse weekblad Die Weltwoche later dat jaar de hand wist te leggen. In een artikel voor het blad citeert de Duitse onderzoeksjournalist Jürgen Roth uit het rapport, dat gaat over de georganiseerde misdaad in Kosovo: „Via de hoofdrolspelers (zoals bijvoorbeeld (…), Thaci, Haradinaj) bestaan zeer nauwe banden tussen politiek, economie en internationaal opererende misdaadstructuren in Kosovo.”

Over Thaci zegt de BND in 2005 dat hij niet alleen een belangrijk deel van de criminele activiteiten in Kosovo controleert, maar ook dat hij de opdrachtgever is van een huurmoordenaar die zeker elf moorden op zijn naam heeft staan. Ook de clan van Haradinaj houdt zich volgens de BND bezig met criminele, politieke en militaire activiteiten zoals drugs- en wapensmokkel.

Haradinaj genoot destijds directe bescherming van de VS, beweert Roth in zijn artikel op grond van een rapport van de inlichtingendienst van de VN (CIU): „Zou Kosovo onafhankelijk worden, dan zou hij (Haradinaj, DT) de ideale presidentskandidaat (van de VS, DT) zijn”, aldus het CIU-rapport.

Criminelen als Haradinaj en Thaci, die hun uniform verruilden voor een maatpak, zitten nu als gesprekspartners om de tafel met wereldleiders. Wie er beter van wordt? In ieder geval niet de ’gewone’ Albanees, voor wiens vrijheid de UCK-leiders zeggen zo hard te hebben gevochten.

Dick Tromp
Reageren aan scribent? buza@refdag.nl.