Dat hij aanstuurt op zo’n kabinet betekent echter in de eerste plaats dat hij over de bedoelde combinatie gaat praten. Dat gesprek betekent nog niet dat er beslist zo’n regering komt.Het CDA is in de Tweede Kamer de grootste partij. De PvdA verloor fors. Dat betekent dat het ook niet meevalt om het CDA een, twee, drie het roer uit handen te nemen. Sommigen uit de gereformeerde gezindte beklemtoonden in de achterliggende weken dat Balkenende ”onze man niet is”. Toch geniet hij als premier verre de voorkeur boven Bos of Marijnissen.

De vraag blijft inmiddels hoeveel en welke concessie de woordvoerders van PvdA en SP concreet van het CDA gaan eisen. Marijnissen heeft steeds gezegd niet veel heil te zien in deelname aan een kabinet waarin het CDA aan het roer staat. Hij lijkt alleen bereid met de grootste partij te praten onder voorwaarde dat deze sterk moet veranderen. Dit maakt het er voor het CDA niet gemakkelijker op. De SP zal het spel ongetwijfeld keihard spelen.

Marijnissen heeft veel stemmen gewonnen. Daarmee is niet gezegd dat hij kan spreken van een stabiele aanhang. De grootste vraag schijnt anno 2006 niet meer hoe een partij één keer veel stemmen kan vergaren. Wie flink schreeuwt en -daar gaat het vooral ook om- luistert naar wat de man in de straat wil en wat de media de politiek proberen op te dringen, krijgt dat niet zelden voor elkaar. De recente geschiedenis bewijst het.

Moeilijker is het echter de oppositie vaarwel te zeggen en mee te gaan regeren. Weet Marijnissen zich in de komende gesprekken onder leiding van Hoekstra positief op te stellen? De SP maakt de premier via internet alweer forse verwijten rond diens advies om de behandeling van het generaal pardon voor asielzoekers uit te stellen. Is Marijnissen bereid tot constructief meedoen? Of beperkt hij zich met z’n ’dappere’ benadering tot oppositie? Hoe stabiel is een regering met de SP op de langere duur?

De PvdA ziet brood in de combinatie met het CDA en de SP. De ’ouderwetse’ socialisten hebben nadrukkelijk gezegd zo’n kabinet te willen. De PvdA kan moeilijk zelf meeregeren en de SP een oppositierol toestaan. Dat zou kunnen leiden tot verdere winst van Marijnissen en voortgaand verlies voor de PvdA in de toekomst. Tal van christendemocraten zagen echter ook na de verkiezingen de combinatie nog niet zitten. Zij vrezen te veel water bij de wijn te moeten doen.

Tot welke concessies is het CDA bereid? Balkenende wees diverse keren een linkse koers af. Daarbij was stellig sprake van economisch motieven. Wellicht ook van principiële argumenten. Balkenende heeft destijds een discussie over waarden en normen op touw gezet. Komt daar nog iets van terecht? Als het niet meer inhoudt dan het respecteren van de ander en diens opvattingen, is het te weinig.

Hoopvolle mensen zagen een mooie rol voor de CU. Rouvoet distantieerde zich ervan. Het zit er voorlopig niet in. Maar zeg niet: nooit.