Van uitstel komt afstel. Na de ommezwaai van minister Peijs lijkt deze volkswijsheid ook voor de invoering van kilometerheffing te gelden. Zelfs na een breed gedragen rapport van het Nationaal Platform Anders Betalen voor Mobiliteit (commissie-Nouwen), lijkt het huidige kabinet de broodnodige stap maar niet te durven zetten, door de beslissing door te schuiven naar het volgende kabinet. De SGP-jongerenorganisatie vindt deze ’afschuifpolitiek’ onverantwoord en ongewenst.Op de opiniepagina van 15 oktober in deze krant beweren de Jonge Fortuynisten dat kilometerheffing geldklopperij is. De SGP-jongeren poneren in reactie hierop de stelling dat kilometerheffing de meest eerlijke vorm is van het beprijzen van mobiliteit. Niet het loutere bezit van een auto leidt tot files en milieuvervuiling, maar het gebruik. Daarom moet naast het bezit ook het gebruik worden gereguleerd.

Bewust gebruik
Het beprijzen van mobiliteit naar tijd, plaats en milieukenmerken van de auto heeft grote voordelen. Automobilisten worden gestimuleerd tot een bewuster autogebruik. Door het rijden over bepaalde knelpunten in de spits duurder te maken, zal er een betere spreiding van het verkeer plaatsvinden.

Onderzoek door het Centraal Plan Bureau heeft dit ook uitgewezen. Volgens dit bureau zal er een filebesparing optreden van 35 tot 55 procent omdat het verkeer dat gemakkelijk kan uitwijken naar buiten de spits, dit ook zeker zal doen.

Om te voorkomen dat kilometerheffing een vorm van geldklopperij wordt, zal invoering van het systeem budgetneutraal moeten gebeuren. Dit betekent concreet dat de totale toename van de variabele kosten gepaard moet gaan met eenzelfde totale afname van de vaste kosten als Belasting van Personenauto’s en Motorrijwielen (BPM) en Motorrijtuigenbelasting (MRB). Het is terecht dat kilometervreter X met zijn grote SUV tijdens de ochtendspits over de ring Rotterdam meer gaat afdragen dan oma Y met haar boodschappenwagentje in de daluren naar het centrum van Rhenen. Zolang de totale afdracht van alle automobilisten maar niet meer wordt dan met het huidige systeem.

Accijnzen
De SGP-jongeren zijn het daarom niet eens met de constatering dat kilometerheffing in het verlengde ligt van de brandstofaccijnzen. Met kilometerheffing wordt gedifferentieerd naar tijd, plaats en milieuvervuiling. De huidige combinatie van vaste kosten en accijnzen heeft daarentegen te weinig prikkels in zich om de mobiliteit te sturen.

Bovendien vloeien accijnzen direct naar de staatskas die bestemd is voor algemene middelen. Voor het nieuwe systeem heeft de commissie-Nouwen voorgesteld om de heffing door een landelijke onafhankelijke organisatie te innen. De opbrengsten zijn zo direct te benutten voor de bouw, het onderhoud van de weginfrastructuur en het openbaar vervoer. Juist door kilometerheffing kan het verbreden van de A15 richting Europoort sneller gerealiseerd worden.

De SGP-jongerenorganisatie heeft grote moeite met de door de commissie-Nouwen voorgestelde knelpuntenheffing. Deze vorm van tolheffing zal te veel leiden tot versnippering, omdat hij slechts over een beperkt aantal knelpunten gaat. Omdat het systeem niet landelijk wordt ingevoerd, zal het slechts een beperkte werkingssfeer hebben. Er zal een aanzienlijke toename van het sluipverkeer waar te nemen zijn. Uit onderzoek van het Centraal Planbureau blijkt bovendien dat het aantal files met deze maatregel nauwelijks zal afnemen.

Als er al op korte termijn iets moet gebeuren, dan kan het kabinet beter kiezen voor een milieuheffing boven op de huidige motorrijtuigenbelasting. Het principe ”de vervuiler betaalt” is zo beter verdisconteerd in de mobiliteitskosten.

In één keer
De SGP-jongeren roepen het kabinet op al tijdens deze kabinetsperiode een principebeslissing te nemen die tot de invoering van een landelijke kilometerheffing zal leiden. Om het grootste effect te sorteren pleiten wij voor het in één keer invoeren van een landelijke kilometerheffing. Maar pas op het moment dat de techniek er helemaal rijp voor is. Het kabinet zal tevens moeten onderzoeken in hoeverre de invoerings- en exploitatiekosten kunnen worden beperkt.

De beslissing tot een nader onderzoek ter voorbereiding van een uiteindelijke invoering mag echter niet vooruitgeschoven worden. Het kabinet-Balkende II moet het besluitvormingstraject starten met het zetten van de eerste organisatorische en juridische stappen.

De invoering van kilometerheffing is geen vorm van autootje pesten -zoals de Jonge Fortuynisten stellen- maar de meest eerlijke vorm van beprijzen van mobiliteit. Kilometerheffing: leuker kunnen we het niet maken, wel eerlijker!

De auteur is actief binnen de sectie politiek van de SGP-jongeren.