De ster van deze puur op de belangen van het vrouwelijk deel van de bevolking gerichte partij blijkt snel te rijzen. Politieke waarnemers beginnen zich daarom zelfs af te vragen of hiermee in Zweden een nieuw soort vrouwenbeweging uit de startblokken komt die alras ook internationaal navolging zal vinden. Een opiniepeiling suggereerde donderdag, luttele dagen na de oprichting van FI, een aanhang van 7 procent van de stemmen ofwel zo’n 24 tot 27 van de zetels in de Rijksdag, het parlement.

Toen de media die uitslag rondbazuinde, stokte het aanvankelijke gegniffel schielijk, vooral bij de regerende sociaal-democraten. Het besmuikte geroezemoes maakte plaats voor schrik en de lang zittende premier Graan Persson achtte een waarschuwing op haar plaats. Hij raadde de kiezers aan zich vooral eerst goed te bezinnen voor ze de overstap maken naar de FI, omdat dit de niet-linkse partijen wel eens in de kaart zou kunnen spelen, wat uiteindelijk een tegengesteld effect zou sorteren, namelijk een conservatief-liberaal bewind. Daarmee is het feministische gedachtegoed volgens Persson al helemaal niet mee gediend.

Gelukkig voor de premier en zijn partijgenoten duurt het nog zo’n anderhalf jaar voordat de eerstvolgende parlementsverkiezingen zich aandienen. Het Feministisch Initiatief is het werk van de in Zweden bekende politica Gudrun Schyman, die tot voor kort de grote vrouw was van de extreem linkse Vänsterparti. Schyman (56) zit nu als onafhankelijk parlementslid in de Rijksdag. Dat zij een uitgesproken feministisch beleid voorstaat, is nauwelijks een verrassing, maar wel dat ze buiten haar oude partij om in een hoog tempo zo veel medestanders weet te mobiliseren.

Het verschijnsel FI illustreert dat er een flinke voedingsbodem is, die door de bestaande politieke groeperingen niet in voldoende mate is onderkend. In Zweden leek de emancipatie van de vrouw al lang een afgesloten hoofdstuk. Het is immers het land waar de gehuwde vrouw al sinds de jaren ’50 een baan buitenshuis heeft. Het streven naar strikte gelijke behandeling is ook terug te vinden in de regeringssamenstelling; waarschijnlijk vindt men nergens zo veel vrouwelijke ministers en parlementsleden als in Zweden.

Volgens Schyman en consorten staat de gelijkberechtiging van de vrouw echter nog in de kinderschoenen. Zo veel is wel duidelijk uit het manifest waarmee de groepering zichzelf heeft geïntroduceerd. „We willen een nieuwe dimensie toevoegen aan de politiek door feministische kwesties boven aan de politieke agenda te zetten”, aldus een van de medestrijdsters van Schyman, die hoe dan ook niet de indruk wil wekken dat het Schymans eigen one woman-show is die zal worden opgevoerd.

Maar op welke kwesties doelt het FI? Bijvoorbeeld dat „de wetgeving van vandaag nog steeds van de vrouw eist dat een verkrachting eerst bewezen moet zijn voordat een man daarvoor door de rechter kan worden veroordeeld.” Een dergelijke rechtsregel is volgens FI ontsproten aan de gedachte dat „een vrouw geen eigen seksualiteit heeft, maar er alleen is als object voor bevrediging van de man.”

Deze kwestie staat boven aan de lijst in het manifest, dat vervolgt met de vraag: „Moeten vrouwen in geval van een hartinfarct langer wachten op een ambulance dan een man?” De vraag stellen is hem beantwoorden, want volgens het FI is dit wel het geval. Cijfers van het ministerie van Sociale Zaken wijzen uit dat een vrouw met een hartinfarct niet alleen langer moet wachten, het medisch onderzoek zou ook minder grondig zijn. Bovendien krijgt een vrouw minder medicijnen toegediend, aldus het sombere beeld dat het manifest oproept.

Voorts is er evenmin sprake van gelijkberechting in inkomen, stelt de partij. Sterker nog, de inkomenskloof tussen mannen en vrouwen neemt nog toe ook. Om die stelling te onderbouwen komt het FI met cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

En zo is er nog veel meer waaruit naar de smaak van het FI blijkt dat het feminisme nog lang niet kan verdwijnen in geschiedenisboekjes. Want waarom -ander voorbeeld- krijgen vervolgde vrouwen minder hulp dan andere vluchtelingen?