Dat stelde Anton Horeweg zaterdag op de halfjaarlijkse bijeenkomst van de Adoptievereniging Gereformeerde Gezindte (AVGG) in het gebouw van Driestar Educatief in Gouda.

Horeweg is gedragsspecialist en heeft meer dan 35 jaar ervaring als leraar in het basisonderwijs. Hij sprak voor de ongeveer tachtig adoptieouders over het thema ”Geadopteerd in de klas, doe gewoon normaal!?”

Volgens hem vertonen adoptiekinderen vaak relatief druk of overactief gedrag en kunnen ze zich op school soms moeilijk concentreren.

Een kind dat geadopteerd wordt voor het eerste levensjaar heeft minder vaak last van hechtingsproblemen. Na het eerste levensjaar ziet Horeweg vaker problemen. Als voorbeeld noemde hij een kind van negen jaar dat is geadopteerd uit Kenia. Het heeft geen bewuste herinnering aan zijn biologische ouders. Omdat zijn adoptieouders wit zijn, en hij zwart is, weet hij dat het niet zijn echte ouders zijn, hoewel dat meestal wel zo voelt. Toch kan hij niet goed tegen ruzie met zijn ouders. Hij heeft nog steeds het idee dat ze hem dan weer weg doen.

Ruzie met de leerkracht op school heeft hetzelfde effect. Hij probeert zich op school dan ook als een modelkind te gedragen. Hij doet meestal de zin van anderen en gaat ruzies uit de weg door toe te geven.

In de pubertijd gaan kinderen volgens Horeweg soms op zoek naar hun roots. Ouders met veilig gehechte adoptiekinderen zijn volgens de gedragsspecialist gevoelig, geven respons, zijn consequent en voorspelbaar in hun gedrag. Dat geeft volgens hem veiligheid en vertrouwen. Op school is zo’n kind open en sociaal, heeft vertrouwen in zichzelf en durft hulp te vragen. Een kind dat niet veilig gehecht is, leeft vaak in angst. „De wereld en dus ook de school is voor zo’n kind een onveilige plek. Alles lijkt een aanval en het voelt zich snel benadeeld.”

Geen vrienden

Signalen die bij adoptiekinderen kunnen duiden op problemen zijn volgens Horeweg dat ze geen echte vrienden maken, zich ergens aan vastklampen of contact vermijden, prikkelbaar zijn of faalangst hebben, wantrouwend zijn, geen gezag accepteren en controledwang hebben. Bovendien kunnen ze de neiging hebben om te liegen en te stelen. Ze vertonen destructief gedrag, hebben moeite met regels, hebben weinig tijdsbesef en hebben weinig begrip voor oorzaak en gevolg.

Schild

„Voor de school is het een opgave om contact te leggen met een leerling die constant wil laten zien daar geen prijs op te stellen”, aldus Horeweg. Volgens hem heeft onderzoek laten zien dat het een positief effect heeft op de hechting als een kind gevoelvol wordt benaderd en als een leerkracht het contact goed afstemt op het kind. Kinderen met ernstige hechtingsproblemen hebben vaak afweermechanismen. Horeweg: „Ze bouwen een schild om zich heen. Ze ontkennen dingen, geven anderen de schuld, minimaliseren dingen of barsten uit in woede.”