Ds. G.H. Kersten

Artikelen over het leven, het werk en de nalatenschap van ds. Kersten. Meer weten over Kersten? Lees het onderaan de pagina.

Alle artikelen met deze tag

Ds Kersten

Ds. Gerrit Hendrik Kersten (1882-1948) was onderwijzer in Den Haag, maar nam in 1902 ontslag toen het schoolbestuur zijn proeftijd niet wilde verlengen. Hij was het namelijk niet eens met de leer van Abraham Kuyper over de veronderstelde wedergeboorte: de leer dat ouders die hun kind laten dopen ervanuit mogen gaan dat hun kind wedergeboren is. Op 18-jarige leeftijd werd hij oefenaar in de Kruisgemeenten, de Gereformeerde Kerken onder het Kruis die waren ontstaan uit de Afscheiding van de Nederlandse Hervormde Kerk in 1834. In 1905 werd hij bevestigd als predikant in Meliskerke. In zijn leven is hij actief geweest op kerkelijk vlak, in de politiek en in het onderwijs.

Ds. Kersten en de Gereformeerde Gemeenten

Ds. G.H. Kersten was de initiatiefnemer van de totstandkoming van de Gereformeerde Gemeenten in 1907, door het samenbrengen van de Kruisgemeenten en Ledeboeriaanse gemeenten. Hij was ook een van de oprichters van de Theologische School in Rotterdam in 1927 en hij doceerde er zelf tot zijn dood.

SGP

Ds. Kersten was ervan overtuigd dat de Bijbel ook voor het maatschappelijke leven hét richtsnoer moest zijn. De bestaande politieke partijen, de ARP en CHU, hielden zich in zijn ogen niet aan de Bijbelse normen. Daarom richtte ds. Kersten in 1918 de SGP op. In 1922 behaalde de partij een zetel in de Tweede Kamer. Ds. Kersten werd lijsttrekker en daarmee ook Kamerlid.

Onderwijs

In 1917 werd de Onderwijspacificatie ondertekend, waardoor openbaar en bijzonder onderwijs financieel gelijk werden gesteld. Ds. Kersten belegde in 1921 een bijeenkomst voor kerkenraden en schoolbesturen. Op die avond werd de Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs (VGS) opgericht, waar Kersten voorzitter van werd. Er werden op veel plekken in Nederland eigen scholen opgericht. De eigen scholen zag Kersten als noodzakelijk, omdat de overheid niet zorgde voor gereformeerd onderwijs. Bij zijn overlijden in 1948 bestonden er 37 ‘eigen’ lagere scholen.

De nacht van Kersten

De nacht van Kersten, van 10 op 11 november 1925, was de nacht waarin het kabinet Colijn door de SGP tot val werd gebracht via een amendement. Ds. Kersten had sinds zijn benoeming in de Kamer zijn bezwaren geuit over een post van 19.000 gulden voor de gezant bij het Vaticaan, de vertegenwoordiger van Nederland in Rome. Kersten wees erop dat Nederland hiermee macht aan de paus toekende. Het amendement was om de gelden op de begroting voor deze gezant te schrappen. Het betekende de val van het kabinet.

NSB

In 1945 werd ds. Kersten door de parlementaire zuiveringscommissie niet meer toegelaten in de Tweede Kamer vanwege zijn houding in de Tweede Wereldoorlog. Kersten had in de oorlog het verzet tegen de Duitse bezetting afgekeurd. Hij zag de oorlog als Gods oordeel, waar je je niet tegen mocht verzetten. Er zijn mensen die ds. Kersten Duitsgezind genoemd hebben en als iemand die grensde aan collaboratie en welwillend aan de NSB. Ds. Kersten riep op tot onderwerping aan de vijand. Dr. E.G. Bosma heeft in zijn proefschrift geconcludeerd dat dit niet was bedoeld als oproep tot collaboratie of pro-Duits zijn, maar dat dit wees op lijdelijkheid. Je niet actief verzetten maar Gods oordeel lijdelijk ondergaan. Bosma ontkracht ook de bewering dat de SGP stemmen heeft verloren aan de NSB.

Dogmatiek van ds. Kersten

In 1947 verscheen Kerstens ‘Gereformeerde Dogmatiek’. In dit boek, dat door uitgeverij De Banier opnieuw werd uitgegeven in hedendaagse spelling, heeft ds. Kersten de belangrijkste punten van de geloofsleer beschreven. Kerstens stijl is kernachtig en hij verwijst veel naar schrijvers uit de Reformatie en Nadere Reformatie. Het boek is te bestellen bij De Banier.

Catechismus ds. Kersten

Ds. Kersten schreef een catechismusverklaring aan het einde van zijn leven. Pas na zijn dood, in 1948, verscheen de verklaring bij uitgeverij De Banier. Hij is daar nu nog te koop, in een herziene uitgave: Catechismusverklaring van ds. G.H. Kersten in 52 preken.
Kersten schreef de verklaring van de Heidelbergse Catechismus om de leer van de Gereformeerde Gemeenten uit te leggen, nadat er scheuren waren ontstaan in de eenheid binnen de gemeenten. In de preken gaat hij o.a. in tegen de, wat hij noemde, drieverbondenleer. Met de verklaring wilde ds. Kersten de jonge generatie bewaren bij de oude, gereformeerde religie.
Zijn catechismusverklaring kwam in de vorm van 52 preken die in de gemeente konden worden voorgelezen, waarvan er veel zondagen al in De Saambinder waren verschenen. Andere zondagen werden persklaar gemaakt op basis van stenografische uitwerkingen (gemaakt door zijn zoon, theologiestudent J.W. Kersten) van catechismuspreken die hij in Rotterdam had gehouden.

Graf ds. Kersten

Ds. Kersten overleed op 66-jarige leeftijd in 1948 aan een hartstilstand. Hij werd begraven in Rotterdam, op begraafplaats Crooswijk. Op zijn graf staat een tekst uit Openbaring 14:13: ‘Zalig zijn de doden, die in de Heere sterven” en “Hij was een onvermoeid strijder voor de oude beproefde waarheid op alle terreinen des levens."
In 2018 kreeg zijn graf de monumentstatus. Dat betekent dat het graf niet kan worden geruimd en dat de zerk niet mag worden vernietigd.

Filmbeelden ds. Kersten

In 2017 doken er in de VS filmbeelden op van ds. G.H. Kersten, gemaakt door Kerstens tweede zoon.