Een wet die dit bepaalt, kwam er dinsdag door met 326 stemmen voor, 115 tegen en 42 onthoudingen. Tot nu toe waren voorplantingsmethoden, zoals in-vitrofertilisatie (ivf), in Frankrijk enkel mogelijk voor heteroseksuele paren. Lesbische stellen weken voor ivf-behandelingen uit naar buurlanden die al ruimere wetgeving kenden, zoals Spanje en België.

De aanname van de wet was het slotstuk van „negen jaar zwangerschap en een zware bevalling”, zoals Inter-LGBT, een overkoepelende organisatie van vijftig lhbt-verenigingen in Frankrijk, dinsdag verzuchtte. François Hollande beloofde al tijdens zijn presidentiële campagne in 2012 zich hard te zullen maken voor de hervorming van de wet rond de bio-ethiek. Uiteindelijk pakte diens opvolger Emmanuel Macron de thematiek pas daadwerkelijk op, wat vervolgens leidde tot een langdurig traject in de Franse Nationale Vergadering en de Senaat.

De Nationale Vergadering verklaarde zich snel akkoord, maar de voorstellen stuitten op sterke weerstand in de Senaat. Anders dan in de Vergadering domineren daar (centrum-)rechtse partijen. Senatoren dienden honderden amendementen in, die de Nationale Vergadering vervolgens weer wegstemde. Wanneer beide Kamers niet op één lijn komen, zoals nu het geval was, geeft de Franse regering het laatste woord aan de Nationale Vergadering.

Einde aan anonimiteit

De openstelling van vruchtbaarheidsbehandelingen voor lesbische stellen en alleenstaande vrouwen was het meest in het oog springende onderdeel van de wet. Ze bevat echter meer gevoelige elementen, zoals de bepaling dat zaaddonoren niet langer anoniem mogen zijn. Kinderen die met het sperma van een donor zijn verwekt moeten, als ze volwassen zijn, in staat zijn diens identiteit te leren kennen.

De wet bepaalt daarnaast dat vrouwen van boven de 30 jaar hun eicellen mogen invriezen. Deze behandeling is onder de huidige wetgeving enkel in bijzondere gevallen mogelijk, zoals wanneer een vrouw door chemotherapie onvruchtbaar dreigt te worden. Onder de nieuwe regelgeving komt er daarnaast meer ruimte voor embryonaal onderzoek.

De wet trekt een grens bij het draagmoederschap: dat blijft in Frankrijk verboden. Belangrijke tegenstanders van de wet, zoals Xavier Breton en Annie Genevard van de centrumrechtse partij Les Républicains, waarschuwden echter voortdurend voor het „onvermijdelijke” vervolg, waarbij ook dit mogelijk wordt. Mannelijke homostellen zullen namelijk gelijke behandeling opeisen.

De Franse premier Jean Castex omschreef de nieuwe regelgeving dinsdag als „een wet van vrijheid, vooruitgang en gelijkheid.” Vice-president Albéric Dumont van Manif pour Tous, een beweging die zich sterk tegen het wetsvoorstel verzet, stelde daarentegen dat „een wet die kinderen van hun vader berooft nooit een wet van gelijkheid kan zijn.” Het belangrijkste kritiekpunt van critici was dat de nieuwe wet „het individuele verlangen” boven dat van het kind plaatst.

Dumont beloofde alvast dat Manif pour Tous zich daarom blijvend tegen de wet zal blijven verzetten.

Effectuering

Ondanks het feit dat de critici uiteindelijk aan het kortste eind trokken, waren de honderden uren debat volgens de katholieke Franse krant La Croix niet voor niets. De krant schreef dinsdag in een hoofdredactioneel commentaar dat daardoor een rem is gezet op aanvullende voorstellen, zoals het mogelijk maken van ivf voor transgenders en verdere verruiming van de abortuspraktijk.

Centrum-rechtse partijen kunnen de effectuering van de wet nog ophouden door een beroep in te dienen bij de Constitutionele Raad. De regering verwacht echter dat de eerste vrouwen vanaf het einde van de zomer gebruik kunnen maken van de verruimde mogelijkheden.