Kerk & religie

„Aandacht voor Joodse volk tot zegen voor kerk”

NIJKERK – Christenen moet meer oog krijgen voor de eigen plaats van het Joodse volk, vindt de Amerikaanse gereformeerde baptist dr. Barry Horner. „Dat zal tot zegen zijn voor de kerk.”

Willem van Klinken
19 October 2010 10:03Gewijzigd op 14 November 2020 12:11
De gereformeerde baptistenpredikant dr. Barry Horner. Foto Ruben Schippers
De gereformeerde baptistenpredikant dr. Barry Horner. Foto Ruben Schippers

Om zijn stelling te onderstrepen, verwijst de 73-jarige predikant naar opwekkingen in het verleden. „Predikers als Jonathan Edwards, Robert Murray McCheyne, Horatius Bonar en Charles Spurgeon hadden veel liefde voor het Joodse volk.”

Horner, die Nederland bezoekt op uitnodiging van de George Whitefield Stichting, is geboren in Australië, maar woont sinds 1991 in de Verenigde Staten, waar hij verschillende baptistengemeenten diende. Vanwege zijn gezondheid en die van zijn vrouw is hij nu „half met emeritaat”, zoals hij zelf zegt.

De predikant heeft veel op met John Bunyan. Aan het Westminster Theological Seminary in Californië promoveerde hij op een proefschrift over ”De Christenreis” van de ketellapper. Al jarenlang verzorgt hij cursussen over de klassieker van Bunyan.

„”De Christenreis” is bij uitstek geschikt om de waarheden van de Bijbel over te dragen”, licht hij zijn opzet toe. „Vergelijk het met preken over een belijdenisgeschrift, zoals ze in sommige reformatorische kerken doen. Bunyan is onderhoudend, aantrekkelijk en soms zelfs humoristisch. Hij wil de aandacht van mensen vangen om de waarheid door te geven. Dat is belangrijk in onze tijd, waarin mensen gewend zijn aan de televisie.”

De laatste jaren houdt de Australisch-Amerikaanse predikant zich echter vooral bezig met Israël en het Joodse volk. Dat begon toen hij zich verdiepte in de kerkgeschiedenis en een „schokkende” ontdekking deed. „Van de tweede eeuw tot de twintigste eeuw toe heeft de christelijke kerk het Joodse volk op een vreselijk slechte manier behandeld. Het is echt verschrikkelijk wat je daarover leest. Joodse, christelijke en seculiere historici zijn het daarover eens. Toch weten heel veel christenen dit niet. Dat bracht mij helemaal van mijn stuk.”

Deze negatieve houding tegenover het Joodse volk heeft volgens Horner een theologische oorzaak, namelijk de vervangingstheologie. „De kerk is het nieuwe Israël, zo redeneerde men. Het land en de Joodse etniciteit zouden voor God afgedaan hebben, omdat de Joden Christus gekruisigd hebben.”

Vooral Augustinus heeft in dit opzicht een negatieve rol gespeeld, vindt Horner. „Deze kerkvader zegt dat Joden onderdrukt moeten worden om ze nederig te houden, als een voorbeeld van wat er gebeurt met degenen die Christus gekruisigd hebben. Het is echt beschamend wat hij zegt, alsof de heidenen niet ook Christus gekruisigd hebben. Je praat hier wel over de meest invloedrijke theoloog na de apostel Paulus.”

Het onderwerp liet Horner niet meer los. „Een theologische visie met zulke kwalijke gevolgen kan niet deugen. Aan de vruchten ken je de boom.” Als resultaat van zijn jarenlange studie publiceerde hij in 2007 het boek ”Future Israel. Why Christian Anti-Judaism Must Be Challenged” (Het toekomstige Israël. Waarom het christelijke anti-judaïsme afgewezen moet worden, uitg. B&H Academic).

De centrale stelling uit zijn boek is dat het Joodse volk Bijbels gezien een toekomst heeft naast de gelovigen uit de heidenen. „Het gaat er niet zozeer om of je nog een massale bekering van de Joden verwacht, dat deed Augustinus ook. Is er een blijvende plaats voor de Joodse etniciteit, de natie en het land? Daar gaat het om.”

Ook al noemt vrijwel niemand zich nog een vervangingstheoloog, deze manier van denken is nog springlevend in de Bijbel­getrouwe, evangelicale theologie, stelt Horner. „In Engeland zijn bijvoorbeeld Stephen Sizer en Collin Chapman erg invloedrijk, en in Amerika Gary Burge. De Joden mogen van hen best een plek hebben om te wonen, maar dat zou net zo goed in Afrika kunnen zijn. De Bijbel laat echter zien dat het land voor de Joden is, inclusief Jeruzalem.”

En de Palestijnen dan? „Voor de Palestijnen moet een rechtvaardige oplossing komen, maar geen staat. De Arabische landen verergeren het probleem. Gaza zou een paradijs kunnen zijn als ze dat zouden willen. Het liefst zouden deze islamitische landen Israël echter helemaal kwijt willen.”

Christenen hebben de roeping om het Evangelie ook aan de Joden te brengen, zegt Horner, maar dat moet wel op een verstandige en voorzichtige wijze gebeuren. „Als ik merk dat iemand een Jood is, vertel ik hem altijd dat ik pro Joods ben en aan zijn kant sta. Als ik iemand beter leer kennen, stel ik bijvoorbeeld de vraag of ze het Nieuwe Testament wel eens hebben gelezen. Ik hoop ook dat ze aan mij zien dat ik anders ben dan de meeste christenen, zodat ze vragen gaan stellen over mijn geloof. Hoe kunnen we Joden ooit tot jaloersheid verwekken als we hen boos maken?”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer