”Loslaten en vasthouden”
Auteur: dr. J. Stolk (red.); deel 10 in de reeks Christelijke Opvoeding
Uitgeverij: Groen, Heerenveen, 2002
ISBN 90 5030 908 9
Pagina’s: 158
Prijs: € 14,95. In de loop van de tijd zijn er al heel wat boeken geschreven over de opvoeding van kinderen: jonge kinderen, kinderen in de puberteit en ga zo maar door. Toch denk ik dat het boek ”Loslaten en vasthouden” uit de reeks Christelijke Opvoeding van uitgeverij Groen tamelijk uniek is.

”Loslaten en vasthouden” gaat over het proces van het loslaten door ouders van oudere kinderen. Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend dat dit gebeurt, maar in werkelijkheid valt het lang niet altijd mee en kan dat proces met heel wat zorgen en spanningen gepaard gaan. Niet alleen in bijzondere situaties -wanneer de kinderen een heel andere kant opgaan dan de ouders verwacht en gehoopt hadden-, maar ook in gewone omstandigheden gaat het lang niet altijd vanzelf. En toch is het loslaten en losmaken van kinderen een Bijbelse opdracht, zoals te lezen is in het eerste hoofdstuk.

In ”Loslaten en vasthouden” worden de gevoelens onder woorden gebracht die menig ouder ervaart en dat geeft een stuk herkenning. De vele (schuingedrukte) voorbeelden van gezinssituaties waarin dat losmakingsproces een rol speelt maken het boek heel toegankelijk.

In het tweede hoofdstuk worden fricties in het loslatingsproces besproken. Dit hoofdstuk is door een man en een vrouw -beiden orthopedagoog- samen geschreven. Dat is een goede aanpak, omdat mannen eenzelfde situatie vaak anders ervaren dan vrouwen. Aan de orde komen vijf fricties, een vijftal reactiepatronen van ouders die het moeilijk vinden hun kinderen los te laten. Zo moeten kinderen soms het gemis van een echtgenoot compenseren, denk aan een weduwnaar die het moeilijk vindt dat de laatste van zijn kinderen gaat trouwen. Andere ouders claimen hun kinderen heel sterk. Dat wordt natuurlijk niet zo direct uitgesproken, maar het komt zeker voor. Het kan een enorme druk op een (volwassen) kind leggen. Weer andere ouders houden hun kinderen afhankelijk. Zo wordt in dit hoofdstuk een vijftal van deze punten uitgewerkt met voorbeelden uit het leven gegrepen.

Gebed
In ”Loslaten en vasthouden” gaat het niet alleen om het losmakingsproces. Als kinderen de deur uitgaan, wil dat niet zeggen dat ze daarmee voorgoed uit het zicht van de ouders zijn. Nee, op een andere manier wordt de band toch vastgehouden, veelal in een nieuwe vorm. Dat aspect komt in het derde hoofdstuk aan de orde, interessant om te lezen. Ook al zijn je kinderen de deur uit, je taak als ouder(s) is daarmee zeker niet afgelopen. Mooi is het om te lezen dat ouders hun kinderen kunnen blijven opdragen in het gebed.

Als je kinderen het huis uitgaan en de directe opvoeding voltooid is, dan ga je als ouders vanzelf terugkijken op de opvoeding. Je slaat aan het evalueren. Het vierde hoofdstuk volgt dan ook heel logisch op het voorgaande en heeft als titel: ”Ouders kijken terug”.

Het vijfde en laatste hoofdstuk gaat over het christelijk opvoeden in een verwereldlijkte samenleving. Eerlijk gezegd vind ik dit laatste hoofdstuk, de titel van het boek in aanmerking genomen, er een beetje bijhangen. Op zich staan er heel waardevolle dingen in, maar eigenlijk was het boek na het vierde hoofdstuk al af. Aan het onderwerp van het laatste hoofdstuk had beter in een nieuw boekje kunnen worden gewijd.

Onzekere gevoelens
Ik kan het boek ”Loslaten en vasthouden” zeer aanbevelen voor ouders die in de fase zitten dat hun kind(eren) de deur uitgaat (gaan). Onzekere gevoelens die er bij ouders zijn, kunnen door het lezen van dit boek worden herkend, waardoor je er zelf als ouder ook beter mee kunt omgaan. Ook voor (volwassen) kinderen kan het geen kwaad een dergelijk boek te lezen. In deze fase van volwassen worden zijn ze zelf vaak zo ontzettend druk met van alles en nog wat in hun eigen leven, dat ze vaak niet in de gaten hebben wat het voor hun ouders betekent dat ze de deur uitgaan. Zo kan dit boek er ook toe bijdragen dat ouders en volwassen kinderen over en weer begrip opbrengen. En zo kan de band tussen hen op een nieuwe manier worden versterkt.

Van harte aanbevolen.