Nieuwe spaartaks per 2027 nog niet uit zicht
De Tweede Kamer houdt voorlopig koers om per 2027 een nieuw box 3-stelsel in te voeren. Voordat de Kamer een definitief besluit neemt over het vervolg, heeft staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit) eerst huiswerk te verrichten.
De fiscaal woordvoerders van de Tweede Kamer debatteerden donderdag met staatssecretaris Van Rij over box 3. Dit onderdeel van het belastingstelsel −waarin inkomsten uit spaargeld, aandelen, en andere soorten vermogen worden belast− heeft de achterliggende twee jaar politici de nodige hoofdbrekens gekost.
Na het ”Kerstarrest” van december 2021 waarin de Hoge Raad bepaalde dat het oude box 3-stelsel in strijd is met het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM), lag er voor de staatssecretaris van Financiën op drie fronten een opgave. Spaarders moeten gecompenseerd worden voor ten onrechte betaalde belasting, tijdelijk is er een aangepast box 3-stelsel nodig dat dient als tussenoplossing en er moet een alternatief voor de spaartaks komen voor de lange termijn.
„Ik heb niemand horen zeggen: „Stoppen met die handel”” - Marnix van Rij, demissionair staatssecretaris
Staatssecretaris Van Rij publiceerde in september 2023 een conceptwetsvoorstel voor een nieuw box 3-stelsel. Nu de reacties op de internetconsultatiefase binnen zijn, begint de tijd te dringen. Als er per 2027 geen nieuwe wetgeving van kracht is, kost ieder jaar uitstel de Staat 400 miljoen euro.
Het huidige kabinet is echter demissionair en heeft zich te verhouden tot nieuwe krachtsverhoudingen in de Tweede Kamer. Daarom legde Van Rij de fiscaal woordvoerders de vraag voor: willen jullie de parlementaire behandeling van het conceptwetsvoorstel starten?
Breed draagvlak
Uit de inbreng van PVV, VVD, NSC, BBB, GL/PvdA CDA en CU maakte Van Rij op dat er „breed draagvlak” is voor zijn plan. „Ik heb niemand horen zeggen: „Stoppen met die handel””, zei de staatssecretaris. „Ik heb ook niemand horen zeggen: „Briljant, een 10-plus met een kus van de juf”.
Van Rij zal in een brief ingaan op kritiek van de Tweede Kamer op het conceptwetsvoorstel. Die brief hij half mei naar de Kamer sturen. Eind mei, begin juni volgt er opnieuw een debat over box 3. Daaruit zal duidelijk moeten worden of de Kamer wijzigingen in het conceptwetsvoorstel wenst.
Met deze planning ligt de staatssecretaris voorlopig nog steeds op koers voor een nieuw box 3-stelsel per 2027. Eerder deze week schreef hij de Kamer dat −om 2027 te halen− het conceptwetsvoorstel uiterlijk september dit jaar bij de Kamer moet worden ingediend. De Belastingdienst, banken en verzekeraars hebben tijd nodig om zich voor te bereiden op de uitvoering, als het voorstel zou worden aangenomen.
Hoge Raad
Momenteel lopen er opnieuw meerdere cassatieprocedures bij de Hoge Raad inzake box 3. In deze zaken wordt een uitspraak van de Hoge Raad verwacht in augustus en september. De arresten zullen hoofdzakelijk consequenties hebben voor het compensatietraject en de tijdelijke tussenoplossing voor box 3, maar kunnen ook de invoering van het nieuwe box 3-stelsel vertragen.
Als het oordeel van de Hoge Raad voor de Staat negatief uitvalt, kunnen de systemen van de Belastingdienst het niet aan om én de consequenties van de arresten op te vangen én het nieuwe box 3-stelsel per 2027 in te voeren. In dit scenario krijgt een nieuw stelsel minder prioriteit dan aanvullende herstelwerkzaamheden, maakte de staatssecretaris duidelijk, en leidt het arrest tot verdere vertraging.
De Kamer is positief over het overeengekomen vervolgproces. Van de onderhandelende partijen spraken VVD, NSC en BBB steun uit.
Het conceptwetsvoorstel waar Van Rij de achterliggende jaren aan heeft gewerkt, regelt dat de daadwerkelijke inkomsten uit vermogen worden belast. Het fictief, verondersteld rendement verdwijnt. Daarnaast zal ook de waardevermeerdering van vermogen worden belast, bijvoorbeeld van vastgoed of aandelen. In het oude box 3-stelsel werd dit niet belast.
