De opperrechters hielden donderdag een hoorzitting over het beroep van Trump tegen het besluit van het hooggerechtshof in de staat Colorado om hem te diskwalificeren voor de komende presidentsverkiezingen. Het argument van dat hof was dat Trump op grond van het 14e amendement van de grondwet voorgoed moet worden uitgesloten van elk overheidsambt vanwege zijn betrokkenheid bij de Capitoolrellen. De rechters in Colorado bestempelden die rellen als een opstand.

Opvallend was dat de opperrechters donderdag nauwelijks ingingen op de vraag of Trump zich inderdaad bezighield met een opstand door zijn acties rond de aanval op het Capitool op 6 januari 2021.

De advocaat van Trump, Jonathan Mitchell, deed dat echter wel. Hij erkende dat de Capitoolrellen „beschamend, crimineel en gewelddadig” waren, maar het ging volgens hem om een rel en het was geen opstand met het doel de regering omver te werpen. „Alleen deelname aan een opstand maakt volgens het 14e amendement iemand ongeschikt voor een staatsambt.”

Jason Murray, de advocaat die het besluit van Colorado verdedigde, noemde daarentegen de diskwalificatie van Trump „noodzakelijk om de Amerikaanse democratie te behouden”.

Het punt waar de opperrechters zich op concentreerden was: heeft een individuele staat de bevoegdheid om iemand bij landelijke verkiezingen uit te sluiten? Uit hun vragen bleek dat ze hier sceptisch over zijn. Daarbij was opvallend dat de opperrechters hierin vrij unaniem zijn. Ook twee van de drie liberale opperrechters, Elena Kagan en Ketanji Brown Jackson, stellen zich op dit standpunt. Kagan suggereerde dat zo’n besluit alleen op federaal niveau genomen kan worden en niet door een staat.

De voorzitter, John Roberts, uitte zijn bezorgdheid dat wanneer de rechtbank Trump diskwalificeert, andere staten „zeer snel” kunnen besluiten om Democratische kandidaten uit de stemming te halen.

Een andere overweging van de opperrechters is dat wanneer Trump van het stembiljet wordt verwijderd, grote groepen kiezers in de kou komen te staan. Rechter Kagan zei: „Waar haalt een staat het recht vandaan om te beslissen op wie burgers mogen stemmen? Zo ontneem je kiezers het recht om zich voor de kandidaat van hun voorkeur uit te spreken.” De conservatieve Brett Kavanaugh sloot zich daarbij aan. „Kiezers verliezen dan hun stemrecht.”

Tijdens de hoorzitting kwam ook de vraag aan de orde of de grondwettelijke bepaling wel geldt voor een president. Hij wordt, in tegenstelling tot Congresleden, niet expliciet genoemd in het 14e amendement.

Het hooggerechtshof behandelt deze zaak in een versnelde procedure. Binnen enkele weken zal er een uitspraak volgen. Vooralsnog blijft Trump op het stembiljet staan en gelet op de scepsis van de opperrechters, zal dat waarschijnlijk zo blijven.