De wet gaat op 1 februari in en moet ervoor zorgen dat de opvang van asielzoekers eerlijk wordt verdeeld over alle gemeenten in het land. „Komend jaar wordt een overgangsjaar op weg naar meer stabiliteit”, zegt Schoenmaker. „Voorlopig zijn we nog niet af van de noodopvang, maar we vertrouwen erop dat, met de duidelijkheid van de wet, regio’s die nog onvoldoende asielopvang hebben snel gaan handelen.”

Schoenmaker was bij de stemming in de Eerste Kamer en noemde de uitkomst „een afronding van een intensief traject en tegelijk de start van een nieuw traject”. Sinds vorige week, toen duidelijk werd dat er een meerderheid was voor de wet in de senaat, komen er bij het COA telefoontjes binnen van gemeenten die over de asielopvang in gesprek willen.

Het COA heeft nu 159 noodopvanglocaties en 86 reguliere. De spreidingswet zorgt op termijn voor structurele, meer kwalitatieve locaties, waar volgens het COA asielzoekers in alle rust de procedure kunnen doorlopen en beginnen aan hun toekomst in Nederland of daarbuiten. Maar ook waar de COA-medewerkers onder normale omstandigheden hun werk kunnen doen.

De organisatie bereidt zich al enige tijd voor op de komst van de spreidingswet. Samen met provincies en gemeenten gaat het COA aan de slag. „Nog voor 1 februari maakt de staatssecretaris de provinciale opvangopgave en indicatieve verdeling van opvangplekken per gemeente bekend”, aldus het COA.

Komend jaar verwacht het COA een tekort aan 10.000 tot 20.000 opvangplekken. De organisatie zet eerst in op het verlengen van de opvang op locaties waarvan de looptijd afloopt, maar kijkt ook welke noodopvanglocaties en tijdelijke gemeentelijke opvang kunnen worden omgezet naar reguliere opvang. Uiteindelijk zijn er ook nieuwe locaties nodig.