Kerk & religie
Scheidend mediadirecteur Bernhard Jonker: Kerk moet iets met mogelijkheden nieuwe media

Als achttienjarige jongen bracht hij vrijwillig cassettebandjes bij mensen thuis. Veertig jaar later neemt Bernhard Jonker (58) afscheid van LPB media. „Waarom zou je niet samenwerken waar het kan? Je hoeft het niet eens te zijn over het tempo van zingen om apparatuur gezamenlijk te gebruiken.”

Bastiaan van Soest
Bernhard Jonker. beeld RD, Anton Dommerholt
Bernhard Jonker. beeld RD, Anton Dommerholt

Het gesprek met de in januari afgezwaaide directeur vindt plaats op zijn nieuwe werkplek: het kantoor van Florion, een vereniging voor gereformeerd basisonderwijs, in Zwolle. De stad is hem bekend; hij werkte er vier decennia voor LPB media, een van oorsprong gereformeerd vrijgemaakte mediaorganisatie.

Jonker deed vanaf begin jaren tachtig mee met het werk van de stichting die voornamelijk in de vrijgemaakte kerken actief was. „In 1966 werd stichting De Luisterpost opgericht door diakenen van die kerken. Doel was destijds om opnames te maken van het kerkelijk leven bij doordeweekse congressen en concerten.”

Op zondag was er de kerktelefoon, vertelt Jonker. „Maar op werkdagen waren er ook bijeenkomsten die vrijgemaakten graag bijwoonden. Wie niet kon komen en de avond toch wilde naluisteren, kon aankloppen bij De Luisterpost.”

Bandrecorder

De avonden werden opgenomen op een band die mensen thuis met een bandrecorder konden afspelen. Dergelijke avonden konden door het hele land worden gehouden. Jonker: „Het thema van zo’n avond mocht niet al te plaatselijk zijn van karakter omdat het een landelijke stichting betrof. Wat in Pieterburen gebeurde, moest ook in Rotterdam relevant zijn om opgenomen te worden.”

Naast De Luisterpost was ook stichting Bralectah actief in de vrijgemaakte kerken. Bralectah werd in 1958 opgericht en was een blindenbibliotheek, die boeken en tijdschriften uitgaf. Lang tijd bestonden beide organisaties naast elkaar.

Rond de eeuwwisseling fuseerden beide stichtingen. Het uitvoerend werk van Bralectah werd overgedaan naar de Christelijke Bibliotheek voor Blinden en slechtzienden (CBB) in Ermelo. De contacten met klanten en kerken bleven in Zwolle. De nieuwe naam Stichting Luisterpost|Bralectah werd afgekort tot LPB media.

Zolderkamer

Jonker begon zijn loopbaan toen hij nog maar net achttien jaar was. „Als vrijwilliger bracht ik cassettebandjes rond bij mensen. Ik vond dat leuk om te doen. Al snel draaide ik ook mee bij het maken van opnames tijdens concerten en congressen. Monteren en editen volgden niet lang daarna, eerst nog op mijn eigen zolderkamer.”

Na de eerder genoemde fusie werd Jonker gevraagd als directeur van LPB media. De bestuursfunctie die hij ondertussen bekleedde, legde hij neer. Op het kantoor in Zwolle werken nu vijf personeelsleden en in het land is er een groot netwerk van vrijwilligers.

Wat boeide Jonker zo aan het werk? „Je bent betrokken bij mensen die niet konden komen waar ze wilden. En de techniek trok me enorm. Ik denk eigenlijk dat dat de hoofdreden is dat ik er zo ingegroeid ben. Meedoen met maken van de opnames, daar genoot ik van. Maar ook organiseren en regelen doe ik graag.”

Mengpaneel

En georganiseerd werd er genoeg bij de stichting. „We hebben onze eigen achterban aan donateurs. Voor Steunpunt Bijbelstudie werd het blad ”Wegwijs” uitgegeven. In de loop der jaren kwamen we in heel veel kerken voor opnames. Bij Bijbelstudiedagen en de beroemde Kamper schooldagen, overal stonden onze microfoons. In de tijd van de verzuiling had iedereen zijn eigen organisatie. Nu zie je dat er veel meer samenwerking is.”

Dat laatste vindt Jonker erg belangrijk. „Vergrijzing en mentaliteitsverandering zorgen ervoor dat je wel moet samenwerken. Alle kerkelijke organisaties hebben te maken met krimp. Door samenwerken en elkaar opzoeken kun je het langer volhouden.”

Jonker beseft dat je met de hulp van geldschieters en vrijgevige donateurs lang zelfstandig kunt blijven. „Maar waarom zou je niet samenwerken waar het kan? Je hoeft het niet eens te zijn over het tempo van zingen om apparatuur gezamenlijk te gebruiken. De microfoon, alle kabels en het mengpaneel zijn overal hetzelfde. En veel regiewagens staan nogal eens stil. Dat is toch jammer?”

De nieuwe kansen van kunstmatige intelligentie (AI) fascineren Jonker. „Er komen zoveel nieuwe mogelijkheden. Je kunt er van alles van vinden, maar je kunt het niet negeren. We moeten er in de kerk ook iets mee. Hoe ga je er als christen mee om, dat is waar het altijd weer om gaat.”

Interactief

Is er in de tijd van YouTube en andere platformen nog wel iets te doen voor een mediabedrijf? Jonker knikt. Voorbeelden schudt hij moeiteloos uit zijn mouw: „Blinden en slechtzienden kunnen via hun telefoon meemaken wat de beamer weergeeft. Maar als de voorganger iets verandert, dan klopt het niet meer. Technisch is het mogelijk dat ook die groep dan een aangepaste versie krijgt van de liturgie.”

Streamen van diensten ervaart Jonker als eenzijdig. „Dan is er geen interactie. Als de mensen thuis kunnen reageren, hebben ze veel meer het gevoel van meedoen. Technisch is dat mogelijk. Mensen zullen er misschien huiverig voor zijn. Maar ik zou zeggen: kijk niet alleen naar de verkeerde kanten van techniek. Bij alle nieuwe dingen zijn bedenkingen te formuleren, maar ga de mooie kanten en kansen niet uit de weg.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer