Gemeentevernieuwing in Hrádek
De laatste jaren zoeken protestantse kerken in Tsjechië naar vernieuwing van het geestelijk leven. Om daarvan te leren en om erbij te helpen, bezochten we de gemeente in Hrádek.
Wie naar vernieuwing verlangt, moet zijn geschiedenis kennen. Bij dominee Josef zijn we daarvoor aan het goede adres; hij vertelt graag.
Hrádek ligt bij de Poolse grens. De bergen en bossen zijn er ruig en het werk in de ijzermijnen was zwaar. Na de eerste wereldoorlog woedde er nog een klein burgeroorlog. Er werd in die tijd veel gedronken.
„Onze kerk komt voort uit de luthers-piëtistische beweging”, vertelt Josef, „maar in het begin van de twintigste eeuw vond hier een grote opwekking plaats. Honderden mensen kwamen tot geloof en hun levens veranderden dramatisch. Ze zworen alcohol af.”
Huisgodsdienst
Ds. Josef laat een foto zien van een krantenpagina uit 1927, die voor twee derde gevuld is met aankondigingen van Bijbellezingen in de regio. „Overal vormden zich kleine zelfstandige groepen die bijeenkwamen om de Bijbel te lezen en te bidden. Vaak waren er ook woorden van profetie. Huisgodsdienst was een belangrijk element in het leven van de gelovigen.” Maar in de arme regio werd door hen ook elk dubbeltje omgekeerd om een kerk te bouwen en veel aan diaconaat te doen.
Andere foto’s tonen mannen en jongens in zwarte pakken, de vrouwen in lichtgekleurde jurken, gescheiden door het gangpad in de kerkzaal. „Lange tijd spraken de ouderlingen in de consistorie met elkaar af ”wie er een woord had voor de gemeente”. Enkele decennia geleden is dat afgeschaft, omdat het voor de jeugd soms te verwarrend was. De één sprak over oordeel, de ander over genade.”
beeld Leendert Wolters
beeld Leendert Woltersbeeld Leendert Wolters
beeld Leendert WoltersNa de communistische coupe van 1948 in Tsjechoslowakije wordt de gemeente voor de keuze gesteld: zichzelf opheffen of aansluiting zoeken bij een kerkgenootschap. „En zo kwamen we dus in de Církev Bratrská (Kerk van de Broeders) terecht. Dat was aanvankelijk niet makkelijk: we hadden verschillende theologische inzichten, met name rondom de gaven van de Heilige Geest. Maar in de jaren daarna zijn er wel twintig mannen uit onze gemeente predikant geworden in allerlei gemeenten in Tsjechië.”
Omdat de gemeente voortkomt uit de opwekkingsbeweging, weet ze wat vernieuwing brengen kan. En tegelijk leidt dat tot enige aarzeling, alsof ze in een niemandsland tussen het oude en het nieuwe verkeren. Ds. Josef: „Wij verkeren in een fase van biddend zoeken naar Gods wil voor ons als gemeente. Maar we geloven ook dat we opnieuw velen tot zegen mogen zijn.”
Leendert Wolters (1980) is getrouwd met Nelleke. Uitgezonden door de GZB, wonen zij met hun kinderen sinds 2013 in Praag. Leendert is werkzaam bij de Tsjechische Evangelische Alliantie en kerkplanter bij Network Praha.
