Israël geschokt
door Palestijnse
„showprocessen”

JERUZALEM – Na de executie van twee mannen die van collaboratie met Israël werden beschuldigd en de veroordeling van twee anderen, hebben de Palestijnse autoriteiten gisteren gezegd dat er meer „processen” aankomen en dat mensen die met Israël samenwerken op harde straffen kunnen rekenen.

De Israëlische premier Ehud Barak sloot zich aan bij de internationale kritiek op de executies van zaterdag, die gisteren uitgebreid op de voorpagina's van de Israëlische kranten werden getoond. De Israëlische televisie zond bovendien beelden uit van de executie van een van de twee. Het lichaam van de man schokte secondenlang na de inslagen van de kogels uit de kalasjnikovmitrailleurs die het vuurpeloton gebruikte.

Barak sprak van processen volgens de methode van de krijgsraad te velde. „Het is betreurenswaardig dat de Palestijnse Autoriteit, die als een erkend lichaam gezien wil worden, haar toevlucht neemt tot showprocessen, die ons herinneren aan donkere perioden uit de geschiedenis.”

In het zesjarig bestaan van de Palestijnse Autoriteit waren drie mensen geëxecuteerd. Met de executies van gisteren in Nablus en Gaza-stad komt het totaal op vijf. De harde aanpak van de collaboratie met Israël wordt mogelijk ingegeven door de recente acties van Israël waarbij een aantal Palestijnse terroristen werd ombracht.

Alam Bani Odeh (25) en Majdi Makawi (28) erkenden voor hun veroordeling Israëlische eenheden te hebben geholpen bij een autobomontploffing en bij een schietpartij nabij een controlepost. Bij die acties kwamen vorig jaar november een Palestijnse bommenmaker en een leider van de Fatah-factie van Yasser Arafat om het leven.

Een Palestijns executiepeloton maakte in Nablus op de Westoever een einde aan het leven van Bani Odeh ten overstaan van honderden toeschouwers. De Palestijnse minister van Justitie, Khaled Qidreh, verdedigde de processen en zei dat de verdachten een advocaat en een „eerlijk proces” was aangeboden.

De afgevaardigde Farez Kadura, voorzitter van het Palestijnse mensenrechtencomité, was kritischer: „Onder andere omstandigheden, in de toekomst als wij een democratisch land hebben, krijgen zij alle rechten in de rechtbank en dan zullen zij een eerlijk proces hebben”, zei hij tegen de Israëlische televisie. „Maar onder de huidige omstandigheden, als Israël deze mensen stuurt om zonder proces te moorden, zoals recent weer vaak is gebeurd, kunnen zij natuurlijk niet veel anders verwachten.”

Qidreh sprak Israëlische mediaberichten tegen dat nog vijftien collaborateurs binnenkort terecht moeten staan, maar hij suggereerde wel dat er meer processen te verwachten zijn. „Wij hebben veel zaken en in veel van die zaken leidt het bewijs naar een eindconclusie”, zei hij.

Enkele uren na de executie werden twee andere mannen na een slechts vijf uur durend proces door een staatsveiligheidsrechtbank in Bethlehem ter dood veroordeeld en kregen twee anderen levenslang. De vier zouden betrokken zijn geweest bij een Israëlische raketaanval waarbij een Palestijnse commandant omkwam. De twee ter dood veroordeelden kunnen alleen nog gratie vragen bij Arafat, die met alle executies moet instemmen.

Effectief
Gideon Ezra, een lid van de Israëlische Likudpartij van Ariel Sharon, zei dat Israël meteen het vredesoverleg moet afbreken in reactie op de executies. Israël en de Palestijnen verklaarden gisteren niettemin de gesprekken over veiligheidskwesties en politieke aspecten de komende dagen te willen voortzetten. Het doel van de gesprekken is een einde te maken aan het geweld in het Midden-Oosten.

Israël heeft eerder erkend achter de dood van Palestijnse leiders te zitten die verantwoordelijk gehouden worden voor de Palestijnse opstand. De onderminister van Defensie, Ephraim Sneh, noemde die commandoacties „effectief, precies en rechtvaardig.” Gisteren zeiden Israëlische zegslieden echter dat minister van Justitie Elyakim Rubinstein een onderzoek had ingesteld en nergens had kunnen vaststellen dat Israëlische commando's opzettelijk Palestijnen doden.

Premierschap in zicht voor Sharon