Voorpagina 19 oktober 2000

Israël pakt daders lynchpartij op

Albright hoopvol
over Midden-Oosten

Van onze buitenlandredactie
JERUZALEM – Israël en de Palestijnse Autoriteit hebben gisteren schoorvoetend de eerste concrete initiatieven genomen die een einde moeten maken aan de onlusten in de Palestijnse gebieden. De Palestijnse leider Arafat en de Israëlische premier Barak gaven daarmee gehoor aan het dinsdag in Egypte gesloten akkoord. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, verklaarde gisteravond dat de eerste stappen op weg naar het beëindigen van het geweld tussen Israël en Palestijnen na de topconferentie bemoedigend zijn.

De Amerikaanse bewindsvrouw zei voorzichtig optimistisch te zijn. „Ik denk dat we het begin zien van de resultaten bereikt in Sharm.” De recente ontwikkelingen vormen een voorzichtige aanmoediging voor hetgeen we doen. Naar mijn mening moeten we voorzichtig, stapje voor stapje doorgaan, aldus Albright.

Hooggeplaatste Israëlische en Palestijnse veiligheidsfunctionarissen kwamen niettegenstaande aanhoudende spanningen bijeen in een poging methoden te vinden om de toezeggingen gestand te doen die op de crisistop in Egypte zijn gedaan aan de Amerikaanse president Bill Clinton. Op de top is onder meer overeengekomen dat Israël zijn troepen en tanks uit de gebieden zal terughalen waar zich voortdurend botsingen voordoen en zijn belegering van Palestijnse steden zal staken. De Palestijnen hebben beloofd op te houden met het onder vuur nemen van Israëlische stellingen.

Israël nam inderdaad meerdere maatregelen om de situatie voor de Palestijnen te verbeteren. Zo werd een einde gemaakt aan de afzetting van veel Palestijnse enclaves, die ertoe had geleid dat veel Palestijnen hun dorpen en steden niet konden verlaten. Ook werd de heropening van het vliegveld van Gaza en de grensovergangen met Egypte en Jordanië toegestaan. De algehele vergrendeling van de Palestijnse gebieden bleef evenwel gehandhaafd.

De Israëlische onderminister van Defensie Ephraim Sneh zei dat Israël het bestand alsnog zal verwerpen als de onrust aanhoudt. Hij wees erop dat het heel goed mogelijk is onderscheid te maken tussen „sporadische gebeurtenissen” en „een golf van geweld die door de Palestijnse leiding wordt gedirigeerd.”

De Israëlische premier Ehud Barak zei eerder voor de televisie dat zijn strijdkrachten „scrupuleus” zouden pogen het geweld te beëindigen en verder bloedvergieten te voorkomen, maar voegde daaraan toe dat dit zou afhangen van de Palestijnen. Barak beloofde dat hij de Israëlische tanks uit de Palestijnse gebieden zou weghalen als het geweld binnen 48 uur zou stoppen. De Israëlische radio kondigde aan dat gisteren al een aantal tanks zou worden teruggetrokken.

Arafats Palestijnse Autoriteit bevestigde de afspraken met betrekking tot het bestand en gaf een verklaring uit waarin werd gezegd dat „strikte orders” waren gegeven om het bestand na te leven. De oproep leek speciaal gericht tot Arafats Fatah, waarvan enkele milities de leiding lijken te hebben genomen in de aanvallen op Israëlische stellingen. Sommige militieleiders leken te willen volharden in de opstand, maar anderen stelden zich duidelijk gematigder op dan voorheen.

Arrestatie
Ondanks de oproep van Arafat het staakt-het-vuren met Israël te respecteren, openden gisteren Palestijnse militieleden het vuur op Israëlische militairen. Op verscheidene punten op de Westoever en in de Gazastrook ontstonden opnieuw botsingen tussen Palestijnse stenengooiers en het Israëlische leger.

Bij de nieuwe botsingen raakten enkele tientallen Palestijnen gewond. Een Israëlische militair liep letsel op door een brandbom die werd gegooid bij een confrontatie in de omgeving van de Joodse nederzetting Kfar Darom in de Gazastrook. Er werden schietpartijen gemeld in Hebron, bij Bethlehem en bij Ramallah. De Joodse nederzetting Psagot bij Ramallah, waar het de afgelopen dagen rustig was gebleven, werd beschoten.

De Israëlische radio meldde de arrestatie van acht Palestijnen die betrokken waren bij de lynchpartij in Ramallah, waarbij vorige week twee Israëlische soldaten de dood vonden. Een van de arrestanten zou de Palestijnse man zijn die na de moorden triomfantelijk zijn bebloede handen toonde voor de camera's.

Palestijnse politiewoordvoerders wilden slechts kwijt dat Israëlische manschappen de afgelopen dagen tientallen Palestijnen uit dorpen rond Ramallah hadden opgepakt. Zij zeiden niet te weten of zich onder de arrestanten personen bevinden die hebben deelgenomen aan de moordpartij.

De mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties is gisteren haar spoedzitting begonnen over de botsingen in de Palestijnse gebieden. Arabische landen dienden een in krachtige bewoordingen gestelde resolutie in. Westerse ambassadeurs benadrukten dat het nu belangrijk is geen olie op het vuur te gooien.

Zie ook:
Dossier ”Ontwikkelingen Midden-Oosten”

EU bedelt om rol in Midden-Oostenproces

Barak overweegt scheiding als alternatief voor vrede