Voorpagina 11 april 2000

D66 en GL willen snel notitie

Premier Kok
bereid tot debat
over monarchie

Van onze redactie politiek
DEN HAAG/GRONINGEN – Premier Kok is voorstander van een open discussie over de monarchie. „We moeten daar niet besmuikt of paniekerig mee omgaan.”

De premier zei dit gistermiddag na zijn wekelijkse gesprek met de Koningin op Paleis Noordeinde. Kok zei afgelopen vrijdag nog in reactie op de voorstellen van D66'er Th. de Graaf dat hij niet van plan was „ook maar iets te wijzigen in de staatsrechtelijke positie van het staatshoofd.”

In het NOS-Journaal zei Kok gisteravond dat praten over de monarchie en de wijze waarop die wordt ingevuld, bij deze tijd past. Hij voegde daaraan toe geen moeite te hebben met de discussie, maar liet blijken niet achter de zienswijze van De Graaf te staan. „De plaats van de Koningin in ons bestel is duidelijk. Ze is lid van de regering, maar de minister-president is voor het hele beleid verantwoordelijk. Er is geen democratisch gat”, vindt Kok.

De Graaf is wel van mening dat de politieke macht van het staatshoofd moet worden teruggedrongen. De Koningin hoort wat hem betreft niet thuis in de regering en de Raad van State en zou geen bemoeienis moeten hebben met kabinetsformaties.

Linten knippen
De D66-leider lichtte zijn standpunt gisteren toe in een college op de Groningse universiteit. Samen met GroenLinks-leider Rosenmöller riep hij Kok op binnen zes maanden met een notitie te komen over modernisering van het koningschap, zodat Kamer en kabinet daarover met elkaar in discussie kunnen gaan.

In het koor van de voorstanders van modernisering heeft zich vandaag de eerste liberaal gevoegd. Rechtsfilosoof P. Cliteur, hoogleraar in Leiden en adviseur van VVD-leider Dijkstal, zegt vandaag in Trouw dat de Koningin niet meer de Troonrede mag uitspreken. Daardoor wordt maar de indruk gewekt dat zij de „baas in Nederland” is. Haar taak dient zich in de kern te beperken tot het doorknippen van linten.

Ongeloofwaardig
Oud-senator H. Wiegel noemt de actie van De Graaf om de positie van het koningshuis aan de orde te stellen „ondoordacht of kamikaze.” Dat liet hij gisteren weten in Het Elfde Uur, een tv-programma van de EO. „Mijn opvatting is dat nu meneer De Graaf dat heeft gezegd, hijzelf die zaak in de Tweede Kamer aan de orde moet stellen, anders is hij ongeloofwaardig.”

Nieuw dossier:
Monarchie ter discussie

Zie ook:
Gemorrel aan de monarchie

De invloed van de Koningin