Dit artikel is partnercontent.
„Spijt, schaamte? Bij God kun je altijd opnieuw beginnen!”
Ze werd geboren in een groot gezin, ging naar een christelijke school en mocht op haar 12e kiezen of ze naar de kerk bleef gaan. Omdat ze „de verhalen mooi vond”, deed ze dat. Op haar 17e trouwde ze om haar ouderlijk huis te ontvluchten, maar dat huwelijk strandde al snel. Ook de „nieuwe start” bracht geen vreugde, sterker nog: ze werd op een avond door drie mannen verkracht. Later bleek ze zwanger. Wat moest ze met de baby? Jos Leijenhorst, directeur Pro Life Zorgverzekeringen, praat met Jannie Schasfoort over dood, (nieuw) leven en geloof.
Een aangifte tegen haar ex-man wegens ontucht met een minderjarige vormde de directe aanleiding om hem te verlaten, vertelt Jannie Schasfoort. „De politie vertelde me wat voor soort man hij was: een seksverslaafde, die al een heel verleden achter zich had, en alles deed wat verboden was. Ik had dat nooit zo sterk ervaren: als je eenmaal in die wereld zit, ga je heel veel dingen normaal vinden. Dat mannen ongevraagd aan je zitten, bijvoorbeeld.”
Wegens doodsbedreigingen door haar man kreeg ze van de politie bescherming. Om haar ex nooit meer te zien, ging ze in een flat in een andere plaats wonen. Ondanks alles bleek ze ook daar niet veilig. „Heel vaak werd ik achtervolgd vanuit de cafetaria waar ik werkte”, aldus Jannie. „Er werden vreselijke dingen met me gedaan. De details zal ik maar achterwege laten. Ik voelde me zo smerig en zo eenzaam en was zo bang. Ik werd bedreigd dat ik mijn mond moest houden, want anders…”
Een nieuwe verhuizing naar weer een andere woonwijk hielp ook niet. „Het verleden bleef me achtervolgen. Ik kwam op een avond terug van de jeugdvereniging en fietste het laatste stukje alleen. Bij de flat stonden drie mannen en die hebben me om beurten verkracht. Wie dat waren, weet ik nog steeds niet. Ik heb toen een tijd gehad dat het me allemaal niks meer kon schelen en wilde niet meer leven. Ik was boos op God, op iedereen. Het was een eenzame, angstige tijd, maar God zag me wel.”
Schuld
Niet lang erna kwam er iemand van de jeugdleiding langs, vertelt Jannie verder. „Ik vertelde haar een stukje van mijn verhaal en dat ik dacht dat ik zwanger was. Die morgen ben ik bij de dokter geweest en die middag moest ik terugkomen om de uitslag te horen. Ik wist dat ik zwanger was en dat God voor me zorgde, wat er ook gebeuren zou. Hij was en is er, dat zie ik aan mijn dooptekst. Dat is Jeremia 1:19: „Al zullen ze tegen u strijden, zij zullen u niet overmogen, want Ik ben bij u, luidt het woord des Heeren, om u te bevrijden.” God was erbij in deze situatie en Hij laat nooit los wat Zijn hand is begonnen.
Er zijn mensen geweest die me niet geloofden, zelfs mijn moeder vond dat het mijn eigen schuld was. Ik heb zelf ook jaren gedacht dat alles mijn schuld was. In die tijd was God heel dichtbij en ik hoefdeme niet te rechtvaardigen. God wist en weet alles van mij. Hij is mijn Rechtvaardiger.
In 1986, op mijn 26e ,werd mijn dochter geboren. Ik noemde haar Simone Talita, naar Markus 5:41: „Meisje, ik zeg je, sta
op.” Op het geboortekaartje stond: „Hij zal zegenen wie de Heere vrezen, kleinen zowel groten (Ps. 115:13).”
Wat is voor jou de reden om dit aangrijpende verhaal te delen?
„Ik spreek regelmatig vrouwen voor wie praten over abortus en verkeerde seksualiteit nog steeds taboe is. Velen van hen zeggen dat grensoverschrijdend gedrag van mannen hun eigen schuld is. Dat zij zelf aanstoot hebben gegeven of zich niet goed hebben gekleed. Ze zakken steeds verder weg in die schuldgevoelens. Ze trekken zich terug en worden eenzaam. Ik wil dat graag doorbreken. Je bent niet schuldig, als je verkracht bent.
Verder denken mensen vaak dat verkrachting en abortus dingen zijn die vooral in de Randstad en Amsterdam spelen, maar dat is niet zo. Het gebeurt ook hier, in Twente, achter gesloten deuren. Ook binnen de christelijke wereld en de kerk.”
Het lijkt me heel lastig om hier nu weer over te praten. Hoe is dat voor jou?
„Ik ben meer bezig met de vraag of mijn verhaal goed overkomt dan met de beleving van alle gebeurtenissen uit het verleden. Het geloof is in dat opzicht voor mij van heel grote betekenis. Als ik het geloof niet had, was ik er niet meer geweest. Maar natuurlijk is mijn leven geen gemakkelijke weg geweest.”
Hoe ben je precies met God in aanraking gekomen?
„Tot aan de scheiding van mijn ex-man kende ik God wel, maar had ik niet echt een levende relatie met Hem. Ik dacht dat op een avond de bel bij mijn voordeur ging en dat de mannen die mij steeds lastigvielen weer voor de deur stonden. Ik deed niet open en schreeuwde onder de schemer-lamp tegen God: „Als U er bent, help me dan!” De deurbel bleef rinkelen. Ik liep er voorzichtig heen en keek door het oogje
wie er stond. Het was mijn neef, die ik in geen jaren gezien had, en die ook gelovig was. Het was op dat moment een verhoring van mijn gebed. Ik ben die avond, toen hij weg was, op mijn knieën gegaan en heb mijn hart aan de Heere gegeven.”
Wat veranderde er in je leven en in jou?
„Ik ervaarde heel sterk dat God echt bestond en dat er mensen om me heen waren die wél van me hielden. Kort gezegd: dat er liefde bestond zonder dat er iets móést, zonder bijbedoelingen.”
En juist toen had die verkrachting plaats…”
„Klopt. Ik was helemaal terug bij af, sloot me maanden op en liet niemand binnen. Het heeft jaren geduurd voordat ik mensen weer volledig durfde te vertrouwen. Maar God zag me wel en liet me niet los.”
Wat was je eerste reactie toen je ontdekte dat je zwanger was?
„Vóór de test had ik maar één gedachte: ik wil niet zwanger zijn. Ik heb nooit gezegd dat ik het kindje niet wilde, ik wilde niet zwanger zijn. Toen ik wist dat ik in verwachting was, heb ik het kindje meteen welkom geheten. De gedachte aan abortus is nooit door mijn hoofd gegaan.”
Veel vrouwen zouden in zo’n situatie misschien wel aan een abortus denken. Waarom jij niet?
„Ik wist dat er leven in me groeide en daar horen wij niet aan te zitten. Ook dit leven is door God gemaakt. Lees psalm 139 maar eens.”
„De gedachte aan abortus is nooit door mijn hoofd gegaan”
Hoeveel steun rond die beslissing heb je aan je omgeving gehad?
„Dat verschilde per persoon. Er waren christenen in mijn gemeente die zeiden: „Waarom laat je geen abortus plegen? Het kind is immers ontstaan uit een verkrachting en dan mag je het weg laten halen.” En mijn moeder reageerde met de woorden: „Je zult het zelf wel uitgelokt hebben.”
Kun je je voorstellen dat vrouwen in dezelfde situatie een andere keuze maken?
„Als ze de Heere niet kennen, wel ja, want het is een moeilijke weg die je moet gaan. Maar als christen geloof ik dat er leven in je groeit en dat je er niet alleen voor staat.”
Welke hulp hebben vrouwen die onbedoeld zwanger zijn geraakt nodig?
„Mensen om hen heen die hen echt begrijpen, die hetzelfde hebben meegemaakt. Mensen die je kunt vertrouwen. Aan hen durf je het makkelijkst je hele verhaal te vertellen. Dat merk ik bij mezelf. Ik deel best weleens stukjes, maar er zijn er maar weinig die mijn hele verhaal kennen.
Het moeten ook personen zijn die goed kunnen luisteren en niet meteen oordelen. Anders voel je als vrouw nog meer schaamte en schuld. Zeker als het christenen zijn die je veroordelen.”
Hoe is en was het voor jouw dochter om met zo’n moeilijke ontstaansgeschiedenis op te groeien?
„Ze is erg met de vraag bezig geweest: „Wie ben ik nou en waar kan ik op vertrouwen?”. Het was een moeilijke zoektocht voor haar. Toen ik zelf een paar keer goed ziek was, stelde ze me de vraag: „Als jij er niet meer bent, wie heb ik dan nog?”. Toch heeft ook zíj ervaren dat God
er voor haar was en is. Ook zíj heeft ervoor gekozen om haar biologische vader te vergeven. Het is niet makkelijk voor haar geweest. Zo was haar eerste zwangerschap confronterend. De vraag naar erfelijke ziektes bijvoorbeeld, kon ze niet volledig beantwoorden. Tegelijk is ze dankbaar dat ze een vader heeft gekregen die ook echt haar vader is, en haar nooit anders heeft behandeld.”
Hoe sta jij zelf na al die jaren tegenover je verkrachters?
„Ik heb ze vergeven. Dat is echt de rode draad in mijn leven na mijn bekering. Als je de daders niet vergeeft, dan blijven die negatieve gebeurtenissen en gevoelens aan je hangen.”
Wat is vergeven precies?
„Het is een wilsbesluit. Het is je gevoelens van wrok en bitterheid bij de Heere brengen. Dat is echt nodig, want als je dat niet doet, dan blijf je er je hele leven mee zitten.
Een jaar of twee geleden kwam ik iemand tegen die in het verleden verkeerd met me was omgegaan. Ik vroeg me af hoe het met hem zou gaan als hij voor de Heere zou moeten verschijnen. Die vraag liet me niet los en ik besloot hem een brief te sturen.
Daarin schreef ik dat ik hem vergeven had en dat het goed zou zijn als hij het in orde met de Heere zou maken.”
Waarom is het gesprek tussen de voor- en tegenstanders van abortus zo verhard?”
„Mensen willen nu eenmaal beslissen over hun eigen leven. Neem deze coronatijd, waarin heel veel burgers zeggen: „Ik vind dit, dus het moet zo. Ik heb recht op mijn eigen vrijheid.” Mensen willen helemaal zelf beslissen over leven en dood. Over het einde ervan én over het begin.”
Wat zou je willen zeggen tegen vrouwen die op dit moment onbedoeld zwanger zijn?
„Het eerst wat in me opkomt, is: ga praten met iemand die je begrijpt en zoek ook hulp bij professionals. Grijp niet te snel naar de ‘oplossing’ van abortus: het is niet één generatie die daardoor geen leven krijgt, maar het raakt ook de generaties die erna hadden kunnen komen. Als ík ervoor had gekozen, had ik nu mijn Simone en mijn kleinkinderen, op wie ik stapelgek ben, niet gehad. Ik zie hen echt als de kroon op de schepping.”
En tegen vrouwen die wel voor een abortus hebben gekozen?
„Als je rondloopt met gevoelens van spijt of schaamte, weet dan dat er een vergevende God is. Bij Hem kun je altijd opnieuw beginnen.”
Pro Life op de bres voor het leven
Ik snap dat een onbedoelde zwangerschap heel ingrijpend kan zijn. Als er sprake is van wanhoop of gebrek aan perspectief, kan ik begrijpen dat bij sommigen de gedachte aan abortus opkomt. Het leven en de autonomie van de moeder zijn heel kostbaar. Tegelijk laat dit artikel zien dat er ook bij onbedoelde zwangerschap sprake is van leven. Leven dat zelf geen stem heeft. Leven dat óók bestaansrecht heeft. Als we dat accepteren, moeten we elkaar kunnen vinden in de ambitie: zo min mogelijk abortussen. Het liefst geen.
Om dat doel te bereiken is er meer aandacht nodig voor het voorkómen van onbedoelde zwangerschappen. En moet er betere hulp komen voor onbedoeld zwangere vrouwen. Want hoe kun je in de heftige emotie, met tijdsdruk en mogelijke druk van derden, de gevolgen van je keuze overzien? Het verhaal van Jannie toont hoe belangrijk het is dat we de gebrokenheid van het leven onder ogen zien. Juist door een ander vast te houden tijdens de moeilijke momenten van het leven, kunnen we voor elkaar van betekenis zijn.
Jos Leijenhorst,
directeur Pro Life Zorgverzekeringen
----------------------------------------------------------
Kijk voor meer informatie, ook voor hulp, op .
Contactgegevens Pro Life
033-422 81 88