Ministep

De autoped is al lang niet meer voorbehouden aan kinderen. Veel volwassenen hebben de step ontdekt – als uitdrukking van het moderne levensgevoel: mobiel, efficiënt, flexibel en flitsend. Met een step kom je overal. Je hoeft niet langer in de file te staan; op de bus hoef je niet meer te wachten.

Een tweede reden om de definitie bij te stellen is dat de autoped niet per se meer ”een plankje op twee kleine wielen met stuurstang” is. Steps zijn er in allerlei variaties: grotere en kleinere, met twee kleine wielen en met klein en groot wiel, met en zonder motortje, goedkope en dure.

Loopmachine
De step gaat al heel wat jaren mee. In 1817 ontwerpt een Duitser een autopedachtig vervoermiddel. Zijn landgenoten noemen het, ietwat smalend, een loopmachine. Niet helemaal onterecht: De step heeft veel weg van een fiets, maar een die veel te hoog is om op te gaan zitten.

Een eeuw later vindt de Amerikaan Converse de eerste echte vouwstep uit, bedoeld voor kinderen. Later ontwikkelt Converse ook een model voor ouderen: de Coaster. Het vouwmechanisme van de step plaatst hij aan de onderkant van het stuurhuis.

Een autoped kost in 1933 6 gulden. Het wat meer geavanceerde model gaat voor 8 gulden de deur uit.

Ongekend populair wordt de step in de jaren veertig. Advertenties melden dat het vervoermiddel goed is voor de ontwikkeling van de spieren voor kinderen van vier tot vijftien jaar.

Dat laatste zal nog zo zijn. Toch is de moderne step eigenlijk niet meer voor kinderen bedoeld. Hij wordt hun zelfs ontraden. De Stichting Consument en Veiligheid waarschuwde er begin dit jaar voor dat de razend populaire ministep –vorig jaar werden er tienduizenden verkocht– de gebruiker een hoop narigheid kan bezorgen. Vooral kinderen onder de veertien jaar maken veel ongelukken. De steps, zeker die van het goedkopere soort, zijn erg gevoelig voor trillingen. De wieltjes komen gemakkelijk in een spleet tussen de trottoirtegels terecht. Het stuurtje is iets té wendbaar. Beter is dus om toch maar een wat duurdere step met een groter voorwiel aan te schaffen.

De uitvinder van de hedendaagse autoped –degene dus die het idee step nieuw leven inblies– is Sieghart Straka. Deze Duitse ingenieur gaat vaak laat naar bed en komt als gevolg daarvan nogal eens te laat op zijn werk. In 1993 monteert hij twee sets skateboardwielen onder een aluminium plaat en plaatst daarop een opklapbare metalen stok. Na enkele maanden van experimenteren –zijn eerste model heeft bijvoorbeeld nog geen rem– gaat hij op de vouwstep naar zijn werk. ”Ciro” noemt hij hem.

Op het moment dat de Ciro zijn doorbraak beleeft, in 1997, stelt Wim Ouboter de ontwerper voor, samen te werken. Ouboter slaagt erin een licentie van Straka te kopen om de vooras zelf te ontwikkelen. Zo ontstaat de ”Kickboard”.

De handgemaakte driewielige Ciro is kwalitatief veel beter dan de Kickboard en zeker dan de populaire tweewielsteps, de zogenaamde micro's. Die laatste groep, al te koop voor vijf tientjes bij de speelgoedwinkels, is verantwoordelijk voor veel ongelukken.

Micro's zijn gemaakt van aluminium en uitgerust met polyurethaan softwielen met ABEC 5-lagers. Van het ABEC-nummer geldt: hoe hoger, hoe beter de lagers. ABEC 1-4-lagers zijn vooral te vinden in de goedkope imitatievouwsteps.

Lagers worden getest op minimaal 10.000 omwentelingen per minuut. Als iemand 20 kilometer per uur stept –en sneller lukt de meeste steppers toch niet– maken de wielen van de step meer dan 1300 omwentelingen per minuut. Het tempo van de gemiddelde stepper is dus geen zware belasting voor de lagers.

Waren de vroegere versies van de autoped (de modellen van vorig jaar of daarvoor) over het algemeen uitgerust met 100 millimeter wielen, de versies die dit jaar verschijnen hebben grotere wielen – tot 150 mm. In de toekomst zullen er steeds meer vouwsteps met luchtbanden op de markt komen. Deze liggen beter op het wegdek.

Op alle vouwsteps zit een rem. Een meer of minder goede. De micro vouwsteps hebben een spatbord op het achterwiel, dat tegelijk als traprem dient. De duurdere vouwsteps zijn vaak voorzien van een handrem en sommige modellen –bijvoorbeeld de Kickbikes– hebben een voor- en een achterrem.

De stephausse is inmiddels wel over zijn hoogtepunt heen. Stepverhuurder Vincent Gooiker uit Hengelo verwacht dat „mensen steeds meer voor kwaliteit zullen kiezen. De Kickbikes, met een groot 28 inch-voorwiel en een klein 18 inch-achterwiel, zijn stukken veiliger en gezonder dan de rommelsteps die je bij de speelgoedwinkel koopt.” Ze zijn dan ook een stuk duurder.