Voorpagina 29 november 2000

Dossier Crisis Midden-Oosten

Israël krijgt vervroegde verkiezingen

Van onze buitenlandredactie
JERUZALEM – Het Israëlische parlement heeft gisteravond met overgrote meerderheid gestemd voor vervroegde verkiezingen. Premier Ehud Barak was in het voorafgaande debat in de Knesset onverwacht overstag gegaan. Hij ging akkoord met de nieuwe verkiezingen, daarmee het risico nemend dat de bevolking hem en zijn regering wegstemt en zo een einde maakt aan het vredesbeleid.

Baraks partij Eén Israël en de oppositionele Likud-partij zijn vanmorgen bij elkaar gekomen om een verkiezingsdatum vast te stellen. Als mogelijkheden worden 1 en 8 mei genoemd. Barak zelf had aangegeven meer tijd te willen, voordat de stembusgang –twee jaar eerder dan gepland– kan worden gehouden.

Helemaal zeker dat er verkiezingen komen is het nog niet. De gisteren aangenomen wet daartoe moet ook in tweede en derde termijn nog worden goedgekeurd, wat Barak enige politieke speelruimte geeft. Likud-leider Ariel Sharon zei vanmorgen dat hij toch weer met Barak over de vorming van een regering van nationale eenheid zal gaan praten als de premier hem dat vraagt. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat Barak daartoe bereid is. Gisteren nog sloot hij een coalitie van Eén Israël en Likud uit, omdat Sharon heeft gezegd alleen in de regering plaats te nemen als hij vetorecht krijgt over alle concessies die Barak aan de Palestijnen doet.

Joseph Lapid van de seculiere Shinui-partij verklaarde eerder gisteren nog dat Barak en Sharon een principeakkoord hadden bereikt over de vorming van een nationaal noodkabinet. Dit bleek later niet correct te zijn.

Barak, die anderhalf jaar geleden een klinkende verkiezingszege boekte op toenmalig Likud-premier Benjamin Netanyahu, maar in de peilingen nu achterligt op zowel Netanyahu als Sharon, toonde zich strijdlustig in de Knesset. „Ik heb verkiezingen altijd gewonnen.” Maar degene die het land „in deze tijd van nood” in een verkiezingsproces stort, „laadt wel een zware verantwoordelijkheid op zich”, waarschuwde hij.

Enige kans
Israëlische commentatoren zeiden dat Baraks enige kans het sluiten van een vredesovereenkomst met de Palestijnen is. „Ehud Barak gaat de verkiezingen in zonder regering, zonder een meerderheid in de Knesset, zonder een meerderheid in de opiniepeilingen en zonder een meerderheid van de bevolking”, schreef politiek analiste Hanan Crystal. „Hij kan maar één punt maken: is hij in staat om voor de verkiezingsdag een overeenkomst te sluiten met Yasser Arafat.”

De Palestijnse onderhandelaar Nabil Shaath zei te hopen dat er nog voor de verkiezingen een vredesakkoord wordt bereikt. Shaath wees erop dat Barak nog zes maanden te gaan heeft en zich in dat tijdsbestek met een serieus vredesbeleid kan profileren als de kandidaat van de vrede. Volgens de Palestijnen moet het mogelijk zijn met Barak vrede te sluiten, ondanks diens harde beleid van de afgelopen twee maanden. Barak zelf zei in de Knesset dat vrede met de buurlanden zijn hoogste prioriteit blijft, maar dat hij „niet bereid is tegen iedere prijs vrede te sluiten.”

In Egypte is een 34-jarige man gearresteerd wegens spionage voor Israël. Een andere verdachte, een Rus, is ook in de zaak aangeklaagd, maar hij is niet in Egypte en voortvluchtig.

Een springstofspecialist van de radicale islamitische groepering Hamas die vorige week op de Westelijke Jordaanoever werd vermoord, werkte aan de productie van chemische wapens. Dat heeft de Palestijnse krant Al-Hayat Al-Jadida gisteren gemeld.

Ibrahim Beni Ouda kwam op 23 november om het leven door een autobom nabij Nablus. Volgens de krant zou Ouda een chemisch wapen hebben geproduceerd dat in staat zou zijn om duizenden Israëliërs te doden.

Zie ook:
Politiek einde van Barak lijkt nabij