Voorpagina 3 januari 2000
Zie ook: Rusland in de greep van president Poetin

Poetin waarnemend president Rusland

Wereldleiders prijzen
afgetreden Jeltsin

Van onze buitenlandredactie
MOSKOU/WASHINGTON – De Amerikaanse president Clinton heeft zaterdag tien minuten getelefoneerd met de nieuwe Russische president Vladimir Poetin en hem gelukgewenst met de opvolging van Boris Jeltsin. In het gesprek zei Clinton dat Poetin „een goed begin” heeft gemaakt en dat de wisseling „bemoedigend is voor de democratie in Rusland”, aldus woordvoerder Joe Lockhart.

Lockhart zei dat tussen de twee landen punten van zorg blijven bestaan, met name over het Russische militaire optreden in Tsjetsjenië. De twee leiders hebben in het verleden twee goede gesprekken gevoerd, maar die waren te kort geweest om er conclusies aan te verbinden over de onderlinge verstandhouding, zei Lockhart. Een eventuele ontmoeting tussen Poetin en Clinton was niet ter sprake gekomen, zei hij.

Jeltsin maakte vrijdag onverwacht zijn aftreden bekend. Poetin werd tot de presidentsverkiezing van 26 maart tot waarnemend president benoemd.

Ook andere westerse en Aziatische bewindslieden prezen vrijdag de rol die Jeltsin de afgelopen jaren heeft gespeeld.

De Britse premier Blair prees de resultaten die Jeltsin heeft behaald. „Door het leiderschap van Jeltsin is de wereld een veiligere en stabielere plaats geworden”, aldus Blair. „Boris Jeltsin heeft een cruciale rol in de geschiedenis van Rusland gespeeld. Hij heeft het land door een zeer moeilijke en pijnlijke overgangsfase van het communisme naar democratie geleid.”

„Man op de tank”
Voor de Nederlandse minister Van Aartsen blijft de afgetreden Russische president „de man op de tank”, in een verwijzing naar zijn optreden in 1991 tegen de coup van een aantal conservatieve politici tegen toenmalig Sovjetleider Gorbatsjov. „Dat is het moment waarop hij de democratie in de Russische Federatie heeft gered.”

De Franse president Chirac was eveneens vol lof over zijn Russische oud-ambtgenoot. In een persoonlijke brief aan Jeltsin sprak hij van sterke banden tussen hem en de Russische leider, en beloofde de samenwerking met Rusland voort te zetten. Maar Parijs en Berlijn lieten ook een kritische noot horen. Chirac en Schröder lieten interim-president Poetin weten dat zij hoopten dat hij snel een einde maakt aan de strijd in Tsjetsjenië.

De EU hoopt dat Rusland na het aftreden van Jeltsin voortgaat met zijn hervormingsproces als een Europese staat. In een korte verklaring schreef fungerend EU-voorzitter Finland dat het tijdperk-Jeltsin van historische betekenis was.

Ook China prees de verdiensten van de Russische president. President Jiang Zemin bedankte Jeltsin voor het verbeteren van de banden tussen Moskou en Peking.