NAVO valt Joegoslavië aan
Van onze buitenlandredactie
BELGRADO – De aangekondigde luchtaanval van de NAVO tegen Joegoslavië is begonnen. Vier uur lang bestookte de NAVO gisteravond militaire doelen in Servië en Montenegro, dat samen met Servië Joegoslavië vormt. Vanochtend vroeg zette het Atlantisch bondgenootschap de aanvallen voort. Het is nog niet bekend of de bombardementen succesvol zijn verlopen. Een particulier radiostation sprak van een „intense activiteit.”
NAVO-secretaris-generaal Javier Solana maakte gisteravond in Brussel bekend dat de luchtaanval was begonnen. Vrijwel gelijktijdig met de bekendmaking in Brussel werden in de Kosovaarse hoofdstad Pristina vier explosies gehoord. Direct na de explosies, waarvan de eerste zich voordeed om 19.55 uur, viel in Pristina de stroom uit. In Belgrado meldden getuigen acht explosies te hebben waargenomen, waarvan een aantal in de buurt van een militair vliegveld en zeker één in de buurt van een elektriciteitscentrale. In Montenegro vloog een legerkazerne in brand na te zijn geraakt. Ook in de omgeving van Novi Sad, in het noorden van Servië, werden explosies gehoord. De luchtaanvallen van de NAVO hebben aan meer dan tien burgers het leven gekost. Meer dan zestig mensen zijn gewond geraakt. Dat heeft de Joegoslavische minister van Informatie, Goran Matic, vanmorgen tegenover het televisiestation CNN gezegd.
NAVO-chef Solana gaf geen bijzonderheden over het aantal vliegtuigen of raketten dat in de eerste fase van het ingrijpen is ingezet, noch over de doelen die werden bestookt. „Wij moeten het geweld stoppen en een einde maken aan de humanitaire catastrofe die zich nu afspeelt in Kosovo”, zei Solana. „Wij hebben een morele plicht te vervullen.”
Pas vanmiddag zou de NAVO in Brussel bekendmaken welke doelen er in Joegoslavië zijn geraakt. Het Joegoslavische leger meldde vanochtend dat gisteravond veertig doelen waren bestookt, waaronder vijf vliegvelden, communicatiecentra, commandoposten, opslagplaatsen en twee militaire fabrieken. De schade zou echter minimaal zijn. Het leger stelde dat met de eerste explosies een eind was gekomen aan het internationaal recht en „een nieuwe treurige pagina in de wereldgeschiedenis” was opgeslagen.
Het Russische persbureau Itar-Tass meldde vanmorgen dat tijdens de NAVO-aanvallen een Duits toestel is neergehaald. Ook zou het Joegoslavische leger drie Tomahawk-kruisraketten in de lucht hebben vernietigd. Itar-Tass gaf dit nieuws door onder aanhaling van militaire bronnen in Moskou.
De Servische politie liet vanmorgen 28 buitenlandse journalisten vrij die gisteravond na de eerste NAVO-aanvallen in Belgrado waren opgepakt.
Intussen zijn alle scholen in Servië wegens de luchtaanvallen van de NAVO tot vrijdag 2 april gesloten.
Reacties
De Russische president Boris Jeltsin zei „zeer geschokt” te zijn door de aanvallen en zei dat Rusland de samenwerking met de NAVO zal staken. Rusland drong in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties tevergeefs aan op de onmiddellijke stopzetting van de NAVO-aanvallen op Joegoslavië. De meeste leden van de raad rechtvaardigden echter de bombardementen. Alleen China en India vielen de Russen bij.
De Amerikaanse president Clinton zei direct na het begin van de aanvallen dat slechts door nu krachtig op te treden voorkomen kan worden dat zich later een grotere ramp voltrekt. De Duitse bondskanselier, Schröder, stelde dat de NAVO geen oorlog voert, maar er door Milosevic toe is gedwongen met militaire middelen een vreedzame oplossing voor Kosovo af te dwingen. Premier Kok noemde de aanval „de consequentie van alle waarschuwingen die wij aan Milosevic hebben gegeven.”
De vluchtelingenstromen uit de Balkan houden aan. Meer dan duizend etnische Albanezen die de strijd in Kosovo zijn ontvlucht hebben de afgelopen 3 dagen Turkije bereikt. Dat heeft de gouverneur van de Turkse grensregio Edirne, Mehmet Canseven, gisteren gezegd. Canseven zei dat Turkije nog eens 3000 Albanezen kan opnemen. De meeste Albanezen die naar Turkije zijn getrokken, hebben daar familieleden wonen, zei de gouverneur.
VS niet onder de indruk
van „boze” Russen
Clinton zoekt brede steun voor luchtacties
Serviërs intimideren westerse journalisten
„Wij zijn de gegijzelden
van Milosevic”
Rusland en China
hekelen luchtactie
Binnenland:
Kabinet houdt rekening
met lijkzakken
Alleen SP is
tegen bombardementen
„Besluit tot aanval is
uit overtuiging”
Nederlandse F-16's
ook in actie
Volle bak voor cruciaal Kosovo-debat
